روز گذشته نمایندگان مجلس به فوریت طرح شفافیت آرای نمایندگان مجلس رأی منفی دادند و به همین دلیل حالا این طرح نه با فوریت بلکه در یک روال عادی در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت. از سویی حالا طرح دیگری به نام شفافیت فعالیت نمایندگان مجلس و با ۱۹۶ امضا تقدیم هیئت رئیسه شده است، جالب آنکه نمایندگان مجلس حتی با شفاف شدن آرایشان در مورد همین یک فقره رأی‌گیری پیرامون فوریت طرح هم مخالفت کردند و باعث ایجاد این سؤال شدند که آیا نمایندگانی که با شفافیت یک رأی خود مخالف هستند، با شفافیت همیشگی همه آرا موافقت خواهند کرد؟
مخالفت با فوریت
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نشست علنی دیروز مجلس با یک فوریت طرح شفافیت آرای نمایندگان مخالفت کردند. یک فوریت این طرح با ۵۹ رأی موافق، ۱۰۸ رأی مخالف و پنج رأی ممتنع از مجموع ۱۹۴ نماینده حاضر در جلسه رد شد. قبل از رأی‌گیری درباره فوریت این طرح تعدادی از نمایندگان درخواستی را مطرح کردند مبنی بر اینکه طبق ماده ۱۲۴ آیین‌نامه، رأی‌گیری به صورت علنی باشد بدان معنا که مشخص شود هر نماینده چه نظری نسبت به این طرح دارد. در این شرایط باید نمایندگان آرای خود را روی کاغذ با قید نامشان اعلام کنند. این درخواست به رأی مجلس گذاشته شد که نمایندگان با ۵۷ رأی موافق، ۱۱۰ رأی مخالفت و هفت رأی ممتنع از مجموع ۱۹۴ نماینده حاضر در مجلس با آن مخالفت کردند و در نتیجه رأی‌گیری در مورد فوریت این طرح با رأی مخفی انجام شد.
بر اساس تبصره ۱ طرح الحاق دو تبصره به ماده ۱۱۹ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس، در تمام مواردی که به موجب این قانون رأی‌گیری به عمل می‌آید و مصادیق آن در ماده ۱۲۱ مشخص گردیده، جهت اطلاع مردم اسامی نمایندگان موافق، مخالف و ممتنع منتشر می‌شود. بدین منظور علاوه بر درج اسامی در مشروح مذاکرات، هیئت رئیسه موظف است نسبت به ایجاد سامانه الکترونیکی به طوری که قابلیت دسترسی به آن برای آحاد ملت فراهم باشد، اقدام نماید. همچنین بر اساس تبصره ۲ این طرح، در موارد استثنایی با تقاضای ۱۵ نفر از نمایندگان مجلس و با رأی موافق اکثریت مطلق حاضران، رأی‌گیری به صورت مخفی انجام می‌شود.
طرح شفافیت آرای نمایندگان از زد و بند در مجلس جلوگیری می‌کند
محمدمهدی زاهدی نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی در خصوص طرح شفافیت آرای نمایندگان گفته که اتفاقاتی در درون مجلس رخ می‌دهد که خوشایند مجلس و رسالت آن نیست. برخی از نمایندگان متأسفانه هنگام رأی دادن منافع ملی را فدای منافع باندی، حزبی، گروهی و حتی شهر و روستای خود می‌کنند. شفافیت آرای نمایندگان موجب می‌شود که مردم در مورد عملکرد نماینده خود به قضاوت بنشینند، نماینده در آن زمان نمی‌تواند هر رأیی که به نفع شخصی و گروهی خود است بدهد چراکه مورد قضاوت عموم مردم قرار می‌گیرد، بنابراین حتماً در رأی دادن دقت می‌کند که منافع ملی لحاظ شود. آرا و عملکرد شفاف نماینده‌ها موجب می‌شود که از زد و بند‌ها تا حدود زیادی جلوگیری شود که این مسئله به نفع منافع ملی است. هنگام رأی‌گیری بار‌ها مشاهده شده است که تعداد زیادی از نمایندگان به رغم حضور در مجلس رأی خود را نداده‌اند، چرا وقتی نماینده در مجلس حضور دارد، رأی ندهد؟»
طرح دوباره و کامل‌تر
مجتبی ذوالنور نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه یکی از مشکلات جدی کشور عدم شفافیت فعالیت‌ها و رأی نمایندگان مردم در خانه ملت است، گفت: «امروز مردم نمی‌دانند نماینده‌ها در مجلس هستند یا نیستند و اگر نیستند آیا به مرخصی رفته‌اند یا مأموریت. مردم نمی‌دانند نماینده مجلس در رأی‌گیری شرکت می‌کند یا نه و اگر شرکت می‌کند رأیش مثبت است یا منفی. باید رفتار و رأی نماینده‌های مجلس زیر ذره‌بین مردم باشد تا مردم از آن‌ها به درستی مطالبه‌گری کنند. گاهی افراد گریم کرده رأی می‌دهند یعنی می‌گویند من به فلان طرح یا لایحه رأی داده‌ام، اما در اصل رأی نمی‌دهند.»
ذوالنور روز دوشنبه اعلام کرد: «به دلایل ذکر شده طرح دوفوریتی با عنوان «شفاف‌سازی فعالیت‌های نمایندگان در مجلس» تهیه کردیم تا براساس آن همه فعالیت نمایندگان در مجلس و کمیسیون‌ها برای مردم مشخص شود. او روز گذشته اعلام کرد این طرح با دوفوریت تقدیم مجلس شده است.
ذوالنور می‌گوید: «شفافیت در این طرح فراتر از بحث رأی‌گیری مدنظر قرار گرفته و مطرح شده است. سفر‌ها و مأموریت‌های نمایندگان در داخل و خارج از کشور مرخصی‌های نمایندگان اعم از استحقاقی، استعلاجی و بدون حقوق موضوعات دیگری است که در این طرح دوفوریتی لحاظ شده است و از سوی دیگر نحوه مشارکت نمایندگان در رأی‌گیری چه در صنعت و چه در کمیسیون را نیز شامل می‌شود.» در ماده واحده این طرح آمده است که «هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی ملزم می‌گردد ظرف مدت دو ماه پس از تصویب این قانون از طریق ایجاد و راه‌اندازی سامانه‌ای جامع نسبت به علنی ساختن و شفاف‌سازی فعالیت‌ها، حضور، غیبت، مأموریت خارجی و داخلی، مرخصی استحقاقی و استعلاجی و بدون حقوق، مشارکت یا عدم مشارکت در رأی‌گیری، نوع رأی نمایندگان اعم از موافق، مخالف یا ممتنع در صحن علنی مجلس یا کمیسیون‌ها اقدام نمایند به شکلی که رسانه‌ها و آحاد ملت شریف ایران بتوانند به صورت برخط (آنلاین) و نیز دستیابی به ذخیره و آرشیو، از همه امور ذکر شده مربوطه به هر یک از نمایندگان دسترسی و آگاهی پیدا نمایند.»
حال روشن نیست که آیا نمایندگان مجلس پای امضای خود در این طرح باقی خواهند ماند یا نه.
