افراد مسلمان و ثروتمندی در دنیا داریم که به ایران علاقه‌مند هستند و ما می‌توانیم در بستر دیپلماسی غیررسمی از ظرفیت آن‌ها استفاده کنیم.
فواد ایزدی کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با مهر، در خصوص لزوم توجه بیشتر به ظرفیت دیپلماسی غیر رسمی، اظهار داشت: دیپلماسی عمومی در سال‌های اخیر در جهان اهمیت بالایی پیدا کرده است. امروز کشور‌هایی که در سیاست خارجی موفق هستند، نمی‌توانند به دیپلماسی عمومی بی‌توجه باشند؛ این بحث شامل مجموعه‌ای از اقدامات است که دولت‌ها به منظور تاثیرگذاشتن بر افکار عمومی ملت‌های دیگر انجام می‌دهند و البته ابزار‌های مختلفی هم دارد. ایزدی افزود: یکی از ابزار‌های دیپلماسی عمومی دیدار سفرا با اساتید، دانشگاهیان و فرهیختگان دیگر کشورهاست که در قالب دیپلماسی آکادمیک قابل تعریف است، یعنی اثرگذاری بر این گروه و متعاقب آن اثرگذاری غیرمستقیم بر مردم آن کشورها. خب این به معنای آن است که برای کشوری همچون ایران که در رسانه‌های بزرگ دنیا با سیاه نمایی‌های گسترده نسبت به آن تبلیغات منفی انجام می‌شود و این به دلیل مشکلی است که آن‌ها با نظام جمهوری اسلامی ایران به واسطه برخورداری از عقبه صهیونیستی دارند، استفاده از ابزار‌های دیپلماسی عمومی یک ضرورت است. این ضرورت برای نشان دادن واقعیت‌های موجود کشور برای مخاطبان خارجی است و شاید در این امر متأسفانه موفقیت چندانی هم نداشته‌ایم.
کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: در ابتدا باید وزارت خارجه نسبت به شناسایی افراد تاثیرگذار در کشور‌های مختلف اقدام کند، به این نحو که سفرا بدانند که این افراد و نهاد‌ها در کشور‌های محل مأموریت خود دارای شأن، جایگاه و اثرگذاری هستند تا بتوانند نسبت به رفتار با آن‌ها برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشند، پس در مرحله اول شناخت بازیگران تاثیرگذار یک گام اساسی به حساب می‌آید. وی ادامه داد: گام دوم، ارتباط با آن افراد است، ارتباط از راه دور، دعوت آن‌ها به ایران، برگزاری همایش‌ها و سمینار‌های مشترک با آن‌ها و دیگر راه‌های ممکنی که بتوان با آن افراد و مراکز تاثیرگذار ارتباط گرفت و به آن‌ها نزدیک شد.
ایزدی با بیان اینکه دومین گروهی که رهبر معظم انقلاب نیز اشاره کردند رجال سیاسی غیردولتی است، اظهارداشت: این افراد پیشتر صاحب منصب و عناوین دولتی بودند، اما الان نیستند، رجال سیاسی غیر دولتی به نوعی پیشکسوتان سیاسی آن کشورها به حساب می‌آیند و از طرفی بسیاری از مسئولانی که امروز در نهاد‌های قدرت آن کشورها هستند از فیلتر این افراد با سابقه گذشتند و توسط آن‌ها استخدام شدند و شاید خود را به نوعی مدیون آن پیشکسوتان می‌دانند.
کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: باید توجه کرد که این رجال سیاسی هم از اقشار پر نفوذ و تاثیرگذار در کشور‌های خود هستند، بسیاری از این افراد زمانی که صاحب عناوین دولتی بودند به دلیل محدودیت‌هایی که وجود داشت به اقتضای جایگاه و منصب دولتی شاید نمی‌توانستند آنچنان مستقل از سیاست‌های امریکا و برخی دشمنان ایران اقدامی انجام دهند، اما امروز که آن محدودیت‌ها را ندارند، می‌توانند در راستای برخی منافع جمهوری اسلامی ایران و حل برخی مشکلات ما در حوزه سیاست خارجی و نظام بین‌الملل کار‌هایی را که لازم است انجام دهند. وی ادامه داد: از طرفی به این نکته توجه کنیم که رجال سیاسی در کشور‌های مختلف با یکدیگر شبکه و ارتباطات خوبی هم دارند که این نیز بر میزان تاثیرگذاری و اهمیت آن‌ها اضافه می‌کند.
ایزدی بیان کرد: سفرا باید فراتر از پروتکل‌های رسمی دیپلماتیک در کشور‌های مختلف حضور داشته باشند و این برنامه‌ریزی و همت بیشتری را می‌طلبد و البته آنچنان که باید در راستای تأمین منافع ملی ایران استفاده نشده، چراکه شما وقتی به عنوان دیپلمات با همتایان دیگر خود در محیط‌های رسمی و دیپلماتیک دیدار و گفت‌وگو می‌کنید، محدودیت‌های گسترده‌ای را دارید که شاید اینجا کاربرد استفاده از ابزار‌های غیرسنتی و فرارسمی در قالب دیپلماسی عمومی بهتر و بیشتر احساس شود. کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: گروه دیگر نیز فعالان اقتصادی هستند، ما در شرایطی هستیم که تحریم‌های اقتصادی خارجی برای کشور به تهدیدی اساسی تبدیل شده و اینجا نقش و تاثیرگذاری این گروه برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است که لازم است مسئولان وزارت خارجه به این مهم توجه بیشتری داشته باشند. وی گفت: ما در دنیا افراد مسلمان و ثروتمندی داریم که این وجه اشتراک منجر به ایجاد علاقه آن‌ها نسبت به جمهوری اسلامی ایران شده، کسانی که در دور زدن تحریم‌ها توانایی بالایی دارند و در اقتصاد هم تاثیرگذارند، این افراد در این شرایط قطعاً می‌توانند کمک‌های خوبی را به ما داشته باشند، بنابراین بازیگران اصلی که می‌توانند در دور زدن تحریم‌ها به ما کمک کنند، همین فعالان اقتصادی تاثیرگذار در جهان هستند که بنا به دلایلی علاقه‌مند به همکاری و کمک به ایران هستند.
ایزدی در پایان خاطرنشان کرد: اگر وزارت امور خارجه ما بخواهد صرفاً از طریق راهکار رسمی و دیپلماتیک اقدامات خود را در عرصه بین‌المللی ادامه دهد قطعاً نمی‌تواند از این ظرفیت گسترده گروه‌های تاثیرگذار غیررسمی از جمله فعالان اقتصادی بهره‌ای به نفع کشور ببرد.
