بار یخچال و تلویزیون بر دوش می‌کشد، مسیر‌های سخت و دشوار را می‌پیماید و در نهایت دستمزدی اندک دریافت می‌کند که کفاف خرج روزانه‌اش را هم نمی‌دهد. جوانی‌اش را در این راه داده است و معلوم نیست تا چند سال دیگر توان حمل چنین کالا‌های سنگینی را داشته باشد. شغلش هم به رسمیت شناخته نمی‌شود و کولبری نام دارد. شیوه‌ای از تأمین معیشت که در اغلب استان‌های مرزی، چون آذربایجان‌غربی، کردستان، کرمانشاه و سیستان و بلوچستان رواج دارد، حالا به تازگی خبر‌های خوشی در راستای ساماندهی و به رسمیت شناخته کولبران به گوش می‌رسد. استاندار آذربایجان‌غربی به عنوان پیشتاز در این موضوع طرح استفاده کولبران از کارت‌های الکترونیکی و مجاز بودن آن‌ها به واردات ۴۰۰ قلم جنس را در راستای تسهیل در داد و ستد وعده داده است.
مسیر‌های کولبری سابق بسته شده‌اند و دیگر هم قرار نیست باز شوند. مسیر‌هایی که هزار و یک جور مصیبت و سختی را برای کولبران به همراه داشت و جان این افراد را به خطر می‌انداخت. حالا قرار است راهی ساده‌تر و هموارتر برای کولبران در نظر گرفته شود تا آن‌ها با مشقت کمتری تأمین معیشت کنند. از طرفی هم با توجه به اینکه کالا‌های وارداتی کولبران اغلب به عنوان جنس قاچاق معرفی می‌شدند، با به رسمیت شناخته شدن این شغل و رفع مشکلات، خطرات و موانع آن هم قرار است برطرف شود. استاندار آذربایجان‌غربی از لیستی به عنوان کالا‌های دارای مجوز برای کولبران خبر می‌دهد. در این لیست حدود ۴۰۰ قلم کالا در نظر گرفته شده است تا کولبران با واردات و فروش آن‌ها در بازارچه‌های رسمی معیشتشان را تأمین کنند. در این راستا محمد مهدی شهریاری می‌گوید: «معابر کولبری تعطیل شد و دیگر فراموش کنید که باز شوند، چون معبر کولبری در بازارچه‌های رسمی ادغام شده و برای ساماندهی و امنیت مرز‌ها و جلوگیری از کالای قاچاق، این موضوع منتفی شده است.
بنابر این مردم دیگر کولبری را فراموش کنند و به‌جای آن از کارت‌های الکترونیکی مرزی استفاده کنند.» استاندار آذربایجان‌غربی با اشاره به ۱۵ هزار کولبر آذربایجان‌غربی که در گذشته در مناطق مرزی استان با کارت کولبری فعالیت داشتند، می‌افزاید: «اکنون برای ۵۵ هزار نفر کارت الکترونیک صادر شده و هر کارت ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان شارژ شده و در ماه تکرار می‌شود.» این مقام استانی ادامه می‌دهد: «دولت برای حمایت از مرزنشینان و تأمین معیشت آنان پول پرداخت می‌کند.» بنابر این می‌توان این امید را داشت که زمستان امسال دیگر خبر نگران کننده‌ای از به خطر افتادن جان چندین کولبر در مسیر‌های ناهموار کوهستانی نیست.
کولبری تسهیل می‌شود
طی سال‌های گذشته اخبار متعددی در خصوص درگذشت کولبران در مسیر‌های سخت و ناهموار منتشر شد و حالا این اخبار که کولبری به رسمیت شناخته می‌شوند و مسیر فعالیت کولبران تسهیل می‌شود، خبر مسرت بخشی است. با این حال بازهم مسئولان باید در راستای ایجاد اشتغال پایدار و بدون خطر این مرزنشینان تلاش بیشتری کنند، تا روستا‌ها و مرز‌ها خالی نشود و امنیت چنین مناطقی به خطر نیوفتند.
اقدامات انجام شده در استان آذربایجان غربی هم می‌تواند نقطه قوتی در همین راستا باشد که باید به عنوان الگویی در استان‌های دیگر همچون کردستان، کرمانشاه و سیستان و بلوچستان دنبال شود. در این خصوص نماینده مردم سلماس در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با «جوان» می‌گوید: «ساماندهی وضعیت مرزنشینان به خصوص آن‌هایی که به عنوان مدافعان واقعی مرز‌ها شناخته می‌شوند، در دستور کار دولت و مجلس است.»
شهروز برزگر با اشاره به اقدامات مطلوبی که طی این چند ماه اخیر در راستای ساماندهی و به رسمیت شناختن کولبران در استان آذربایجان‌غربی انجام شده است، می‌افزاید: «استاندار آذربایجان غربی را با توجه به اشرافی که بر مسائل، مشکلات، ظرفیت‌های استان دارد و در راستای توسعه آذربایجان‌غربی تلاش می‌کند به عنوان نگین استانداران کشور معرفی می‌کنم که همین رفع مشکلات کولبران هم یکی از اقدامات شهریاری است.»
این نماینده مجلس با اشاره به اینکه نمایندگان مجلس برای حمایت از طرح‌هایی در راستای رفع مشکلات کولبران آمادگی دارند، بیان می‌کند: «نه تنها مجلس بلکه همگی باید دست به دست هم دهیم تا مشکلات مردم به‌خصوص مناطق محروم را برطرف کنیم.» برزگر اضافه می‌کند: «باید به نحوی عمل کنیم که امتیازی که برای مناطق مرزی وجود دارد، بخش عمده آن نصیب همان مرزنشینان شود.» در کنار این مسائل کارشناسان معتقدند هرچقدر به سمت مدیریت واحد کولبران و استفاده تمام آن‌ها از کارت الکترونیک پیش برویم، شرایط زندگی هم برای آن‌ها بهتر می‌شود.
در حال حاضر با توجه به اینکه گفته می‌شود مسیر‌های کولبری بسته شده‌اند و دیگر هم بازگشایی نمی‌شوند، نماینده مردم سلماس در مجلس می‌گوید: «این به این معنا نیست که مسیر تأمین معیشت کولبران بسته شده باشد. بلکه با مشخص شدن ۴۰۰ قلم کالا و مسیری مشخص در اصل مسیر فعالیت آن‌ها ساماندهی و تسهیل شده است.» همین موضوع از تهدید‌های جانی که این کولبران در گذشته با آن‌ها روبه رو بودند می‌کاهد. علاوه بر این بازارچه‌هایی هم برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود تا دست سودجویان از سفره کولبران کوتاه شود و تمام فعالیت‌های آن‌ها زیر نظر دولت و استانداری آذربایجان‌غربی انجام شود. بنابر این مسئولان معتقدند با این اقدامات دست رسانه‌های خارجی و فتنه‌های آن‌ها هم برای همیشه از موضوع کولبران حذف می‌شود. موضوعی که در استان‌های دیگر هم باید دنبال شود.
