برنامه تلویزیونی ایرانیوم شبکه ۳ سیما به دلایل متعددی جزو پربیننده‌ترین و البته پرچالش‌ترین و پرحاشیه‌ترین برنامه‌های این روز‌های تلویزیون است. از انتخاب مجری تا مهمانانی که به ایرانیوم دعوت می‌شوند، همگی زیر ذره‌بین مردم رفته‌اند و همین موضوع باعث شده تا ایرانیوم بر سر زبان‌ها بیفتد. محمدرضا رضائیان، تهیه کننده «ایرانیوم» در گفت‌و‌گو با «جوان» بیشتر درباره این برنامه می‌گوید.
شما همزمان تهیه کننده «کتاب باز» برنامه موفق فرهنگی در شبکه نسیم هستید، چطور از آن برنامه فرهیخته به این برنامه حاشیه ساز رسیدید؟
من برنامه‌سازم. زمانی نیاز است که در حوزه کتاب و ترویج کتابخوانی، کاری کنیم و بستر‌سازی برای افزایش مطالعه انجام دهیم که حاصلش «کتاب باز» می‌شود. این برنامه حدود ۲۵۰ قسمت پخش شده تا جایش را میان مخاطب باز کند، اما جریان «ایرانیوم» فرق می‌کند. قاعدتا این برنامه باید از شبکه‌ای پخش شود که اکثر مخاطبانش جوانان هستند. ایده «ایرانیوم» را مدیران شبکه ۳ به من و تیم همکارم پیشنهاد دادند.
«ایرانیوم» قرار است به مطالبات جوانان بپردازد یا به مسائل حاشیه‌ای که جوانان به آن علاقه دارند؟
ایرانیوم با چند چالش روبه‌رو است. ما در این برنامه قرار است به مسائلی که با حوزه جوانان مرتبط است، بپردازیم. یکی از این حوزه‌ها فضای مجازی است، اما به حوزه‌های دیگر هم پرداخته‌ایم، مثلاً درباره کنکور، انتخاب رشته و تحصیلات دانشگاهی یا بحث گردشگری! ولی متأسفانه یا خوشبختانه (فکر می‌کنم برای ما بیشتر بحث متأسفانه‌اش باشد) برنامه‌سازی در تلویزیون به این سمتی رفته که چه کار کنیم در فضای مجازی دیده شویم و کلیپ‌های ما در آنجا پخش شود. این مسئله به اتاق فکر برنامه‌ها راه پیدا کرده و همه دنبال این هستند که چه کار کنند که در اینستاگرام دیده شوند! طوری شده که من به عنوان برنامه ساز تلویزیون باید به این فکر کنم که فردا کدام بخش از برنامه در فضای مجازی با کپشن‌های عجیب و غریب نشر داده می‌شود. در حالی که از همه قسمت‌های پخش شده «کتاب باز» شاید یکی دو برنامه بود که در فضای مجازی دیده شد، چون اصلاً برای تلویزیون ساخته شده بود نه فضای مجازی!
یعنی در تعریف برنامه‌سازان تلویزیون به برنامه‌ای موفق می‌گویند که در اینستاگرام دیده شود؟!
الان برنامه‌ای داریم که روزانه ۵ تا ۶ میلیون تومان خرج می‌کند تا در فضای مجازی دیده شود! متأسفانه ارزیابی برنامه‌های تلویزیونی نیز به این سمت رفته که هر چه برنامه در فضای مجازی بیشتر دیده شود به معنای موفق‌تر بودن آن است، البته نمی‌توان فضای مجازی را نادیده گرفت و بستر خیلی خوبی برای ضریب دادن به یک برنامه است، اما نباید هدف از برنامه‌سازی صرفاً دیده شدن در فضای مجازی باشد.
با این توصیف «ایرانیوم» انگار برای دیده شدن در فضای مجازی ساخته شده، از انتخاب مجری تا مهمان‌ها همگی بوی فضای مجازی می‌دهند!
شاید یکسری از اقدامات حاشیه ساز شده باشد، اما قطعا هیچ کدام از آن‌ها با این پیش فرض که این کار را بکنیم تا در فضای مجازی دیده شویم انجام نشده‌اند. الان فضای مجازی عام‌ترین رسانه است که در دست مردم است.
ایرانیوم اسم یک مستند ضد ایرانی است، چرا آن اسم را انتخاب کردید؟
ایرانیوم در آن مستند کاملاً کارکرد ضد ایرانی دارد، اما در برنامه ما کارکردش کاملاً ایرانی است. ما در این برنامه سه رویکرد «ایران دوستی»، «مسئولیت اجتماعی در حوزه جوانان» و «امید به آینده» را دنبال می‌کنیم. ایرانیوم در لهجه جنوبی به معنای «ایرانی هستم» است. ویژگی جوانی هم انرژی بالاست و علت دیگر نامگذاری انرژی بالای جوانی است و ایرانیوم ترکیبی از ایران و اورانیوم است که منبع انرژی بالاست.
ایرادی که بسیاری از مجریان تلویزیون نیز گرفته‌اند، انتخاب مجید افشاری است، کسی که سابقه اجرا ندارد و در فضای مجازی مشهور شده!
مجید افشاری یکی از خوش اخلاق‌ترین و بااستعداد‌ترین افرادی است که با اقبال رسانه نیز روبه‌رو شده و در «خندوانه» درخشیده بود. من به عنوان برنامه ساز موفقیت وی را دیده بودم و فکر می‌کردم می‌شود از آن استعداد در میزانسن اجرا نیز استفاده کرد. به خصوص اینکه وی رویکرد و لحن با نشاطی دارد و ما به دنبال آدمی بودیم که این ظرفیت را در کنار پذیرش مخاطب داشته باشد.
ولی حاشیه‌هایی هم داشته مثل اجرای استندآپ درباره پرستاران!
قاطعانه می‌گویم که مجید افشاری در آن استندآپ اشتباه کرد. این موضوع را در جلسه‌ای که با او داشتم هم گفتم. او هم قبول دارد که اشتباه کرده، البته آن اجرا در یک محیط بسته بوده که فکر می‌کنم فضای دانشگاهی است و انتشار ویدئوی آن ناشی از اختلافات میان عوامل برنامه سر چگونگی اجرا بوده است.
برسیم به مهمان‌های برنامه، ایرج ملکی و برادرزاده‌اش، چرا آن‌ها را دعوت کردید که بعد عذرخواهی کنید؟
بعد از برنامه ایرج ملکی با دعوت از فواد صفاریان و کوروش سلیمانی به این موضوع پرداختیم. دعوت از ایرج ملکی و میزانسن قرار گرفتن مجید افشاری جلوی مهمان‌ها غلط بود، البته قبل از ما ایرج ملکی در برنامه علی ضیاء هم حضور پیدا کرده بود که در روز ملی سینما پخش شد و کسی نگفت چرا ایرج ملکی را دعوت کرده‌اند! اگر صرف دعوت کردن را بگیریم، باید آن برنامه هم ایراد گرفت.
اگر قبول دارید که دعوت از ایرج ملکی غلط بوده چرا اصلاً دعوتش کردید؟
من مخالف بودم، اما از پس گروه ایده‌پردازی برنامه برنیامدم. به نظرم برنامه تلویزیونی باید با مجلات زرد که برای فروش بیشتر سراغ چهره‌ها می‌روند تا با عکس روی جلد آن‌ها امکان فروش دکه‌ای داشته باشند، تفاوت داشته باشد.
تیم ایده‌پرداز برنامه چرا اصرار داشت که ایرج ملکی به ایرانیوم بیاید؟
آن‌ها معتقد بودند ایرج ملکی در فضای مجازی شهرت دارد و می‌توان از این جهت به موضوع فضای مجازی پرداخت و حتی خود ایرج ملکی باعث می‌شود که برنامه دیده شود. من هم گفتم برای ایجاد تعادل محمد امین کریم پور هم به برنامه دعوت شود و این چالش با وی شود که نباید صرفاً با کار‌هایی مثل تولید کلیپ و رقصیدن و چادر سر پسر کردن دنبال جمع کردن فالور بود. با این کار حداقل کسانی که کلیپ‌های وی را می‌بینند به این فکر می‌کنند که نمی‌توان از این آدم‌ها الگو بگیرند.
فکر نکنم به نتیجه دلخواه رسیده باشید!
می‌گویند از قضا سرکنگبین صفرا فزود، داستان ما شده و قضیه برعکس شد، البته این را هم بگویم من سر تدوین حدود نیم ساعت از مصاحبه ایرج ملکی را دور ریختم وگرنه هر کدام از دقایق آن می‌توانست ماه‌ها سوژه مردم در فضای مجازی باشد. ما با یک روز فاصله از فیلمبرداری، پخش داریم و وقت چندانی برای بازبینی برنامه نداریم و اگر دوباره آن برنامه ادیت می‌شد قطعاً چند آیتم را حذف می‌کردم و در سوئیچ روی مجید افشاری تجدید نظر می‌کردم که صورتش القای مسخره کردن ندهد.
