جوانآنلاین: مسکن یکی از مهمترین نیازهای مردم است و به همین جهت است که یکی از مهمترین شاخصهای ارزیابی کارآمدی و عملکرد هر دولتی میتواند عملکرد آن دولت در حوزه مسکن باشد. قانون اساسی نیز بهصراحت در اصول 2، 31 و 43 دولت را به تامین مسکن مناسب برای تمام اقشار جامعه موظف کرده است. درمورد عملیاتیشدن این قانون که وظیفه ابتدایی هر دولتی اجراکردن قانون اساسی است، با موسیالرضا ثروتی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی گفت وگو کردیم.
وی با تصریح اینکه وظیفه دولتها اجرای قانون اساسی است، گفت: «اگر دولتی برای اجرای این اصول از قانون اساسی مصمم باشد برای اینکه مردم صاحبخانه شوند دو راه برایش وجود دارد؛ یکی پرداخت وامهای مناسب است که این کار در دهه 60 صورت گرفت و بسیاری از مردم در آن زمان صاحبخانه شدند و یکی هم اجرای طرحهایی چون مسکن مهر است که بهوسیله این طرح هم بسیاری از مردم صاحب خانه شدند.»
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با اشاره به انتقادهایی که به طرح اعطای تسهیلات کمبهره برای خانهدار شدن مردم وجود دارد، گفت: «یکی از اشکالاتی که طرح اعطای تسهیلات مناسب برای خانهدار شدن مردم ممکن است داشته باشد ایجاد تورم تبعی است که این موضوع نیز همانند بسیاری از کشورهای دیگر که طرحهای مشابه به آن را عملیاتی کردند و برای مهار تورم ناشی از آن راهکارهایی را عملیاتی کردند، قابل کنترل است.» ثروتی با تصریح اینکه یکی از بهترین راهحلها مسکن مهر است، گفت: «حجم تبلیغاتی که دولت یازدهم و دوازدهم علیه مسکن مهر به راه انداختند جای تعجب دارد؛ چراکه مسکن مهر دست خود مردم بود.»
وی افزود: «نقش دولت در مسکن مهر این بود که فقط وام پرداخت میکرد و خود مردم تعاونیها را تشکیل میدادند و تعاونیها با یک پیمانکار قرارداد میبستند. حال اگر یک پیمانکار ساختمان را بد ساخته است، مقصر آن تعاونی است که به کار پیمانکار دقت نکرده است؛ چراکه تعاونی باید نظارت کند تا پیمانکار کارش را درست انجام دهد.»
این کارشناس اقتصادی با یادآوری اینکه اصل این اقدام را هیچکس نمیتواند زیر سوال ببرد، گفت: «اکثر انتقادهایی که وارد یا ناوارد و منصفانه یا غیرمنصفانه به مسکن مهر وارد میشود به جهت نوع ساختمانسازی آن است که برخی ادعای عدم استحکام در این زمینه را دارند، اما این ایراد متوجه طرح نیست و اگر ایرادی در این زمینه وارد است از ناحیه شهرداریهاست؛ چراکه پروانه ساخت را شهرداریها میدهند و مهندس ناظر را سازمان نظام مهندسی مشخص میکند که نظارت خوبی نداشتند و اجازه ساخت را دادهاند.»
علت عدم استحکام ساختمانها، امضافروشی و عدم نظارت در این زمینه است
وی با تذکر به اینکه اگر چنین اشکالی در بحث استحکام مسکن مهر وجود داشته باشد بهجهت وجود ایراد کلیتر است، گفت: «ایراد کلیتر این است که متاسفانه برخی از مهندسان امضافروشی میکنند و نظارت در این زمینه بسیار پایین است. بنابراین اشکال کار در طرح مسکن مهر نیست و اگر ایرادی وجود دارد در شهرداریها و مهندسان ناظر است که آنها نظارت خوبی نداشتند.»
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با تصریح اینکه در شرایط فعلی با توجه به هزینه بالای داشتن مسکن در داخل شهرها بهگونهای که یک آپارتمان داخل شهر حتی با متراژ 60 یا 70 متری نیز بالاتر از سطح معمول مردم است، بهترین گزینه ادامه مسکن مهر است، گفت: «علت گرانی خانه در داخل شهر هزینه بالای زمین است که خانه گران تمام میشود اما در مسکن مهر تقریبا هزینه زمین حذف میشود؛ یعنی مردم آنچنان هزینهای بابت زمین صرف نمیکنند و با مقداری وام دولتی و مقداری سرمایه صاحبخانه میشوند.»
وزیر مسکن باید به فکر راهحلی برای حل معضل مسکن باشد، نه به فکر کاسبی بانکها
ثروتی با اشاره به انتقاد وزیر راه و شهرسازی از پرداخت وامهای دهه 60 بهجهت عدم منفعت برای بانکها که باعث شده بود بسیاری از مردم صاحبخانه شوند، گفت: «وزیر مسکن باید به فکر راهحلی برای حل معضل مسکن باشد نه اینکه به فکر کاسبی بانکها باشد؛ تا وقتی وزیر مسکن بهجای اینکه به فکر خانهدار کردن مردم باشد به فکر سود بانکها باشد، مساله مسکن حل نخواهد شد.»
این کارشناس اقتصادی با ابراز اینکه درمورد وام مسکن در دهه 60 انتقاد اصلیای که وجود دارد این است که این وامها باعث تورم بازار مسکن در چند سال بعد شد، گفت: «باید سازوکارهای اجراییشدن چنین وامهایی همهجانبه بررسی و کارشناسی شود تا با کمترین ایجاد مسالهای، راهکار وام با سود کم و احتیاج به سپرده بالا عملیاتی شود.»
ثروتی با تصریح اینکه ورشکستگی بانکهای دولتی در ایران معنایی جز افزایش نقدینگی در جامعه ندارد، گفت: «مثلا درمورد مسکن مهر که وزیر راه و شهرسازی ادعا کرده که این طرح بانک مسکن را در آستانه ورشکستگی برده است، حجم نقدینگی مسکن مهر 46 هزار میلیارد بوده، در حالی که اکنون حجم نقدینگی در کشور 1500 میلیارد تومان بیشتر شده است، حال دولت گزارش دهد که با این افزایش نقدینگی چه اقداماتی انجام داده که چنین نقدینگیای بر اقتصاد کشور تحمیل کرده است.»
وی با یادآوری اینکه دولت نماینده همه اقشار جامعه است، گفت: «اگر مساله نقدینگی برای اقتصاد کشور مساله است که هست باید از هزینههای جاری دولت کاسته شود که در همین سهماه اول سال دوبرابر مدت مشابه پارسال شده و به 54.8 هزار میلیارد تومان رسیده است.»
این کارشناس اقتصادی با انتقاد از برنامههای دولت در حوزه مسکن گفت: «دولت آمار بدهد که در 6 سال گذشته چند نفر صاحب ملک شدند و آن را با دولت سابق مقایسه کند و اگر موفقیتآمیز بود، خود گزارش دهد. اگر هم در این 6 سال مردم صاحب ملک شدند، تتمه مسکن مهر بوده است و بهجز آن شاهد برنامهای از سوی دولت برای خانهدار شدن مردم نبودیم.»
ضرورت گزارش کارآمدی یا تغییر به سمت کارآمدی در وزارت راه و شهرسازی
ثروتی با اشاره به ضرورت تغییر تیم اقتصادی دولت و بهویژه وزارت راه و شهرسازی با توجه به ناکارآمدی 6 سالهاش در حوزه مسکن گفت: «اگر برای دولت کارآمدی، مهمترین مساله است یا از کارنامه و برنامه این وزارتخانه که باعث افزایش رشد خانهدارها شد یا به وضعیت نابسامان اجارهنشینان کمک شد، گزارش دهد یا با توجه به آن چیزی که برای همه مردم عیان است و از این وضعیت ابراز نارضایتی میکنند بیتوجه به بدهوبستانهای سیاسی به تعویض وزرای اقتصادی خود همت گمارد.»
این نماینده سابق مجلس با اشاره به انتقادهای که از سوی دولتمردان به سمت مسکن مهر روانه میشود، گفت: «اگر نظر مردم برای دولت حائر اهمیت است و باید هم اینگونه باشد، از خود مردم که صاحب مسکن مهر هستند ابتدا نظرشان را راجع به مسکن مهر بپرسد و از آنها نظرسنجی و سپس با استناد به آن راجع به مسکن مهر اظهارنظر کند.» ثروتی با ابراز اینکه با انجام پروژه مسکن مهر بیش از یکونیم میلیون نفر صاحبخانه شدند، گفت: «اکنون با وضعیتی که بازار مسکن دارد برای بسیاری از مردم صاحبخانه شدن، یک رویاست.»