سخنان رئیسجمهور امریکا که گفته دلیلی ندارد روسیه در انتخابات امریکا دخالت کرده باشد، برای او دردسرآفرین شده و موجی از انتقادات شدید را در بین سیاستمداران و رسانههای امریکایی به دنبال داشته است. قانونگذاران و رسانههای امریکا، موضع ترامپ را یک شکست سیاسی و مایه سرافکندگی برای این کشور عنوان کردند که تاکنون در سطح ریاست جمهوری سابقه نداشته است. دامنه انتقادات به حدی گسترده بود که از ترامپ به عنوان «خیانتکار» و «نوچه پوتین» نام برده شده است.
سخنان دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا پس از پایان نشست هلسینکی، پایتخت فنلاند که گفتوگوها با ولادیمیر پوتین، همتای روسی خود را با لفظ «شروع خوبی بود» توصیف کرد و گفت که امریکا باید با روسیه کنار بیاید، داخل امریکا را به هم ریخته و واکنشهای گستردهای را در پی داشته است. ترامپ روز دو شنبه در کنفرانس خبری مشترک با ولادیمیر پوتین گفت که هیچ دلیلی نمیبیند برآوردهای نهادهای اطلاعاتی امریکا را مبنی بر دخالت روسیه در انتخابات این کشور باور کند، در شرایطی که کرملین اطمینان میدهد در این انتخابات هیچ دخالتی نداشته است. ترامپ همچنین از قانونگذاران امریکایی، اعضای حزب دموکرات و دیگر جریانهای سیاسی در امریکا هم بابت مطرح کردن پرونده تبانی روسیه با ترامپ انتقاد کرد. بلافاصله پس از اظهارات ترامپ، موج حملات از سوی جمهوریخواهان و دموکراتها روانه رئیسجمهور امریکا شد و آنها موضعگیری وی در مقابل پوتین را به باد انتقاد گرفتند. به گزارش شبکه سیانان، جان مککین، سناتور ارشد و پرآوازه جمهوریخواه امریکایی یکی از اولین واکنشهای تند را به این سخنان و موضعگیری ترامپ نشان داد و گفت: «هیچ رئیسجمهور قبلی تاکنون خود را در مقابل یک ظالم سرافکنده نکرده است». نیوت گینگریچ، رئیس پیشین مجلس نمایندگان امریکا و از مشاوران ترامپ نیز گفت که کنفرانس خبری ترامپ با پوتین «جدیترین اشتباه ریاست جمهوریاش است». به گزارش خبرگزاری رویترز، میچ مککانل، رهبر جمهوریخواهان در سنای امریکا نیز در واکنش به سخنان ترامپ گفت: «روسها دوستان ما نیستند. ما این را مکرر گفتهایم و آن را بار دیگر امروز میگوییم و به جامعه اطلاعاتیمان و یافتههایی که آن را اعلام کردهاند اطمینان کامل داریم». پل رایان، رئیس مجلس نمایندگان امریکا هم گفت: «رئیسجمهور باید سپاسگزار این باشد که روسها همپیمان ما نیستند. بهلحاظ اخلاقی بین ایالات متحده و روسیه برابری وجود ندارد، کشوری که نسبت به ارزشها و ایدهآلهای ما همچنان رویکردی خصمانه دارد.». همچنین باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنا گفت: «فکر نمیکنم که لحظهای خوب در تاریخ کشورمان بوده باشد. این لحظهای بسیار خوب برای پوتین بود. این سخنان و مواضع یک تأیید عمومی از سوی بزرگترین کشور روی زمین برای پوتین بود.»
واکنش دموکراتها
دموکراتها که دل خوشی از ترامپ ندارند، مواضع سختگیرانهتری علیه او اتخاذ کردهاند. به گزارش واشنگتن پست، چاک شومر، سناتور منتخب از ایالت نیویورک و رهبر اقلیت دموکرات در سنای امریکا خواهان اتخاذ اقداماتی علیه ترامپ شد. نانسی پلوسی، رهبر دموکراتها در مجلس نمایندگان نیز گفت: «ضعف رئیسجمهور امریکا در مقابل پوتین مایه شرمساری است و ثابت میکند که روسها منافعی را با ترامپ دارند؛ منافع شخصی، سیاسی یا مالی.» هیلاری کلینتون، رقیب انتخاباتی ترامپ گفت: «حالا میدانیم ترامپ در کدام تیم بازی میکند». جان کری، وزیر خارجه سابق امریکا هم تسلیم ترامپ در برابر پوتین را «دیوانهوار» توصیف کرد و در صفحه توئیتر خود نوشت: «رئیسجمهور میگوید که دلیلی نمیبیند که روسیه باید در انتخابات مداخله کرده باشد. اما نمایش امروز ترامپ ثابت کرد چرا روسیه تصمیم به مداخله گرفته است.» به گزارش روزنامه دیلی میل، جان برنان، رئیس سابق «سیا» نیز در توئیتی، دونالد ترامپ را به دستاویزی برای پوتین، توصیف کرد و گفت: «کنفرانس خبری دونالد ترامپ در هلسینکی فراتر از اقدامات جنایتکارانه و تبهکارانه است. این مسئله چیزی کمتر از خیانت نیست. سخنان ترامپ نه تنها ابلهانه بود، بلکه کاملاً نوچه پوتین است. میهنپرستان جمهوریخواه کجا هستید؟»
رئیسجمهور امریکا که میدانست اظهاراتش، واکنشهای زیادی را در امریکا به همراه خواهد داشت، در جریان بازگشت به واشنگتن در داخل هواپیما در صفحه توئیتر نوشت: «همانطور که امروز و قبلاً گفتهام اعتماد بسیاری به مقامات اطلاعاتیام دارم. با این حال به این مسئله نیز باور دارم که به منظور ساخت یک آینده روشنتر نمیتوانیم تنها بر گذشته متمرکز شویم و ما و روسها به عنوان دو قدرت اتمی بزرگ جهان باید در کنار یکدیگر باشیم». روابط مسکو و واشنگتن در پایینترین سطح خود پس از دوران جنگ سرد قرار دارد و ترامپ از نشست هلسینکی به عنوان فرصتی برای بهبود روابط دو طرف نام برده است. کنگره امریکا مدعی است که روسیه در انتخابات ریاست جمهوری امریکا در ۲۰۱۶، به نفع تیم ترامپ دخالت کرده است و نزدیک به دو سال است که تحقیقات بر سر این مسئله ادامه دارد. هرچند کمیته تحقیقاتی کنگره، اتهاماتی را مبنی بر دست داشتن روسها در انتخابات امریکا مطرح کرده است، اما مسکو و دولت ترامپ این اتهامات را رد کردهاند. روابط مسکو و واشنگتن حتی پیش از طرح اتهامات دخالت روسیه در انتخابات امریکا بهعلت نگرانیهای مسکو از گسترش سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، موضوع الحاق شبهجزیره کریمه به خاک روسیه و حمایت مسکو از دولت سوریه در مقابل گروههای تروریستی بسیار پرتنش بود.
واکنش رسانهها
رسانههای امریکایی که بیشترین حملات را به مواضع دونالد ترامپ در دو سال گذشته داشتهاند، این بار هم موضعگیری او در مقابل رئیسجمهور روسیه را به باد انتقاد گرفتند. شبکه سیانان در توصیف عملکرد و سخنان ترامپ در جریان کنفرانس خبری مشترکش با ترامپ گفت: «شاید یکی از شرمآورترین عملکردها از یک رئیسجمهور امریکا در نشستی در مقابل یک رهبر روس باشد که تاکنون دیدهایم». گای بنسون، تحلیلگر شبکه فاکسنیوز نیز اعلام کرد که نشست هلسینکی «یکی از بدترین روزهای ترامپ به عنوان رئیسجمهور بود». مگان مککین، مجری شبکه اِیبیسی نیز نوشت که از عملکرد و اظهارات ترامپ دچار هراس شده است. روزنامه نیویورکدیلینیوز نیز در شماره روز سه شنبه خود تصویری از ترامپ را منتشر کرد که در آن رئیسجمهور امریکا دست پوتین را گرفته و به مغز «عمو سام» امریکاییها شلیک میکند.