حمله موشکی سال گذشته سپاه پاسداران به مراکز داعش به خوبی نشان داد برنامه موشکی ایران چه نقش مهمی در اقتدار دفاعی ایران به خصوص در سطح بینالمللی و منطقهای ایفا میکند.
زمانی که اولین موشک ایران در پاسخ به حملات مداوم دولت بعثی عراق به شهرهای ایران به سمت بغداد شلیک شد، کمتر کسی تصور میکرد که واحد تازه تشکیل شده «حدید» که اسم رمز یگان موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود، تبدیل به یکی از اصلیترین بازوهای دفاعی ایران شود. در همان ایام جنگ توسعه یگانهای موشکی در دستور کار نظام قرار گرفت و واحدهای خودکفایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دست به توسعه موشکهای موجود با امکانات داخلی زدند. مهندسی معکوس موشک اسکاد B. که دهها فروند آن از کشور کره شمالی خریداری شده بود، اولین قدم در این مسیر طولانی بود. اگرچه این موشک در اواخر جنگ تحمیلی عراق علیه ایران عملیاتی شد و هیچ گاه در صحنه نبرد مورد آزمایش قرار نگرفت، اما گامی مهم در مسیر رسیدن به یک خود کفایی بزرگ نظامی بود.
اولین گام محکم تهران
اوایل دهه ۷۰ ساخت نسل جدید موشکهای سوخت مایع با برد ۷۰۰ کیلومتر در دستور کار صنایع دفاعی کشورمان قرار گرفت و اولین موشک مستقل ایرانی که حاصل ارتقای موشک اسکاد C. بود، به نام شهاب یک رونمایی شد. خانواده موشکهای شهاب جنجالیترین محصول دفاعی ایران بودند که مدتها زیر ذرهبین قدرتهای متخاصم با ایران قرار داشتند. با این وجود دست قدرت موشکهای ایران باید بلندتر میشد.
روزهای پر تب و تاب در تهران
شهاب ۲ دومین محصول جدید موشکی ایران بود که توانمندی ایران را تا هزار کیلومتر ارتقا داد. در ادامه موشک شهاب ۳ بزرگترین غافلگیری برای دشمنان بود؛ موشکی با سوخت مایع که میتوانست مواضع دشمنان را صدها کیلومتر آن سوی مرزها هدف قرار دهد. اگرچه برخی منابع رژیم صهیونیستی معتقد بودند که ایران پرتابگرهای کافی برای شلیک تعداد کافی موشک ندارد، اما ایران به سرعت با ساخت پرتابگرهای نظامی توانست، باز هم آنها را غافلگیر کند. در این میان اولین محک جدی برای برنامه موشکی ایران در موضوعی رقم خورد که کمتر کسی فکر آن را میکرد.
تهران در اواسط دهه ۷۰ به شدت در تب و تاب تحولات سیاسی بود. در این میان منافقین با استفاده از این آشفتگی سیاسی اقدام به انجام حملات ایضایی علیه برخی نقاط حساس در تهران از طریق خمپارهپراکنیهای کور کرد.
اوج این حملات زمانی بود که شهید صیاد شیرازی از سوی منافقین در مقابل در منزل خود به شهادت رسید. با این اتفاق نظام دیگر صبر در مقابل شرارتهای منافقین را به مصلحت ندید و دستور مقابله به مثل جدی با این گروه در مقرهای خود از سوی شورای عالی امنیت ملی صادر شد.
بمباران منافقین با هزار موشک و راکت
محدودیتهای موجود بر سر نیروهای عمل کننده برای عملیات در عمق عراق سبب شد تا قرعه کار به نام یگان موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شخص شهید تهرانیمقدم بیفتد.
در این عملیات علاوه بر استفاده از توپخانههای برد بلند و راکتهای غیر هدایت شونده، از موشکهای بالستیک برای هدف قرار دادن منافقین از جمله پایگاه اشرف در استان دیالی عراق استفاده شد. سرلشکر صفوی فرمانده سابق کل سپاه در گفت و گویی با اشاره به عملیات گسترده موشکی سپاه میگوید: سپاه پاسداران در همان سال اول شهادت صیاد شیرازی طی یک طرح عملیاتی از ساعت ۴ تا ۸ صبح تمام مقرهای منافقین از پادگان اشرف گرفته تا العماره را با شلیک بیش از هزار موشک و گلوله توپخانه برد بلند، منهدم و تلفات سنگینی را به آنها وارد کرد. صفوی خاطرنشان کرد: به دنبال این عملیات بود که عراق هیچ واکنشی از خود نشان نداد و تنها به گلایه مختصری بسنده کرد.
این عملیات نشانه توانمندی سیستم موشکی سپاه پاسداران برای مقابله با هر هدفی بود. از آن زمان رشد و توسعه برنامه موشکی سرعت بیشتری گرفت. گونههای جدیدی از موشکهای سوخت مایع با بردهای گوناگون تا مرز هزارو ۸۰۰ کیلومتر ساخته شد و در کنار آن ساخت موشکهای نظامی با سوخت جامد نیز در دستورکار قرار گرفت.
در حالی که تمرکز ایران در حوزه سوخت جامد بیشتر متکی بر موشکهای کوتاه برد از خانواده نازعات بود، در سال ۱۳۸۶ ایران اولین موشک دوربرد خود را با نام سجیل آزمایش کرد. موشکهای سوخت جامد برخلاف موشکهای سوخت مایع نه تنها قدرت مانور بیشتری دارند بلکه میتوانند در کمترین مدت زمان ممکن آماده شلیک به سمت هدف شوند.
از سوی دیگر با دستور مستقیم رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال ۱۳۹۰ پیرامون محدود شدن برد موشکهای ایران تا سقف ۲ هزار کیلومتر تلاش برای افزایش دقت موشکهای ایران نیز در دستور کار نیروهای مسلح قرار گرفت. شاید دقیقترین موشکهای ایرانی خانواده موسوم به فاتح باشد که میتوانند تا سقف ۵۰۰ کیلومتر را مورد هدف قرار دهند. در این میان دقت و کیفیت موشکهای دوربرد ایرانی نیز به سرعت افزایش یافت، به گونهای که رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنان خود به این نکته اشاره کردند.
بنا بر نقل قول یکی از مقامات نظامی ایران خطای موشکهای ایران در ۲ هزارکیلومتر تا ۸ متر محدود شده است. عملیات تروریستی داعش در تهران زمینهای فراهم کرد تا این قدرت عظیم به صورت عملیاتی مورد ارزیابی قرار بگیرد.
قرعه باز هم به نام موشکهای سپاه افتاد
صبح روز یکشنبه ۲۷ خرداد ماه سال گذشته میتوانست یک روز عادی در ماه مبارک رمضان باشد. اما حمله داعش به مجلس شورای اسلامی و آرامگاه امام راحل روزی پر ماجرا را رقم زد. اگرچه این حمله تنها به یک درگیری عادی در تهران محدود ماند و مقام معظم رهبری نیز از آن به عنوان ترقهبازی یاد کردند، اما در پشت صحنه نهادهای عالی رتبه امنیتی و نظامی در ایران ضرورت یک پاسخ محکم به تروریستهای داعشی را حس میکردند. این بار هم قرعه کار به نام یگان موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی افتاد که بسیار آمادهتر از سال ۱۳۷۸ بود.
۱۱ روز پس از این اقدام، در آخرین ساعات روز یکشنبه ۲۸ خرداد ماه سال گذشته خبر حمله موشکی سپاه پاسداران علیه مواضع تروریستهای داعش در خاک سوریه اعلام شد.
حملهای با ۶ فروند موشک
این عملیات در دو نقطه از مناطق غربی کشور و از پایگاههای موشکی سپاه در دو استان کرمانشاه و کردستان صورت گرفت که نزدیکترین فاصله را تا محل هدف داشتند. طی این عملیات، شش فروند موشک به سمت مقرهای نظامی داعش شلیک شد که این موشکها از دو نوع میانبرد «قیام» و «ذوالفقار» بودند که با عبور از آسمان عراق، اهداف مورد نظر را در فاصله حدود ۶۵۰ کیلومتری در شرق سوریه (دیرالزور) مورد اصابت قرار دادند.
اهداف مورد نظر در این عملیات، شامل مقرّ فرماندهی و مراکز تجمع و پشتیبانی و ساخت خودروهای انتحاری تروریستهای تکفیری در منطقه دیرالزور بود که به هلاکت تعداد زیادی از تروریستها و انهدام تجهیزات، سامانهها و سلاحهای آنان انجامید. طبق اعلام رسمی سپاه پاسداران، در این عملیات بیش از ۱۷۰ تروریست تکفیری از جمله چند تن از فرماندهان و عناصر مؤثر داعش به هلاکت رسیدند.
سپاه پاسداران این اقدام را هشداری به تروریستها و حامیان منطقهای و فرامنطقهای آنها اعلام کرد و بلافاصله فیلم برخی از اصابتهای موشکها که به وسیله هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی در سوریه ضبط شده بودند، پخش شد. عملیات فوق به صورت زنده توسط هواپیماهای شاهد به صورت زنده برای فرماندهان ایرانی ارسال شد.
سردار حاجیزاده در این باره گفت: چهار دقیقه بعد از اصابت اولین موشک، بلافاصله هواپیماهای امریکایی بر فراز منطقه حضور پیدا کردند و این نشان میدهد عملیات ما یک عملیات عریان بود. این حمله نشان داد ایران میتواند همانند قدرتهای بینالمللی با هر تهدیدی فراتر از مرزهای خود مقابله کند. این حمله به خوبی نشان داد توان موشکی ایران چه نقش مهمی در ایجاد مصونیت دفاعی در ایران ایفا میکند. شاید همین نقش مهم است که برنامه موشکی ایران را به عنوان یکی از دغدغههای اصلی امریکا برای محدودسازی ایران تبدیل کرده است.