دولت افغانستان اعلام كــرده كه آماده است آتشبس عید فطر را با طالبان تمدید كند. امریکاییها هم برای ورود به روند صلح اعلام آمادگی كردند ولی سخنگوی طالبان گفته كه قصد تمدید آتشبس عید را با دولت ندارد.
روز گذشته در شرایطی كه بیش از 300 عضو طالبان به نشانه آتشبس دولت و طالبان وارد دفتر والی ننگرهار شده بودند، یك عامل انتحاری به این تجمع حمله كرد كه در اثر آن، دستکم ۱۸ نفر کشته و ۴۹ نفر زخمی شدند. گروه تروریستی داعش شنبه عصر نیز به یك گردهمایی بی سابقه از نیروهای امنیتی و طالبان به نشانه تجلیل از آتشبس در ولایت ننگرهار برگزار شد، حمله كرده بود كه در اثر این حمله هم ۲۶ نفر کشته و ۵۴ زخمی شدند. اشرف غنی انفجار ننگرهار را محكوم كرده و گفته است:« تروریستها میخواهند فضای صلح را برهم بزنند.» طالبان هم دیروز طی دستورالعملی به شبهنظامیان خود دستور داد تا از نزدیک شدن به تجمعهای نیروهای امنیتی و غیرنظامیان خودداری کنند. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان در حساب توئیتری خود نوشت: «به منظور جلوگیری از آسیبی که خدای ناکرده به سبب حضور ما ممکن است برای غیرنظامیان اتفاق بیفتد همه فرماندهان باید از حضور پیدا کردن مبارزان در چنین تجمعهایی خودداری کنند.» مجاهد گفته است: «دشمن از آتشبس سوءاستفاده کرده و احتمال رخ دادن حوادث بدی از این دست بیشتر شده است.»
امریکا آماده ورود به پروسه نه به «مذاكره»
به رغم انفجارهای دیروز و روز شنبه، دولت افغانستان به روند آتش بس با طالبان خوشبین است تا جایی كه اشرف غنی رئیسجمهور افغانستان دیروز به صورت یكجانبه فرمان تمدید آن را صادر کرد. وزارت خارجه امریکا نیز در پاسخ به درخواست ملا هیبتالله آخوندزاده، رهبر طالبان برای مذاكره مستقیم با طالبان، بدون اشاره به «مذاكره مستقیم» اعلام كرد كه صرفاً حاضر است وارد پروسه صلح با دولت افغانستان شود. مایك پمپئو گفته است:«ما آماده کمک کردن به تسهیل و همکاری با دولت افغانستان، طالبان و همه مردم افغانستان هستیم تا این کوشش به پیمان صلح و توافق سیاسی که پایانبخش جنگ باشد منجر شود.»ظاهراً این پیشنهاد امریکاییها به مذاق طالبان كه خواستار «مذاكره مستقیم » است خوش نیامده تا جایی كه ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان به رغم درخواست دولت برای تمدید صلح با طالبان، به بیبیسی گفته كه این گروه قصد تمدید آتشبس را ندارد. سخنگوی طالبان گفته است:«افغانستان همچنان تحت اشغال است. آتشبس اعلام شده به سه روز عید محدود میشود و ما قصد نداریم که آن را تمدید کنیم.»
كابل طراح آتش بس نیست
محمد کریم خلیلی، رئیس شورای صلح افغانستان روز یکشنبه در نشست این شورا در کابل گفت که این شورا با «بزرگان گروه طالبان» تبادل نظر کرده و دیدگاه دو طرف به همدیگر منتقل شده و این صحبتها به جاهای خوبی رسیده است.» بر اساس گزارش آریانا نیوز افغاستان، خلیلی گفته است:« ما در طول این هفته حتی تبادل دیدگاه و نظریات به صورت نه شفاهی؛ بلکه به صورت حتی ویدئویی هم در رابطه به قضایا داشتیم با کلانهایش؛ که حالا فعلاً زود است که در رابطه با وضعیت فعلی و آزادی زندانیان صحبتهایی داشتیم، این خودش یک گام کلانی است در جهت ایجاد یک فضای گفتوگو و گفتمان.» وزارت ملی افغانستان نیز گفته كه تا كنون روند آتشبس هم از سوی دو طرف رعایت شده و«هیچ رویداد خشونتآمیزی در این کشور اتفاق نیفتاده است» اما تردیدها درباره پایدار ماندن آتش بس دولت با طالبان در حال افزایش است. امرالله صالح رئیس پیشین امنیت ملی در یادداشتی با طرح 13 نکته و پرسش درباره آتشبس کنونی در کشور، نسبت به آن به دیده شک و تردید نگریسته است. به گزارش خبرگزاری جمهور افغانستان، صالح، رئیسجمهور افغانستان را« سخنگوی طرح» آتشبس با طالبان و« نه مهندس و مبتکر آن» خوانده وگفته است: «جنگجویان عادی طالبان وسایل و هیزم سوختند. آنها نمیدانستند که چرا میجنگیدند و حالا نیز نمیدانند که چرا آتش بس کردهاند. آیا کسی میداند که در سطح استراتیژیک چه دستانی در کار است. »او نوشته است:« طالب به هر بهانه و دلیل که داخل روند صلح شود در ظرف کمتر از شش ماه منحل میشود و هیچ میشود زیرا طالب پیام سیاسی و روایت همه پسند ندارد. قوت طالب در خشونت و سلاح اوست. چرا آنها یک شبه تن به آتش بس دادند در حالی که از دید مشروعیت حکومت حامد کرزی در حالت بهتر قرار داشت. آیا به گفته آقای کرزی صلح و جنگ در جیب دیگران است و ما صرفاً قربانی و بازیچه هستیم؟» او تلویحاً گفته است كه پخت و پز صلح با طالبان در سطوحی دیگر انجام شده است:« ما آگاهی از بحث استراتژیک، منطقهای و دلایل اجماع جهانی مبنی بر اینکه به یک بارگی طرفدار آتشبساند نداریم. این آتش بس هیچ ربطی به ابتکار رئیسجمهور افغانستان ندارد.»
امریكا دنبال قطع رابطه ایران و افغانستان
حامد کرزای در گفتوگویی با برنامه تلویزیونی بدون مرز ایران گفته «امریکاییها علناً از ما میخواستند که روابط مان را با ایران قطع کنیم؛ این واقع بینانه نبود و مقاومت کردم.»
كرزای در بخشی از صحبتهای خود به پشتپرده تخریب روابط افغانستان و ایران در زمان ریاست جمهوریاش اشاره کرد و گفت: امریکاییها علناً از ما میخواستند که روابطمان با ایران را قطع کنیم که این موضوع واقعبینانه نبود و من مقاومت کردم. اگر رفتارهای منطقی و واقعبینانه ایران نبود، شرایط افغانستان بدتر از این میشد. ما خود را مدیون دولت و مردم ایران میدانیم و از کمکهای آنان در برقراری صلح در افغانستان قدردانی میکنیم. حامد کرزای گفته است: امریکا به مردم افغانستان و منطقه خیانت کرده و غیرقابل اعتماد است. به گفته كرزای استراتژی امروز امریکا استراتژی جنگ است، نه صلح برای منطقه، و ادامه این روند، صلح را از منطقه دور میکند.