يكي از مهمترين موضوعاتي كه اين روزها در بين نوجوانان و جوانان مطرح است بحث بازي‌هاي رايانه‌اي است، بازي‌هايي كه امروزه به صورت آنلاين و گروهي انجام شده و آنقدر جذابيت دارند كه كاربران از انجام آنها به وجد آمده و منتظر ارائه نسخه‌هايي جديد از اين بازي‌ها هستند. بازي‌هايي كه مرزهاي جغرافيايي را در نورديده و در سراسر جهان كاربران مختلف مي‌توانند فارغ از هر نژاد و جنس و رنگ و هر سن، مراحل مختلف اين بازي‌ها را طي کنند. اين بازي‌ها گاه مناسب جنس و سن خاصي نبوده يا از نظر فرهنگي همخواني با جامعه كاربران ندارد، اما اين بازي‌ها به قدري جذاب و با برنامه طراحي شده‌اند كه كاربران چشمان خود را روي تفاوت‌ها و مشكلات مختلف بسته و تنها به دنبال رسيدن به مراحل پاياني بازي و بالا بردن رنكينگ خود هستند. شايد اگر از والدين در مورد بازي‌هايي كه فرزندان آنها انجام مي‌دهند سؤال پرسيده شود، با رضايت كامل از سرگرم شدن فرزندشان استقبال كرده و انجام بازي‌هاي رايانه‌اي را در جهت يادگيري مهارت و انجام كارهاي گروهي مؤثر بدانند. در واقع اگر خانواده‌ها با تهديدات بازي‌هاي آنلاين به صورت كاملاً جدي آشنا شوند و در انتخاب بازي مناسب براي فرزندانشان حساس‌تر باشند تا حد بسيار زيادي از مخاطرات و عواقب بازي‌هاي نامناسب در امان خواهند ماند. در ساليان اخير شاهد طراحي بازي‌هاي جذاب بسياري بوده‌ايم كه جدا از اهداف هدف‌مند و نهايي طراحان و گردانندگان اين بازي‌ها، از جذابيت و تنوع لازم برخوردار بوده و توانسته‌اند كودكان و نوجوانان را ترغيب به نصب و انجام بازي تا مراحل پاياني كنند. بازي‌هايي همچون كلش آف‌كلنز، پوكمون‌گو، چالش نهنگ آبي از نمونه‌هايي هستند كه در يكي دو سال اخير به صورت رايگان به بازار عرضه شده و توانسته‌اند كاربران خود را راضي كنند. بازي‌هايي كه برخي از آنها در سراسر جهان در نهايت كاربران خود را به كام مرگ كشانده‌اند. با كمي جست‌وجو در اينترنت و شبكه‌هاي اجتماعي مي‌توان به ورود بازي مرگ‌بار ديگري اشاره كرد كه راه چالش نهنگ آبي را در پيش گرفته و با ايجاد رعب و وحشت در بين كاربران در نهايت آنها را به سمت خود‌كشي راهنمايي مي‌كند. اين بازي محصول طراحان عربستان سعودي بوده و به دنبال كمك به دختر بچه‌اي 9ساله كه راه خانه را گم كرده و كاربر بايد در طول اين بازي و گذر از مراحل مختلف وي را به خانواده‌اش تحويل دهد. نكته‌اي بسيار مهم كه بايد به آن اشاره كرد اين است كه بسياري از كاربران نمي‌دانند طراحان اين بازي‌ها با چه هدفي اين بازي‌ها را طراحي كرده‌اند. بازي‌هايي كه مي‌تواند دردسرهاي فراواني در پي داشته باشد. بازي‌هايي كه گاه با اهداف سياسي طراحي شده و گاه برخي افراد روان پريش طراحي آن را بر عهده داشته‌اند. بازي‌هايي كه با هدف جمع‌آوري اطلاعات شخصي كاربران تا جاسوسي‌هاي مهم و سازمان يافته عليه كشورها ساخته شده و مي‌شوند. بنابراين لازم و ضروري است تا نسبت به گسترش اينگونه بازي‌ها دقت و حساسيت بيشتري داشته باشيم تا بتوانيم از وقوع اتفاقات ناگوار براي فرزندانمان جلوگيري كنيم. طراحي بازي‌هاي داخلي و جذاب كه متناسب با سن و روحيه كودكان و نوجوانان باشد، مي‌تواند تا حد بسيار زيادي از گسترش بازي‌هاي خارجي جلوگيري كند. در اين بين نبايد از نقش والدين در تربيت و كنترل فرزندان غافل شد. به جرئت مي‌توان گفت خانواده‌ها در اين ميان مهمترين نقش و وظيفه را بر عهده دارند و نقش نظارتي خانواده‌ها بر فعاليت آنلاين فرزندان از مهمترين اقدامات والدين در اين خصوص بوده كه بسيار حائز اهميت است. والدين محترم بايد از ابتدا مهارت‌هاي مهم زندگي را به فرزندان بياموزند (مهارت‌هايي از قبيل حل مسئله، مهارت نه گفتن، نظم داشتن، مهارت دوستيابي و. . .) والدين بايد با روالي معين و منطقي، انتظارات خود را از فرزندان بيان كنند و حد و حدود و خطوط قرمز را به آنان گوشزد كرده و با فرزند خود مرتب صحبت كنند و هميشه به او يادآور شوند كه پشتيبان هميشگي او هستند، كودك هم ياد مي‌گيرد مسائل و مشكلات خود را با شما در ميان بگذارد و از شما كمك بگيرد.
* رئيس اداره پيشگيري از جرائم سايبري پليس فتا ناجا
