به گزارش خبرنگار جوان آنلاین از اصفهان ، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان با اشاره به روز جهانی بدون دخانیات در جمع اصحاب رسانه اظهار کرد: افزایش مالیات، فراهم کردن سرگرمی‌های مطلوب و در دسترس و افزایش شادی در بین جوانان، آموزش مهارت‌های زندگی و مقابله با استرس، کاهش فشارهای اجتماعی، حمایت مسؤولان از اجرای کامل قوانین و مقررات و وضع قوانین سخت و پیشگیرانه از استعمال قلیان در مراکز عمومی از جمله راهکارهایی برای کاهش مصرف دخانیات در کشور است.
کمال حیدری افزود: سبک زندگی مردم و مسائل رفتاری و نوع برخورد و حمایت مسؤولان باعث شده زیرساخت‌های مناسب برای برخورد متقن و قوی با مسأله دخانیات وجود نداشته باشد و شاهد شیوع مصرف دخانیات در کشور از 13 سال باشیم که اصلاً وضعیت خوبی نیست.
وی تصریح کرد: گره کار در پرداخت به مسأله دخانیات این است که باید در کارهای چندجانبه همه افراد مسؤول با هم و هماهنگ فعالیت کنند وگرنه اقدامات یک‌جانبه فایده‌ای که باید را نخواهد داشت، زمانی که در مواردی مانند سیگار، دخانیات و قلیان عرضه و تقاضا پیش می‌آید به این دلیل است که زیرساخت‌ها مشکل دارد، قوانین اجرا و حمایت نمی‌شوند و مافیای سیگار با گردش مالی زیاد همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
* میزان مالیات دخانیات خنده‌دار است
وی نکته قابل‌توجه در مافیای واردات دخانیات را «مالیات» دانست و گفت: در کشور ما تا سال گذشته مالیات بر خرده‌فروشی سیگار صفر بود و یک نخ سیگار به سادگی و با کمترین هزینه در دسترس افراد قرار می‌گرفت و همین موضوع باعث عرضه بیشتر و به تبع آن مصرف بیشتر شد، از سال گذشته مجلس رقمی برای مالیات در نظر گرفت که البته کافی نیست، احتمالاً برخی نگران بودند که به مصرف‌کننده فشاری وارد نشود.
حیدری با بیان اینکه در کشورهای دیگر به دلیل وجود اجبار و گرانی مصرف دخانیات کاهش پیدا می‌کند، اضافه کرد: یکی از مسیرهای مبارزه با مصرف دخانیات اطلاع‌رسانی و برای تغییر رفتار به آموزش نیاز است اما گاهی جریمه و سخت‌گیری لازم است تا دسترسی به دخانیات کاهش یابد، در 58 کشور دنیا مالیات بر خرده‌فروشی سیگار بالای 70 درصد است، و وضع مالیات بر مبنای قیمت خرده‌فروشی محصولات دخانی موجب پیشگیری از بروز مرگ ناشی از دخانیات در یک‌چهارم جمعیت کنونی مصرف‌کنندگان آن است.
وی در ادامه بیان کرد: طبق گزارش بانک جهانی افزایش میران 10 درصد محصولات دخانی از طریق مالیات موجب کاهش شیوع مصرف تا حدود 4 درصد در کشورهای درآمد بالا و 5 درصد در کشورهای با درآمد متوسط است.
* فراهم آوردن سرگرمی‌های مطلوب
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان در خصوص فراهم کردن سرگرمی‌های مطلوب و در دسترس و افزایش شادی در بین جوانان خاطرنشان کرد: ایران کشوری است که جمعیت جوان خود را پشت سر گذاشته و نیاز عمده جوانان در قالب نشاط و تفریح، بالندگی و توانمند شدن است، وقتی این‌ها جایگاه خود را ندارد اگر جوان به هر سمتی رفت، نباید او را سرزنش کرد.
وی عنوان کرد: افزایش مراکز تفریحی ورزشی برای جوانان و توسعه ورزش در محلات، گسترش تعداد سینماها، سالن‌های تئاتر و کنسرت‌ها و کاهش هزینه بلیت آن‌ها، کاهش هزینه مراکز ورزشی مثل استخر و زمین‌های ورزشی و کاهش هزینه کتب و مجلات و... جایگزین‌هایی برای جمعیت جوان در معرض مصرف محصولات دخانی است اما سرانه ورزشی خوبی وجود ندارد و با مبالغی که هست امکان استفاده از امکانات کم می‌شود.
حیدری توضیح داد: می‌توان درب مدرسه‌ها را در خارج از ساعات مدرسه باز کرد تا فضای فیزیکی برای استفاده عموم همان دانش‌آموزان و در ساعات تعطیلی مهیا شود، برای رفع نیازهای جوانان در کنار فضاهای احداث شده مثل کتابخانه یارانه پرداخت شود، امروز مسأله پرورش از آموزش کمرنگ‌تر شده است و جوانی که با ابهامات و تشکیک‌هایی در جامعه روبرو می‌شود برای رفع آن به کجا باید رجوع کند.
* آموزش مهارت‌های زندگی و مقابله با استرس
وی با اشاره به آموزش مهارت‌های زندگی و مقابله با استرس توضیح داد: در خصوص اصلاح باورهای غلط و پیشگیری از مصرف قلیان در دانش‌آموزان باید مسؤولان وزارت بهداشت با هماهنگی آموزش و پرورش آموزش‌های مستمر را در نظر بگیرند و از گروه‌های هم‌سالان جهت انتقال آموزش‌ها به عنوان سرگروه در مدارس و محلات استفاده شود.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان افزود: گنجاندن مضرات مصرف دخانیات در واحدهای آموزشی مدارس و دانشگاه‌ها و ارائه راهکارهای پیشگیرانه و برنامه‌های آموزشی فراگیر از طریق رسانه‌های جمعی نیز از جمله همین اقدامات است.
وی تأکید کرد: چندین سال است که بهداشت برای حل مشکلات نبود تفریح و آموزش مناسب در مدارس اصرار می‌کند که باید از این راه ورود پیدا کرد، دولت تکالیف زیادی دارد و قطعاً نمی‌تواند سودی به این مسأله به آن شکل که باید برساند، سیستم در مسأله آموزش متوقف شده، آیا در حوزه پرورش آنچه که نیاز است انجام شده و مهارت‌هایی که یک فرد در حال رشد در جامعه‌ای که مسائل اجتماعی آن هر روز پیچیده‌تر می‌شود، باید داشته باشد به داده شده است؟
حیدری یادآور شد: آموزش و پرورش باید مسؤولیت این توانمندسازی را بر عهده بگیرد اما آیا می‌شود برای اوقات فراغت دانش‌آموز برای تمرکز بر این مهارت‌ها اجبار گذاشت؟ این‌ها همه راه‌حل است اما وقتی زمان مبارزه با دخانیات می‌شود بحث زیرزمینی می‌شود.
* مصرف قلیان یک نیاز کاذب است
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان درباره علت زیرزمینی شدن مصرف قلیان ابراز کرد: مصرف قلیان یک نیاز کاذب است که چون نیازهای واقعی پوشش داده نشده به وجود آمده و باید به نیازهای واقعی پرداخت نه اینکه مصرف آن را توجیه کرد، باید مطالبه داشت که مقصر کیست؟ چه کسی در این زمینه باید فعالیت می‌کرده اما کاری صورت نگرفته، جوان به دنبال نشاط و ابراز وجود است آیا این امکانات از راه صحیح فراهم شده است؟
وی تصریح کرد: 10 سال است طبق قانون برای مبارزه با دخانیات برای هیچ چایخانه‌ای مجوز صادر نشده است اما کسی پیگیر نشد که چگونه این‌ها غیرمستقیم به فعالیت خود ادامه می‌دهند و با آن برخورد نمی‌شود، بدتر از آن این است وقتی کشور در دنیایی از بحران و مشکلات مهم قرار دارد، مجلس طرح دوفوریتی رسیدگی به وضع چایخانهها را در اولویت قرار می‌دهد تا در نتیجه این اماکن خصوصی تلقی شود.
حیدری اظهار کرد: وقتی اماکن عرضه قلیان خصوصی در نظر گرفته شود، یعنی بازرسان بهداشت و پلیس که چندین سال در مسأله مبارزه با مصرف دخانیات متحمل سختی‌های زیادی شدند امکان ورود به این اماکن را ندارند، تنها مصرف در اماکن عمومی مخالف قانون است و پلیس برای مبارزه با بزهکاری‌های صورت‌گرفته در این مکان‌های خصوصی هر بار باید درخواست حکم دادگاه کند.
* سیگار و قلیان عامل 88 درصد اعتیاد
وی اضافه کرد: دست‌های پشت پرده با اسم و رسم باید معرفی شوند تا کی مردم باید تاوان این افراد را بدهند، به چه دلیل باید این مسأله وارد مجلس شود آیا ما مشکل دیگری به جز این مورد نداریم باید دید چه افرادی از این قضایا سود می‌برند، آمار اثبات کرده که ریشه همه مشکلات از مصرف دخانیات سرچشمه می‌گیرد و 88 درصد اعتیاد افراد از سیگار و قلیان شروع می‌شود.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان اذعان داشت: قسمتی از مسؤولیت این کار بر عهده بهداشت است که بخش آموزش، جلوگیری و ارائه پیام را انجام می‌دهد اما این کار چندجانبه است، نفس مصرف قلیان یک بزه و غیر ارزشی است ولی طوری قبح آن شکسته شده است که باید در مورد آن اطلاع‌رسانی شده و دست‌های پشت پرده برملا شود و مطالبه‌گری درباره اوقات فراغت جوانان صورت گیرد.
وی گفت: راهکارهایی که ارائه شده نیازی به هزینه و بودجه هم ندارد، مثلاً اگر آموزش و پرورش موظف کرد دانش‌آموز برای رفتن به یک مقطع باید چند دوره مهارتی را پشت سر بگذارد، بهداشت قول می‌دهد که شرایط و فرصت برگزاری این دوره‌ها را فراهم کند.
* کاهش فشارهای اجتماعی
حیدری کاهش فشارهای اجتماعی را از دیگر اقدامات مؤثر در کاهش مصرف دخانیات دانست و اظهار کرد: توسعه بازارهای کسب و کار، فراهم کردن شرایط برای ازدواج جوانان، ترویج نقالی، شاهنامه‌خوانی و شعرخوانی و محافل موسیقی در چایخانهها، حمایت مسؤولان از اجرای کامل قوانین و مقررات مربوط به کنترل دخانیات و وضع قوانین سخت و پیشگیرانه از استعمال قلیان در مراکز عمومی مانند پارک‌ها خیابان‌ها و رستوران‌های سنتی به ایجاد بسترهای مناسب و جایگزین برای جوانان و نوجوانان کمک خواهد کرد.
وی با اشاره به مجوز کاشت توتون و تنباکو در کشور تشریح کرد: فلسفه شرکت دخانیات برای این قضیه این است که چون مواد وارد شده از نظر بهداشتی دارای اشکال هستند و بحث اعتیاد و ناسالم بودن آن مطرح می‌شود بنابراین کاشت سالم در داخل قدم مثبتی به نظر می‌رسد اما با این حال نسبت واردات به مصرف داخل قابل قیاس نیست و میزان مالیاتی که برای واردات وجود دارد که با چند 10 هزار میلیارد گردش مالی در سال با گروه هدف مؤثرترین و فعال‌ترین قشر جامعه نسبت به موارد دیگر خنده‌دار است.
* باز شدن پای قلیان‌ها به اصفهان
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان مطرح کرد: سود هر قلیان برای چایخانه‌داران عرضه‌کننده قلیان 300 درصد است؛ بعد از سومین باری که اقدام به بستن قلیان خانه‌ها شد، عدم حمایت مسؤولان و دخالت برخی مسؤولان و نمایندگان مجلس دلیل بازگشایی چندباره اماکن عرضه قلیان شد.
وی خاطرنشان ساخت: در شورای استان زمانی که موضوع بستن قلیان‌خانه‌ها مطرح می‌شود بحث اشتغال به میان آورده می‌شود، در حالی که طی مصوب استان این افراد با مجوز خود می‌توانند هر شغلی را خارج از ضوابط صنف راه بیندازند، پس بحث اشتغال‌زایی مطرح نیست، بحث سود 300 درصدی تضمین شده بدون زحمت است.
حیدری گفت: کار غیرارزشی همیشه بد است، صدور مجوز برابر با ارزش دادن به این کار است و این راه خوبی برای برخورد با ناهنجاری نیست، باید جایگزین‌های توانمندسازی و رافع نیاز مناسب به وجود آید تا خود جامعه روش مناسب را انتخاب کند، نیروی انتظامی و بهداشت و اماکن 12 سال سفت و سخت پای این کار ایستادند تا همه قلیان‌خانه‌ها برچیده و به صفر رسید و موجب 70 درصد تغیر شغل آن‌ها شد.
وی اضافه کرد: وقتی با افراد این صنف صحبت منطقی شد، مورد پذیرش قرار گرفت، حمایت باید از استانداری شروع شود و نیروی انتظامی، بهداشت و دادگستری همه دست به دست هم بدهند، در کنار آن باید نیازها را برطرف کرد که اگر انجام نشود باعث در افتادن همین جوان‌ها با مسؤولان خواهد شد، چون این جوان خود این راه را پیدا کرده است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان اصفهان تصریح کرد: ممنوعیت فروش قلیان به افراد زیر 18 سال به همه اماکن گوشزد شده اما در بحث نظارت آن به دلیل وجود تعداد فراوان قلیان‌خانه‌ها و همچنین وجود مکان‌های بازرسی دیگر مانند فست‌فودها، حجم کاری گسترده و کمبود نیرو، با وجود تقسیم مراکز به سه دسته حساس، نیمه حساس و کمتر حساس، امکان نظارت آنچنانی وجود ندارد.
