16 ماه پس از وقوع حادثه مرگبار پلاسكو كه به شهادت 16 آتشنشان منجر شد نظريه 3هزار صفحهاي كارشناسان 14 نهاد و شخص را در وقوع حادثه مقصر شناخته است. قاضي محمد شهرياري، سرپرست دادسراي امور جنايي به خبرنگار ما گفت: پرونده در حال حاضر در مرحله ابلاغ نظريه كارشناسي به مقصران، خانواده شهداي آتشنشان و خانواده ششمتوفاي حادثه است.
قاضي شهرياري در توضيح ماجرا گفت: دقايقي بعد از وقوع حادثه ساختمان پلاسكو در صبح روز پنجشنبه 30 ديسال1395 اينجانب به عنوان قاضي پرونده به دستور دادستان تهران همراه تعداد ديگري از مقامات براي روند پيگيري مراحل امداد و نجات و بررسي چگونگي وقوع حادثه در محل حضور پيدا كردم و با تشكيل 9 كارگروه در قالب 29 نفر فعاليت و بررسيهاي خود را به صورت شبانهروزي آغاز كرديم. اين كارگروهها كه به صورت تخصصي دقايقي بعد از حادثه فعاليت خود را آغاز كرده بودند شامل امور آتشسوزي و آتش نشاني، راه و ساختمان، بيمه، برق و الكترونيك و مخابرات، گاز و گازرساني، مواد محترقه و منفجره (با توجه به شايعاتي كه ابتدا در مورد انفجار بود)، الكتروشيمي و پتروشيمي و فرآوردههاي شيميايي حوادث ناشي از كار و تأسيسات ساختماني بودند. بررسيهاي اوليه كارگروهها نشان داد كه با توجه به ساعت شروع كار كسبه ساختمان پلاسكو كه ساعت 10صبح شروع به كار ميكردند و شهروندان نيز پس از اين ساعت به اين ساختمان تردد داشتند تلفات جاني زيادي را نخواهيم داشت، اما از طرفي در اين حادثه تعدادي از آتشنشانان و پرسنل ساختمان در زير آوار گرفتار شده بودند كه اولويت اول ما كمك به مصدومان و نجات افراد گرفتار شده در داخل ساختمان متمركز شد كه متأسفانه در نهايت در اين حادثه 16آتشنشان فداكار كه براي نجات كسبه پلاسكو دل به آتش زده بودند شهيد شدند و ششپرسنل ساختمان هم فوت كردند. موضوع بعدي كه در اولويت كاري ما بود رسيدگي به شكايتهاي و اعلام مفقوديهايي بود كه بعضي از خانوادهها مدعي بودند اعضاي خانوادهشان داخل ساختمان پلاسكو گرفتار شدهاند كه پس از بررسيهاي فني و تخصصي مشخص شد به جز همان ششنفري كه ابتدا اعلام شده بود افراد عادي ديگري در ساختمان حادثه ديده نيستند. همچنين در ادامه با توجه به كشف پيكرهاي شهداي آتشنشاني آزمايشهاي دياناي به سرعت انجام شد و پيكر آن عزيزان در اختيار خانوادههاي آنها قرار گرفت.
بررسي علت حادثه
سرپرست دادسراي امور جنايي ادامه داد: كارگروهها از همان ابتداي حادثه در گروههاي كارشناسي بررسيهاي فني خود را با انجام نمونهبرداري از محل حادثه، محل دپوي ضايعات و نخالههاي ساختمان پلاسكو در خيابان خيام و محل دپوي ضايعات در كهريزك آغاز كردند و نمونهها را براي بررسي به آزمايشگاه منتقل كردند. بررسيهاي آنها نشان داد آتشسوزي از فروشگاهي در ضلع شمالغربي طبقهدهم شروع شده و به ديگر طبقات سرايت كرده است. همچنين مشخص شد صاحب فروشگاه و دو نفر از كارگرانش با سيم كشي غيراستاندارد از مهتابي سقف براي هيتر برقي و يخچال استفاده کردند که باعث آتشسوزي شده و در ادامه هم به علت عدم كارايي سيستمهاي موجود از جمله كپسول آتشنشاني وخاموش كنندهها، آتش به ساير مكانها و طبقات سرايت كرده و در نهايت منجر به تخريب ساختمان شده است. در چنين شرايطي كه سر آغاز آتشسوزي و علت آن مشخص شد صاحب مغازه همراه دو كارگرش شناسايي و براي تحقيقات بيشتر بازداشت شدند كه پس از تكميل تحقيقات با قرار وثيقه مالي آزاد شدند.
حادثه عمدي نبود
قاضي شهرياري افزود: اين 9كارگروه پس از ماهها تلاش و تحقيق و بررسي درباره اين حادثه در نهايت نظريات خود را درباره علت اين حادثه در قالب 3هزار صفحه اعلام كردند كه مقصران حادثه شناسايي شدند، اما ازسوي ديگر با توجه به مستندات مشخص شد اين حادثه به هيچ عنوان عمدي نبوده و فقط به خاطر سهلانگاري و كمكاري بعضي افراد و نهادها رخ داده است. در همين رابطه در تحقيقات صورت گرفته از سوي كارشناسان كارگروهها 14 نهاد و شخص مقصر شناخته شدند از جمله شهرداري تهران، بهرهبرداران ساختمان ( مغازه داران پلاسكو)، مالك ساختمان (بنياد مستضعفان)، هيئت مديره و مدير عامل ساختمان، وزارت كار و رفاه اجتماعي، اتاق اصناف و اتحاديهها و مجامع امور صنفي، وزارت راه و شهرداري، وزارت كشور، سازمان پيشگيري و مديريت بحران كشور، سازمان پيشگيري و مديريت بحران تهران، شوراي شهر، سازمان آتشنشاني و متصرفان مغازهاي كه آتشسوزي در آن آغاز شد، هستند.
به گفته وي در اين حادثه به دو نهاد هلال احمر و شركت گاز تذكرات لازم داده شد. هر چند اين دو سازمان در اين حادثه مقصرنبودند، اما مثلاً به شركت گاز هشدار داديم كه لازم است گازرساني به اين گونه ساختمانها مورد توجه قرار بگيرد و سازمان هلال احمر هم آمادگي لازم را براي مقابله با اينگونه حوادث داشته باشد.
وضعيت پرونده آتش نشانان شهيد
قاضي محمد شهرياري درباره رسيدگي به وضعيت پرونده 16شهيد آتشنشاني و فوت ششنفر از كاركنان ساختمان گفت: همزمان با بررسيهاي تخصصي درباره اين حادثه يكي از سازمانهايي كه در اين ماجرا مقصر شناخته شده بود قبل از تعيين ميزان تقصير هر كدام از نهادها ديه ششنفري كه در اين حادثه فوت كرده بودند پرداخت كرد، اما خانوادههاي 16شهيد آتشنشاني اعلام كردند تا كنون هيچ مبلغي به عنوان ديه دريافت نكرده و از عاملان حادثه شكايت دارند و هرگز از شكايت خود صرف نظر نخواهند كرد.
به گفته قاضي محمد شهرياري پرونده در حال حاضر در مرحله ابلاغ نظريه كارشناسي به مقصران، خانواده شهداي آتشنشاني اين حادثه و خانواده ششمتوفاي است.