داشتن جمعیت بهینه و مطلوب، اساس و بنیان بسیاری از سیاستگذاریهاست. اگر جمعیت مطلوب نداشته باشیم، سیاستگذاری مطلوب هم نخواهیم داشت. بنابراین باید ابتدا به دنبال جمعیت بهینه باشیم.
اگر روند جمعیت یا رشد جمعی ما قابل پیشبینی نباشد برنامهریزیهای بلندمدت هم امکانپذیر نخواهد بود. برای برنامهریزی بلندمدت نمیتوان با حدس و گمان حرکت کرد. بنابراین اگر مشکل شغل و مسکن داریم، در یک بخش آن جمعیت قرار دارد.
اگر رشد جمعیت قابل پیشبینی نباشدسرمایهگذاریهای مطمئن هم امکانپذیر نخواهد بود. این درصد اگر به درستی پیشبینی نشود ما دچار دو مشکل خواهیم شد؛ نخست پیری جمعیت و دوم انفجار جمعیت.
انفجار جمعیت باعث میشود که دولت نتواند امکانات لازم را در زمان مناسب فراهم کند و پیری جمعیت باعث میشود بیشتر جمعیت کشور مصرفی باشند.
اما اولویت اکنون ما در کنترل جمعیت قرار دارد یا رشد جمعیت؟ چون شعارهای ما در ۲۰ سال قبل با عنوان «فرزند کمتر زندگی بهتر» بدون پیشبینی پیامدها بود، ما را امروز دچار پیری جمعیت کرده است.
ما امروز هشدار میدهیم که در دهههای آینده دچار پیری جمعیت خواهیم شد. جامعهشناسان باید مشاوران خوبی باشند و به سیاستگذاران مشورت بدهند که چنین روندهایی به کجا منتهی میشود. البته بخشی از این مسأله ارزشهای ماست.
اینجاست که علوم اسلامی باید به داد علوم انسانی برسد. به این معنی که رشد جمعیت برای ما مطلوب است یا کنترل جمعیت؟
آیا ارزشهای ما، ما را به سوی رشد جمعیت به هر نحوی رهنمون میکند؟ یا گاهی کنترل جمعیت هم مطلوب است؟ در اینجا باید دست به دامن آموزههای فقهی و دینی شد.
برای کنترل و یا رشد جمعیت باید به وضعیت جهان اسلام هم توجه کرد که سیاستهای کلان جهان اسلام، کشورهای اسلامی را به چه سمت و سویی سوق میدهد. امروزه جمعیت مطلوب برای جهان اسلام چقدر است؟ سیاستهای جزیی و کل کشورهای اسلامی تابعی باید باشد از سیاستهای کلان جهان اسلام.
شاید در مقطعی سیاستهای کلان جهان اسلام مقطعی از رشد را مطلوب بداند که آن میزان مورد قبول کشورهای غربی نباشد.
اگر ازدواج جوانان تسهیل شود، رشد جمعیت به طور طبیعی انجام میگیرد. اگر وضعیت اقتصادی بهبود یابد افزایش رشد خواهیم داشت.
از سوی دیگر فرهنگسازی هم باید انجام بگیرد. رسانهها و سینماهای ما متأسفانه به سوی فرهنگ رفاهزده پیش میروند و شعار «فرزند کمتر زندگی بهتر» را به صورت غیرمستقیم به مردم القا میکند!
رشد حاشیهنشینی در شهرها و افزایش مهاجرت از روستاها به شهرها ناشی از طرح سیاستهای غلط فرهنگی است و مردم را به سمتی کشانده که مردم و مسوولان در رفع آن دچار مشکل شدهاند. تراکم جمعیت در شهرها باعث نمیشود که رشد جمعیت را مطلوب ندانیم.
در دهه آینده رشد جمعیت برای ما کاملاً ضروری است. البته امکانات باید افزایش یابد و اقتصاد مقاومتی یکی از راهحلهای مهم و ضروری است.
منبع: پایگاه طلیعه