قيمت داروهاي وارداتي افزايش داشته و برخي از داروها هم كمياب شده است؛ اين واقعيتي است كه برخي مي‌خواهند آن را به برجام يا نوسانات اخير ارزي گره بزنند، اما واقعيت ماجرا چيز ديگري است. آنطور كه رئيس هيئت مديره سنديكاي توليدكنندگان مواد دارويي، شيميايي و بسته‌بندي دارويي مي‌گويد، انحصار توليد برچسب اصالت دارو در اختيار شركتي خصوصي است كه سرورهايش در خارج از ايران قرار دارد و همين موضوع هم موجب افزايش قيمت داروهاي وارداتي شده است. وي همچنين علت بسياري از مشكلاتي كه در حوزه تأمين دارو در بازار وجود دارد،در كمبود دارو نمي‌داند و تأكيد مي‌كند: بي‌برنامگي در طرح تحول سلامت و افزايش بدهي بيمه‌ها و بيمارستان‌ها به زنجيره دارو تجارت دارو را با بحران مواجه كرده است ضمن آنكه شيطنت شركت‌هاي پخش براي انبار كردن دارو به اميد افزايش قيمت بازار دارو را با كمبودهاي غير‌واقعي مواجه كرده است.
دارو از نان شب هم واجب‌تر است،آنچنان كه خيلي وقت‌ها مرگ و زندگي يك انسان با داروي مصرفي‌اش پيوند مي‌خورد. خاطرات تلخ كمبود 300 قلم دارو در سال‌هاي پاياني دولت دهم و آغاز دولت يازدهم اما انگار دوباره در حال تكرار شدن است. يك‌بار مرگ 93 بيمار مبتلا به تالاسمي رسانه‌اي مي‌شود و بار ديگر عرضه داروي ايمنوگلوبولين هپاتيتB كه مخصوص نوزاداني است كه مادران مبتلا به هپاتيت B دارند با مشكل مواجه مي‌شود. جالب اينجاست كه اين كمبودها و چالش‌ها حكايت روزهاي اخير نيست و مرگ 87 بيمار مبتلا به تالاسمي سال گذشته رخ داده و كمبود ايمنوگلوبولين هپاتيتB هم از اسفند ماه جدي شد. خلاصه اينكه پشت پرده‌هاي اين ماجرا منافع پشت‌پرده‌اي است كه حالا سوار موج رخدادهايي همچون خروج امريكا از برجام يا نوسانات ارزي شده‌اند تا بر اصل ماجرا سرپوش گذاشته شود.
پاي يك شركت خاص در ميان است
فرامرز اختراعي،رئيس هيئت مديره سنديكاي توليدكنندگان مواد دارويي، شيميايي و بسته‌بندي دارويي فعاليت ادامه‌دار يك شركت انحصاري و اختصاصي دارو در حوزه برچسب، اصالت دارو را يكي از مهم‌ترين عوامل افزايش قيمت دارو مي‌داند. وي در اين‌باره اينگونه توضيح مي‌دهد: شركت‌هاي داروسازي بايد بر محصولات خود برچسب بزنند. در واقع انحصاري براي توليد دارو وجود ندارد،اما در اعطاي برچسب اصالت انحصار وجود دارد! و اين كار را به صورت انحصاري در اختيار يك شركت خصوصي گذاشتند؛ حتي سرور نرم افزار اين شركت در خارج از كشور است كه اين كار غيرقانوني است. به گفته وي با انحصاري كردن اين برچسب‌ها هزينه سرسام‌آوري به داروي توليد ملي و همچنين داروهاي وارداتي شده است.
طرح تحول سلامت ريشه بحران دارو
آنطور كه رئيس هيئت مديره سنديكاي توليدكنندگان مواد دارويي، شيميايي و بسته‌بندي دارويي مي‌گويد، انگار همچنان چالش‌هاي طرح تحول سلامت گريبان دارو و درمان را رها نكرده است. وي درباره ارتباط طرح تحول با مشكلاتي كه در حوزه تأمين دارو در كشور وجود دارد، تصريح مي‌كند: زياده‌روي‌هاي صورت گرفته در اين طرح بدون در نظر گرفتن منابع موجب افزايش بدهي بيمه‌ها و بيمارستان‌ها به زنجيره دارو است و تجارت دارو را با بحران مواجه كرده است. حلقه‌هاي پاييني منابع تأمين دارو و منابع پاييني نيز منابع خريد دارو را ندارند. رئيس هيئت مديره سنديكاي توليدكنندگان مواد دارويي در عين حال تأكيد مي‌كند: مشكل جدي در رابطه با بازار دارو وجود ندارد. داروهاي قلبي و عروقي به مقدار زيادي موجود است و بسياري از مواد مؤثره آن در داخل توليد مي‌شود و دهها كارخانجات به صورت موازي به توليد اين دسته از داروها مي‌پردازند، اما قيمت دارو متأثر از تغيير نرخ ارز و تغييرات تورمي است كه اين مسئله بايد تغيير كند.
شيطنت شركت‌هاي پخش
نوسانات ارزي اما انگار براي برخي از مشاغل از جمله شركت‌هاي پخش دارويي خيلي هم بد نبوده چراكه با انبار داروها منتظر گران شدن و سود بيشتر خود هستند. اختراعي هم در اين زمينه معتقد است دولت در برابر تغيير نرخ دارو مقاومت مي‌كند و به نظر نمي‌رسد كه مشكل حادي در رابطه با كمبود دارو به وجود آيد، اما برخي از داروخانه‌ها و شركت‌هاي پخش شيطنت‌هايي دارند، چراكه نگران هستند قيمت دارو افزايش پيدا كند و مي‌خواهند دارو را با قيمت بالاتري به مردم بفروشند.
نقش ويزيتورها در افزايش مصرف دارو
رئيس هيئت مديره سنديكاي توليدكنندگان مواد دارويي، شيميايي و بسته‌بندي دارويي تأكيد مي‌كند: اگر پروتكل‌هاي درماني خارج از كشور را مطالعه كنيد متوجه مي‌شويد كه در هيچ كجاي دنيا مصرف دارو به اندازه كشور ما نيست؛ چراكه روش تجويز و اثر آن خوب نيست. به گفته وي با باز شدن درهاي مملكت به روي واردات دارو، گروه كثيري تحت عنوان ويزيتور دارو به‌وجود آمدند. اين ويزيتورها با تدارك سفرهاي غيرعلمي خارجي براي برخي افراد و پزشكان موجب مي‌شوند كه تقاضاي القايي در حوزه دارو به وجود بيايد. بنابراين داروهايي خارج از عرف و بسيار بيشتر از متوسط جهاني وارد كشور مي‌شود كه منافع سوداگران دارو را در كشور تأمين مي‌كند،اما اگر پروتكل‌هاي درماني به درستي در كشور تصويب و اجرا شود،تقاضاهاي القايي از بين مي‌روند.
