لازم به ذكر است كه ماهيان خاوياري در شمال كشور در گذشته به دليل صيد بيشمار در معرض خطر انقراض قرار گرفته بودند و حالا اين فرصتي است تا در جنوب ايران علاوه بر احياي اين گونه خاص، سيستان و بلوچستان را به قطب توليدكننده خاويار خاورميانه تبديل كند. اتفاقي كه ميتواند علاوه بر اشتغالزايي مناسب سبب تحقق اقتصاد مقاومتي هم بشود.
سيستان و بلوچستان به دليل برخورداري از 320 كيلومتر مرز آبي از گذشته تاكنون به عنوان يكي از قطبهاي اصلي فعاليتهاي صيادي و آبزيپروري در كشور شناخته ميشود. از همين رو به اين استان بهشت آبزيپروري نيز ميگويند. قطب صيد وصيادي ايران نيز بنادر چابهار و كنارك هستند كه با دارا بودن 8 بندر ماهيگيري و 3 مركز تخليه صيد تأمين كننده بيش از 60 درصد ماهيان صنعتي كشور (تن ماهيان) 42 درصد سهم صيد بين استانهاي جنوبي و 40 درصد صيد كل كشور هستند و بنابر آمار كميسيون تن ماهيان اقيانوس هند كه وظيفه مديريت ماهيگيري منطقهاي در حوزه اقيانوس هند را دارد، اين دو بندر مهم با صيد سالانه بيش از 170 هزار تن انواع ماهي رتبه دوم ميزان صيد و صيادي را در اقيانوس هند (بعد از كشور اندونزي) را دارند، اين يعني چابهار و كنارك علاوه بر اينكه بيشترين ميزان صيد بنادر كشور را داشته، قطب صيد وصيادي شرق آسيا نيز هستند. البته اين تمام ماجرا نيست و به اين دليل كه ذخاير ماهيان خاوياري در شمال كشور طي چند دهه اخير به دلايل متعددي در معرض خطر قرار گرفته بود؛ از يك دهه پيش كارشناسان شيلات سيستان و بلوچستان تصميم به اين گرفتند كه پرورش و تكثير ماهيان خاوياري را در جنوب ايران دنبال كنند. اين طرح آزمايشي كه از 8 سال پيش در استان سيستان و بلوچستان كليد خورد، حالا بعد از ثبت موفقيتهاي بيشمار قرار است به صورت گسترده دنبال شود. لازم به ذكر است كه ماهيان خاوياري كه در شمال كشور به دليل فعاليتهاي صيادي بيرويه در كشورهاي حاشيه خزر و انواعي از آلودگيها در معرض خطر انقراض قرار گرفته بودند حالا محلي امن در جنوب ايران براي تكثير يافتند. كارشناسان با فراهم كردن محيطي مناسب براي آنها ميخواهند جنوب ايران را به قطب پرورش اين گونه ارزشمند تبديل كنند.
زابل قطب جديد ماهيان خاوياري ميشود
البته نجات ماهيان خاوياري از خطر انقراض تمام ماجرا نيست و قرار است اين طرح با هدف ارزآوري، افزايش توليد، اشتغالزايي و تحقق اقتصاد مقاومتي در شهرستان زابل توسعه يابد. اتفاقي كه ميتواند كمك بزرگي به ريشهكن كردن بيكاري در استان كند. در اين خصوص رئيس پژوهشكده تالاب بينالمللي هامون دانشگاه زابل ميگويد: «طرح پرورش ماهيان خاوياري در زابل نتايج خوبي داشته و ميتوان از آن درآمدزايي بهره برد.» احمد قرائي با اشاره به اينكه مشكل خاصي در زمينه توسعه پرورش ماهيان خاوياري در جنوب ايران وجود ندارد، ميافزايد: « ماهي خاويار از ماهيان استراتژيك محسوب ميشود و در دنيا منحصربفرد و در عين حال داراي بازاري رو به رشد هستند.» بنابر اين عضو هيئت علمي دانشگاه زابل ادامه ميدهد: «در شرايطي كه پرورش ماهيان خاوياري در كشور همچنان با مشكلات بيشماري مواجه است، ما توانستهايم طرحي 5 ساله و موفق در راستاي پرورش اين گونه خاص را اجرايي كنيم.» البته موفقيت كامل در اين خصوص نيازمند يكسري زيرساختها است كه تأمين آنها هم به عهده مسئولان است. وي با تأييد اين موضوع ميافزايد: «ظرف مدت 5 سال ميشود تكثير را انجام داد كه اين هم مستلزم يكسري ساختارهاي پشتيباني است تا طي اين مدت از تجزيه ويژه تا مرحله هورمون تراپي و ايمپلنت ماهيان را به راحتي انجام دهيم.» بنابر اين در صورتي كه تمام مراحل با موفقيت طي شود، به طور حتم كارشناسان حوزه شيلات سيستان و بلوچستان به فناوري دست پيدا خواهند كرد كه براي كشورهاي همسايه هم جذاب است. همچنين در داخل هم نقطه قوتي در راستاي افزايش توليد، صادرات و ارزآوري و همچنين اشتغالزايي و تحقق اقتصاد مقاومتي است. مسئلهاي كه كليد شروع آن از 8 سال گذشته خورده است و با حمايتهاي مسئولان ميتواند طي 5 سال آينده تحولي بزرگ در زمينه آبزي پروري ايجاد كند.