گروه خودروسازي سايپا روز گذشته پيشفروش خودروهاي سيتروئن c3 خود را آغاز کرد، اما در زمان آغاز به کار و ورود به سايت مانند تمامي پيشفروشهاي قبلي سايت بسته شد و پس از گذشت يک ساعت که مجدد ارتباط برقرار شد، متقاضيان با جمله پيشفروش به اتمام رسيده، مواجه شدند. اين در حالي است که در کمتر از پنج ساعت پس از اتمام پيشفروش حواله همين خودرو از سوي دلالان حدود ۱۰ ميليون تومان مورد خريد و فروش قرار گرفت.
سنت ديرينه پيشفروش خودرو از زمان برهم خوردن موازنه بين عرضه و تقاضا پايهگذاري شد. پس از آن خودروسازان بخشي از تأمين مالي خود را با جيب خريداران انجام ميدهند، اما سالهاست که اين سنت با حواشي مختلفي همراه است. از دسترسي نمايندگان خودروسازان به اطلاعات قيمت و زمان قبل از آغاز پيشفروش گرفته تا بازار سياه حوالهها بعد از پيشفروش خودروها. چرا مردم عادي نميتوانند خودرو پيشخريد کنند؟ اين سؤال سالهاست كه بيپاسخ مانده و خودروسازان و دستگاههاي نظارتي از جمله شوراي رقابت هنوز نتوانستهاند پاسخقانع کنندهاي ارائه دهند.
داستان تکراري مشکلات سايت فروش اينترنتي...
سايت فروش اينترنتي شرکتهاي خودروساز همواره در زمان پيشفروش و هجوم کاربران دچار مشکل بوده و هست، در خصوص سيتروئن c3 نيز همين اتفاق افتاده است. درست در اولين ساعات آغاز پيشفروش، ورود به وبسايت فروش اينترنتي با مشکل کندي و قطعي و در دسترس نبودن سرور مواجه بود به طوري که به مدت يک ساعت، سايت از دسترس خارج شد و پس از گذشت يک ساعت پيشفروش هم به اتمام رسيده بود. اکنون اين سؤال مطرح است که در اين يک ساعت که سايت از دسترس متقاضيان عادي خارج شده بود، چه کساني به سايت دسترسي داشتند و تمام خودروهاي پيشفروشي را خريداري کردند؟ معمولاً خودروسازان علت اين اخلال را هجوم چندميليوني کاربران به سايت فروش عنوان ميکنند، هجومي که هر وبسايتي را دچار مشکل ميکند، اما اين توجيه مناسبي براي عدم اتخاذ تمهيدات لازم در پهناي باند و سرور سايتي که هرازچندگاهي محل مراجعه مشتريان است، نيست.
سوءمديريت يا عدم تمايل به موفقيت کاربر؟!
کارشناسان آيتي معتقدند، اين ادعا کاملاً درست است. يکي از خطراتي که هر سايتي را تهديد ميکند، هجوم ناگهاني چندميليون کاربر به آن و پر شدن ظرفيت پهناي باند و ناتواني سرور است. اين موضوع اما درباره سايت پيشفروش خودرو يا سايتهاي ديگري همانند بانکها و بيمارستانها که آمار بالايي از مخاطب و مشتري را دارند، صدق نميکند و اگر چنين اتفاقي روي دهد تنها دو علت ميتوان براي آن در نظر گرفت.
به گفته اين کارشناسان، علت نخست آن است که واحد فناوري اطلاعات اين بنگاهها توقع و پيشبيني اين استقبال از طرحها و پروژههاي پيشفروش خودرو را نداشته و در عمل انجام شده قرار گرفتهاند که اين تفکر نشان از سوءمديريت آنها دارد و علت دوم را در عدم تمايل براي موفقيت کاربران در ثبتنام ميتوان تصور کرد به طوري که در برخي موارد مشاهده شده که آيپيهاي مشخصي براي ورود سريع به سايت خريد تعريف و در اختيار افرادي خاص قرار ميگيرد. به طور مثال چندين نماينده مشخص اجازه ورود به سايت را در مقاطع زماني خاص دارند، اما در همين مقطع زماني ساير کاربران براي ورود به سايت با پيغام خطا مواجه ميشوند. ظاهراً در مورد پيشفروش اين خودروي گروه خودروسازي سايپا عامل دوم دخالت داشته، زيرا خودرويي که در ساعت ۱۱ صبح با قيمت ۶۰ ميليون تومان پيشفروش شد، البته به تعداد معدود و خاص، پس از چند ساعت همين حوالهها مورد خريد و فروش قرار گرفت، آن هم با قيمت ۷۰ ميليون تومان!
به عبارت ديگر افراد خاص و نمايندگيهاي سايپا که در مدت يک ساعت موفق به خريد تعداد بالايي سيتروئن c30 شدهاند در ساعت 4 بعدازظهر با ۱۰ ميليون تومان سود، همين حوالهها را عرضه کردند و سود بردند. به گفته مخاطبان جوان، خبر پيشفروش در روزهاي گذشته از سوي سايپا به خوبي اطلاعرساني نشده بود و برخلاف گذشته پيشفروش در سايت اصلي اين شرکت نبوده و در سايت سيتروئن سايپا عرضه شده و در آگهيهاي اعلامي نيز به اين مورد اشارهاي نشده بود و همين موضوع عامل سردرگمي متقاضيان اين خودرو بود.
از آنجا که بعد از هر پيشفروشي بازار سياهي به نام حوالهفروشي نيز شکل ميگيرد و اغلب روزنامهها و سايتهاي خريد و فروش خودرو نيز به بزرگي اين بازار دامن ميزنند، بايد از نهادهاي ناظر و شرکتهاي خودروساز اين سؤال را پرسيد که آيا راهکاري براي مقابله با اين دلالي سياه وجود ندارد؟ آيا شوراي رقابت به جاي دخالت در قيمتگذاري خودرو نميتواند بر نحوه عرضه (پيشفروش) و توليد خودرو نظارت کند تا شرکتهاي خودروساز خارج از اصول و قواعد قانوني اقدامي انجام ندهند؟