در حالي كه ميلياردها دلار قراردادهاي هواپيمايي، نفتي و خودرويي شركت‌هاي اروپايي با ايران با تهديدهاي امريكا در خطر است، سه كشور انگليس، آلمان و فرانسه تلاش مي‌كنند كه در صورت برگشت تحريمها براي شركت‌هايشان معافيت تحريمي بگيرند.
به گزارش فارس به نقل از واشنگتن پست، در حالي كه دونالد ترامپ در حال بررسي عقب‌نشيني از توافق برجام است، ايران قراردادهاي ميلياردي نقت و هواپيما با شركت‌هاي بين‌المللي دارد. صرف‌نظر از اينكه دفتر مركزي اين شركت‌ها كجا‌ست، اين شركت‌هاي چند مليتي معمولاً در امريكا تجارت يا بانكداري دارند؛ مفهوم آن اين است هرگونه بازگشت به تحريمها مي‌تواند توافقاتي را كه پس از توافق هسته‌اي 2015 منعقد شده را به هم بريزد.
اين تهديد ترامپ به تنهايي كافيست تا شركت‌هايي مانند بوئينگ را بترساند و حتي بعد از طرح همين تهديدها آهنگ اجراي قرارداد در ماه‌هاي اخير كندتر شده است. عقب‌نشيني كامل امريكا مي‌تواند بسياري از شركت‌ها را مجبور به عقب‌نشيني كند.
ريچارد نويو، كارشناس سابق تحريمها در وزارت خارجه امريكا كه روي توافق هسته‌اي ايران هم كار كرده و در حال حاضر در دانشگاه كلمبياست، مي‌گويد: من كاملاً معتقدم نمي‌توان از بين اين حصارها كامل عبور كرد. تنها كساني وارد ايران خواهند شد كه سود اقتصادي بالايي داشته باشند و اموالشان در امريكا تحت‌تأثير مستقيم تحريمها قرار نگيرد.
در سال 2015 توافق هسته‌اي بين ايران و شش كشور جهاني منعقد شد كه مفهوم اين توافق براي غربي‌ها دسترسي به بازار 80 ميليون ايراني بود؛ به طوري كه سازنده‌هاي هواپيما پس از آن براي عقد قرارداد با ايران هجوم آوردند.
در دسامبر 2016 ايرباس قراردادي را با ايران‌اير امضا كرد تا 100 هواپيما به ارزش 19 ميليارد دلار به ايران بفروشد. پيش از اين بوئينگ توافقي با ايران‌اير براي فروش 80 هواپيما به ارزش 17 ميليارد دلار منعقد كرد و قول داد كه تحويل اين هواپيماها از سال 2017 شروع شود و تا سال 2025 پايان يابد.
بوئينگ قرارداد جداگانه‌اي را براي فروش 30 فروند هواپيما به شركت هواپيمايي آسمان به ارزش 3 ميليارد دلار منعقد كرده بود.
دنيس مولينبرگ، رئيس شركت هواپيمايي بوئينگ در كنفرانس 25 آوريل اعلام كرد كه ما همچنان به مقررات و قوانيني كه امريكا تعيين ميكند پايبند هستيم و ما هيچ تحويلي در سال 2017 براي ايران نخواهيم داشت.
همچنين شركت ايرباس فرانسه كه 10درصد قطعات هواپيماي ايرباس را از امريكا تأمين ميكند، مجوز فروش هواپيما به ايران را از وزارت خزانه‌داري امريكا دريافت ميكند و ايرباس تاكنون دو فروند هواپيماي A330 و يك فروند A321 به ايران تحويل داده است.
وقتي كه از ايرباس درباره اينكه موضع‌شان درباره تصميمات ترامپ براي توافق هسته‌اي ايران چه خواهد بود، سوال پرسيده مي‌شود، توضيحي ارائه نمي‌كند.
شركت هواپيمايي ATR قراداد 536 ميليون دلاري با ايران‌اير براي تحويل 20 فروند هواپيما منعقد كرده است. اين شركت تاكنون هشت هواپيماي دو‌موتوره به ايران تحويل داده است.
سخنگوي شركت هواپيمايي ATR گفته است: ما مي‌توانيم طبق قرارداد هواپيماهاي ايران را تحويل دهيم.
اين گزارش مي‌نويسد: سرعت برنامه‌هاي تحويل هواپيما از سوي شركت‌هاي اروپايي و امريكا به ايران آهنگ كندتري پيدا كرده است.
قرارداد شركت پژو سيتروئن با ايران براي توليد 200هزار خودرو در سال بود. پژو يكي از بازيگران اصلي در بازار خودروي ايران قبل از تحريمها بود. همچنين ايران قراردادهايي را با شركت سازنده رنو و همچنين قرارداد با ارزشي را با شركت توتال دارد.
شركت فولكس واگن آلمان هم گفته است ما تحولات سياسي و اقتصادي در منطقه را به شدت پيگيري مي‌كنيم، اما در نهايت به قوانين بين‌المللي و مقررات صادراتي پايبند خواهيم بود.
الي گرانمايه، تحليلگر مسائل ايران در شوراي روابط خارجي كميسيون اروپا گفت: در حال حاضر كشورهايي مانند انگليس، فرانسه و آلمان تلاش دارند تا بر‌اساس خواسته ترامپ ايرادات برجام را برطرف‌كنند و تلاش مي‌كنند تا در صورتي كه ترامپ بخواهد از برجام عقب بكشد و تحريمها برگردند، شركت‌هايشان از قواعد تحريم مستثني باشد.
وي همچنين گفت: اين مي‌تواند شامل يكسري معافيت‌ها براي شركت‌هاي اروپايي باشد كه در حال حاضر درگير تجارت و سرمايه‌گذاري در ايران هستند، اولويت اين اقدام همچنين محدود كردن شوك وارده به نفت در صورت برگشت احتمالي تحريمها خواهد بود.
