رهبران دو كره پس از 65 سال برای رسیدن به صلح توافق كردهاند. وزیر دفاع امریکا هم گفته كه اگر لازم شود، واشنگتن نیروهای امریکایی را به عنوان بخشی از فرایند صلح از شبهجزیره كره خارج خواهد كرد. با این حال، تردیدها درباره ادامه روند صلح، از همین حالا شروع شده است. رئیسجمهور امریکا گفته كه اشتباهات دولتهای گذشته را تکرار نخواهد کرد و تا اتمام خلع سلاح هستهای کامل در شبهجزیره کره فشارها روی پیونگیانگ را حفظ میکند. ایران در اولین واكنش به شروع فرایند صلح در كره، ضمن استقبال از آن،تلویحاً از كره شمالی خواسته كه هوشیارانه رفتار كند زیرا «برجام، نشان میدهد دولت امریکا، بازیگری قابل اعتماد نیست.»
ژنرال جیمز ماتیس، وزیر دفاع امریکا دیروز گفته در صورتی که کرهشمالی خروج سربازان ایالات متحده از شبهجزیره کره را به عنوان بخشی از فرایند دستیابی به توافق صلح خواستار شود، با متحدانمان در این باره گفتوگو میکنیم. ماتیس میگوید:« به نظرم، ما باید در این مسیر گام برداریم، مذاکره کنیم و تلاشی برای ارائه پیششرطها یا فرضیات درباره اینکه این مذاکرات به چه صورت پیش میرود، نکنیم. دیپلماتها در حال حاضر باید با یکدیگر همکاری داشته باشند.»با این حال، دونالد ترامپ رئیسجمهور امریکا جمعه شب در كنفرانس مطبوعاتی با آنگلا مركل، هرچند گفت که از نشست تاریخی میان رهبران دو کره دلگرم شده ولی تأکید کرد که اشتباهات دولتهای گذشته را تکرار نخواهد کرد. ترامپ گفته است:«حداکثر فشار تا زمان تحقق خلع سلاح هستهای ادامه خواهد یافت. مشتاق دیدارمان هستم. قابل توجه میشود.» پیش از این، سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید نیز پنجشنبه قبل در جمع خبرنگاران گفته بود که امریکا به روند اعمال فشار مضاعف علیه کرهشمالی ادامه میدهد تا این کشور اقدامات عملی در زمینه خلع سلاح هستهای صورت دهد. مجموع این موضعگیریها، از همین ابتدا به شكلگیری نگاههای نه چندان خوشبینانه درباره آینده مذاكرات حول شبه جزیره كره انجامیده است. رابین رایت، روزنامهنگار امریکایی در مقالهای در پایگاه اینترنتی روزنامه نیویورکر این سؤال را مطرح كرده كه آیا شکاف عمیق میان دو کره که دهها سال صرف ایجاد آن شده با مذاکراتی یک روزه و چند ماهه پر میشود؟ او ادامه میدهد:«از این رو دیدن اینکه سران دو کشور در منطقه غیرنظامی شده در مرزهای خود دست دوستی به سوی هم دراز میکنند دلگرمکننده است.» با این حال، او به تغییر لحن رئیسجمهور امریکا بعد از ملاقات رهبران دو كره اشاره كرده و مینویسد:« ترامپ به شکل زیادهخواهانهای در همه قضایای جهانی فقط به سود امریکا فکر میکند و این میتواند بزرگترین مانع صلح در شبهجزیره کره باشد. بعد از تعاملی که کیم جونگ اون با کرهجنوبی و امریکا داشت، لحنها به یکباره عوض شدند، آن هم به دلایلی که هنوز مشخص نیستند.»رایت میگوید: «مهمترین مسئله در حال حاضر تعریفی ضعیف از مسئله عاریسازی هستهای است. ترامپ به تازگی مسئله را به صورت رهایی از شر کلیت برنامه اتمی کرهشمالی تعریف کرده است، اینکه سانتریفیوژها و بمبها جمعآوری، انبار و مهر و موم شوند.» رایت با اشاره به تجربه مذاكرات سال 1992 کرهشمالی و جنوبی كه در بیانیه مشترک آن درباره «عاریسازی هسته ای» آمده بود، ضمن ابراز تردید درباره پذیرش خلع سلاح اتمی از طرف كره میگوید:« این مسئله که کیم بخواهد در ازای بقای رژیم خود، همه بخشهای برنامه اتمی کشورش را جمعآوری کند، مسئلهای است که محک گفتوگوها به شمار میآید.» دیوید آلبرایت، رئیس مؤسسه علوم و امنیت بینالملل نیز با اشاره به بیانیه رهبران دو كره معتقد است:«بیانیه سه صفحهای پانمونجوم از نظر گستره و اهداف تعیین شدهاش بسیار عالی است. این بیانیه هیچ مانع فوری یا محدودیتی ندارد و هیچ نشانهای هم در آن درباره کاهش تحریمهای کرهجنوبی علیه شمالیها در خود ندارد. با این حال راه رسیدن به مسئله عاریسازی هستهای مبهم باقی مانده است.» آلبرایت معتقد است:مادامی که بنیانی محکم و طرحی مشخص برای خلع سلاح قابل راستیآزمایی و غیر قابل برگشت کرهشمالی در مدت زمانی کوتاه (فاصله دو تا سه سال) تعیین نشود، بخش قابلتوجهی از تعهداتی که در این بیانیه آورده شده، صرفاً آرزو به شمار میآیند.» تحت چنین شرایطی است كه سخنگوی وزارت خارجه ایران در نخستین واكنش خود، تلویحاً از كره شمالی خواسته كه در ورود به روند مذاكرات صلح شبهجزیره، تجریه برجام را مد نظر داشته باشد. بهرام قاسمی كه دیروز در جمع خبرنگاران صحبت میكرد، گفته كه ایران «از تلاشها و اقدامات رهبران دو کشور کرهشمالی و کرهجنوبی در مسیر تنشزدایی و عادیسازی روابط بین دو کشور استقبال میکند» ولی تأكید كرده كه فصل جدید و تاریخی تنشزدایی در شبهجزیره کره، باید هوشیارانه، به صورت دوجانبه و بدون دخالت و تحریک کشورهای فرامنطقهای تداوم یابد. قاسمی با اشاره به سیاست و رویکرد رئیسجمهور امریکا در سالهای اخیر و عدم پایبندی این کشور به تعهدات بینالمللی خود، افزود: تجربه ۴۰ ساله جمهوری اسلامی ایران به ویژه تجربه اخیر در موضوع برجام، نشان میدهد دولت امریکا، بازیگری قابل اعتماد نیست و التزامی به تعهدات بینالمللی خود ندارد و در نتیجه، از صلاحیت لازم برای مشارکت در تعیین معادلات و ترتیبات بین کشورها برخوردار نیست. این موضوع در سالهای اخیر و در دولت آقای ترامپ نسبت به گذشته، تشدید شده است.» وی دیدار اخیر آنها را گامی مسئولانه و در مسیر درست میداند که میتواند به صلح و امنیت پایدار منطقهای و جهانی کمک مؤثری نماید.