نمايندگان مجلس در شرايطي به دليل ناچيز بودن صادرات از مناطق آزاد و همچنين ورود كالاي قاچاق به كشور از اين مناطق، مخالف افزايش تعداد مناطق آزاد هستند كه روزگذشته دبير شوراي عالي مناطق آزاد گفت: صادرات مناطق آزاد در سال 96 تنها حدود يك ميليارد دلار است.
به گزارش «جوان»، منتقدان مناطق آزاد براين باورند كه تعداد و مساحت مناطق آزاد ايران هماكنون نيز بسيار زياد است و مساحت اين مناطق از كشور چين (دومين اقتصاد بزرگ دنيا) بيشتر است. اين در حالي است كه اين افراد براين باورند، مناطق آزاد آلوده اهداف غيراقتصادي و سياسي و گاه سودجويانه شدهاند، بهطوري كه خريد زمين و تلاش براي تبديل اين زمينها به مناطق آزاد يكي از اتفاقات سودجويانهاي است كه در اين ارتباط ميافتد و تعدادي از آقازادهها به دنبال اين تجارت هستند، البته پشت بهانهاي با عنوان تلاش براي رشد صادرات اين توجيهها عنوان ميشود.
اگر نگاهي به صادرات مناطق آزاد بيندازيم، متوجه ميشويم كه صادرات از اين مناطق بسيار ناچيز است.
در همين رابطه مرتضي بانك، دبير شوراي عالي مناطق آزاد در گفتوگو با «مهر» با بيان اينكه صادرات از مناطق آزاد در سال 96حدود يك ميليارد دلار بوده است، هدفگذاري سالجاري را تنها 5/1ميليارد دلار عنوان داشته كه در برابر صادرات غيرنفتي نزديك به 50ميليارد دلاري كشور در واقع بسيار ناچيز است.
در اين بين شايعههاي فراواني در رابطه با آلودهشدن مناطق آزاد به قاچاق كالا و ارز مطرح است كه هماكنون در شرايطي كه كاركرد مناطق آزاد فعلي زير سؤال است، تلاش براي افزايش اين مناطق تعجب نمايندگان مجلسي را كه دغدغه اقتصاد ملي و منافع ملي دارند به همراه داشته باشد.
در شرايطي كه مناطق آزاد و ويژه اقتصادي فعلي كشور زير سؤالند، عدهاي به دنبال آن هستند كه هشت منطقه آزاد و ١٢منطقه ويژه اقتصادي جديد در كشور تأسيس شود. به گفته كمال اطهاري مساحت مناطق آزاد فعلي ايران از مساحت مناطق آزاد كشور چين بيشتر است، با اين حال در همين شرايط، مدافعان تأسيس مناطق آزاد با توجيهاتي دمدستي مانند ايجاد اشتغال يا حمايت از صادرات و مذاكره پشت درهاي بسته، كار خويش را پيش ميبرند.
مدافعان وضعيت فعلي مناطق آزاد تلاش ميكنند اين مناطق را فرصتي براي اشتغالزايي نشان بدهند. با اينحال، طبق آنچه شوراي عالي مناطق آزاد اعلام كرده، در سالهاي ٩١ تا ٩٥ به ترتيب ١٣، ١٩، ٢٤، ١٩ و ٢٠ هزار شغل در اين مناطق ايجاد شده است كه بسيار ناچيز است.
مساحت مناطق آزاد ايران بيشتر از چين
كمال اطهاري، پژوهشگر توسعه، درباره تأسيس مناطق آزاد جديد ميگويد: مساحت مناطق آزاد در ايران در حال حاضر بيشتر از مساحت مناطق آزاد در چين است. هر بار بورژوازي مستغلات و انباشتكنندگان درآمدهاي عظيم رانتي در نوسانات اقتصادي به بنبست خودساخته ميخورند، در پيوند با نمايندگاني كه تلاش ميكنند در حوزه نمايندگي خود محبوبيتي موقتي به دست بياورند، بحث تأسيس مناطق جديد آزاد را مطرح ميكنند. همانطوركه قبلاً احداث كارخانههاي ذوبآهن و پتروشيمي و مانند اينها بدون هيچ برنامه آمايشي و همپيونديهاي لازم علم شدند و بودجه كشور را هدر دادند.
در وضعيت كنوني مساحت مناطق آزاد ايران از مساحت مناطق آزاد چين بيشتر است، در حالي كه مناطق آزاد چين سالانه نزديك به يك تريليون دلار صادرات دارند و صادرات مناطق آزاد تنها يك ميليارد دلار است كه در واقع يعني هيچ.