درحالي صنعت فرشبافي در تمام استانهاي کشور به صنعتي درآمدزا و اقتصادي شناخته ميشود که فرشبافي در خراسان شمالي در نبود مواد اوليه ارزان و با کيفيت، جزو کمدرآمدترين مشاغل اين استان قرار ميگيرد. به طوري که کارشناسان معتقدند درآمد يک بافنده فرش که به صورت حرفهاي به اين شغل مشغول است، کمتر از يک کارگر ساده است. چرا که نه مواد اوليهاي براي توليد فرش هست و نه دلالان ميگذارند سودي نصيب فرشبافان شود. معضلي که طي سالهاي اخير به رغم سودآور بودن صنعت فرشبافي در کل کشور، نيمي از فرشبافان خراسان شمالي را به سمت مشاغل ديگر کشانده است. در حال حاضر به گفته کارشناسان بيش از 26 هزار فرشباف در استان خراسان شمالي حضور دارند که نيمي از آنها ديگر تمايلي به ادامه فعاليت ندارند. معضلي که در صورت تامين مواد اوليه، حمايت مسئولان، کوتاه کردن دست دلالان، اجراي سياسيتهاي تشويقي و صادرات ميتواند اين صنعت را از يک حرفه معمولي به صنعتي پويا و ارز آور تبديل کند.
فرشبافان خراسان شمالي در تنگناي مالي
درحال حاضر مشکلات بسياري بر تار و پود فرش استان گره زده است. گرههایی که بافندگان و فعالان این صنعت آن را به گرههایی کور تشبیه میکنند. اين نيز درحالي است که اقدام به موقع مسئولان به همراه تکمیل زیرساختها و سرمایهگذاری بر روی این هنر اصیل، ميتواند این گرهها را بگشايد و اقتصاد مقاومتي، توليد و اشتغال را رونق دهد. رئیس اتحادیه صنفی قالیبافان بجنورد در اين خصوص ميگويد:« در حال حاضر مواد اولیه تولید فرش در استان وجود ندارد و از خارج از استان و از شهرهاي مشهد و اصفهان تأمین میشود. بنابراين عرضه مواد اولیه فرش باقیمتهای مختلف یکی از معضلات جدی در این حوزه است و همواره سبب اين ميشود که بافندگان با ضرر مواجه شوند.»
ابوالقاسم محمدی با اشاره به عدم پوشش بیمه قالیبافی برخی بافندگان فرش استان ميافزايد:« بيمه نشدن بافندگان هم درد ديگري است که منجر به بيرغبتي بافندگان ميشود. متأسفانه طي چند سال اخیر سهمیهاي برای بیمه بافندگان به استان تعلق نگرفته است.» گفته ميشود درحال حاضر از 26 هزار بافندهاي که نيمي از آنها هم فعاليت خودشان را کنار گذاشتهاند، تنها 2 هزار فرشباف بيمه هستند. وی با بیان اینکه در حال حاضر دستمزد قالیبافان نيز در استان بسیار پایین و روزانه به حدود ۱۰ هزار تومان رسيده است، ادامه ميدهد: «این دستمزد بسیار پایین و برای آنها نه تنها صرفه اقتصادی ندارد، بلکه حتي نميتواند چرخ زندگي آنها را بچرخاند.»
تحقق اقتصاد مقاومتي با تار و پود فرش
حالا با اين که صنعت فرش دستباف ميتواند به عنوان یکی از بهترین فرصتهای استان در راستای توسعه و رونق اقتصادی باشد که با اهمالکاري مسئولان در رکود باقي مانده است. استاندار خراسان شمالی در اين راستا با اشاره به اهمیت فرش در صادرات غیر نفتی ميگويد:« فرش خراسان شمالی به جایگاه واقعی خود در صادرات دست نیافته است.» محمدرضا صالحی با اشاره به تنوع نقش و طرح فرش استان ميافزايد:« در خراسان شمالی فرش از منظر هنر، خلاقیت، تلاش جمعی، صنایع دستی و زیباییها از جایگاه بالایی برخوردار است. القاب متفاوتی با نگاهها و فرهنگهای مختلف در خراسان شمالی زندگی میکنند که هر کدام از این اقوام گلیم و فرشهای مختص خود را دارند.» با اين حال با توجه به تنوع بالاي فرشبافي در استان، هنوز ظرفيتي براي اقتصادي شدن آن باز نشده است.
وي با اشاره به اينکه اقتصاد هنر٬ زیرمجموعه اقتصاد مقاومتی است و جایگاه فرش بهعنوان هنر اصیل ایرانی اسلامی در اقتصاد هنر غیرقابل انکار است، ادامه ميدهد:« بايد با حمايت از اين صنعت در اروپا، آسیا، آمریکا و کشورهای طالب بازارهای خود را ایجاد کنیم.» با اين تفاسير اگر صنعت فرشبافي در استان احيا شود، ميتوان اميدوار بود که اقتصاد مقاومتي و اشتغال در سال حمايت از کالاي ايراني تحقق يافته است، در غير اين صورت معضل اشتغال تشديد خواهد شد.