پرونده ثبت جهاني راهآهن كه دي ماه سال گذشته به يونسكو ارسال شده بود به دليل نقص در پرونده بازگشت داده شد. گفته ميشود يونسكو به نقشههاي ارسالي از سوي ايران ايراد گرفته است. رد شدن اين پرونده از سوي يونسكو ميتواند سهميه ثبت جهاني كشورمان در سال 2019 را با خطر روبهرو كند.
هر كشور ميتواند براي هر سال يك پرونده ميراث طبيعي و يك پرونده ميراث جهاني براي ثبت به يونسكو ارائه كند. امسال كشورمان قصد داشت پرونده راهآهن را براي ثبت ارائه دهد؛ پروندهاي كه حدود دو سال روي تهيه آن كار شده است.
ثبت راهآهن در فهرست ميراث جهاني كشورمان منتقدان زيادي داشته است. اولين و مهمترين ايرادي كه به اين پرونده وارد شده اين است كه ساخت و ساز راهآهن را ايرانيها انجام ندادهاند و پروژه ساخت آن در دست دانماركيها بوده است؛ موضوعي كه معاون ميراث سازمان ميراث فرهنگي آن را رد كرده و ميگويد: نبايد اين طور به پرونده خطوط راهآهن ايران نگاه كرد، چون راهآهن از دوره صنيع الدوله در دوره قاجار ساخته شده بود و در اين دوره نيز كارگران و مهندسان ايراني نيز كمك كرده بودند.
سازمان ميراث فرهنگي در نظر دارد چند اثر مربوط به دوران پهلوي را براي ثبت جهاني ارائه دهد. از جمله راهآهن، دانشگاه تهران، كارخانه نساجي و يك كارخانه بافندگي كه عمر اكثر آنها به دوره پهلوي ميرسد.
مهر در گزارشي با اشاره به رد درخواست ثبت راهآهن و آمادهسازي ثبت جهاني دانشگاه تهران، مينويسد: پرونده راهآهن درحالي با ايراد رو به رو بود كه سال ۲۰۱۷ به فهرست موقت اضافه و بلافاصله سال بعد پرونده آن براي بررسي به يونسكو فرستاده شد آن هم با وجود آنكه آثار منحصر به فرد ديگري از سالها قبل در ليست انتظار بودهاند و وضعيت حفاظتي آنها مهمتر از راهآهن ايران بود. از سوي ديگر بسياري از آثار ديگر باستاني، مهم و داراي ارزش جهاني در كشور وجود دارند كه هنوز در اين فهرست جاي نگرفتهاند؛ آثاري كه به مراتب از دانشگاه تهران و راهآهن زودتر به نتيجه ميرسيدند.
طالبيان در مصاحبهاي از رايزني با يونسكو براي ارسال مجدد پرونده ثبت راهآهن خبر داده است؛ احتمالي كه به نظر منتقدان ضعيف است و در صورت به ثمر ننشستن آن يك سهميه ايران براي ثبت جهاني عملاً ميسوزد.