نويسنده: محمدرضا سوري
نزديكي استان سيتان وبلوجستان به اقيانوس هند وخليج فارس دركنار تجربه چند صد ساله مردمان اين منطقه در زمينه صيد ماهيان موجب شده تا آنها همواره از بك درآمد مناسب دراين زمينه برخوردار بوده وعلاوه برتامين نيازهاي داخلي گوشه چشمي نيز به صادرات داشته باشند.
مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان دراين خصوص مي گويد:« این استان تامین کننده بیش از 60 درصد تن ماهی کشور است و با توجه به این که ماهی صید شده با قلاب از کیفیت خوبی برخوردار است، می‌تواند ارزش افزوده خوبی هم داشته باشد.»
هدایت الله میرمرادزهی مي افزايد:«اين مهم سبب شده تا درمجموع 40 درصد كل صيد ماهيان كشور به ماهي تن كه توسط ماهيگيران اين استان صيد مي شود، تعلق بگيردو صید این گونه ماهیان از جایگاه ویژه ای در صنعت شیلات برخوردار است.»
اهميت اقتصادي صيادي براي مردم سيستان وبلوچستان
از آنجا كه استان سيستان وبلوچستان درمنطقه اي گرم وخشك قرار دارد لذا اين مهم سبب شده تا با توجه به خشكسالي هاي چند سال اخير كشاورزي دراين منطقه از رونق خوبي برخوردار نباشد .
اين درحالي است كه قرار گرفتن اين استان پهناور در كنار درياي عمان وخليج فارس موجب شده تا بسياري از مردمان اين منطقه براي كسب درآمد به كار صيادي روي آورند.
دارابودن 320 کیلومتر مرز آبی سبب شده تا8 بندرماهیگیری و 3 مرکز تخلیه صید دراين منطقه ايجاد شود كه نقش مهمي را در زمينه نيازهاي اقتصادي مردم آنجا ايفا كند.
مدیرکل شیلات سیستان وبلوچستان دراين خصوص مي گويد:« بنا به آمار کمیسیون تن ماهیان اقیانوس هند( Iotc) که وظیفه مدیریت ماهی گیری منطقه‌ای در حوزه اقیانوس هند را دارد، بیش از 60 درصد ماهیان صنعتی کشور(تن ماهیان) 42 درصد سهم صید بین استان‌های جنوبی و 40 درصد صید کل کشور هستند به اين منطقه تعلق دارد.»
میرمرادزهی مي افزايد:«دوبندر چابهار و کنارک با صید سالانه بیش از 170 هزار تن انواع ماهی رتبه دوم میزان صید و صیادی را در اقیانوس هند(بعد از کشور اندونزی) را دارند، موضوعي كه موجب شده تا اين دوبندر به قطب صید وصیادی شرق آسیا تبديل شوند.»
وي ادامه مي دهد:« وجود 930 فروند لنج فراساحل و هزار و 400 فروند قایق صید و صیادی فعال در دوبندر چابهار و کنارک موجب شده تا بنا به آمار( Iotc ) رتبه دوم تعداد ناوگان صیادی بعد از کشور سری لانکا در اقیانوس هند را نيز به خود اختصاص دهد.»
به گفته وي اين درحالي است كه اين مهم برای بیش از 24 هزارنفر صیاد دایمی و فصلی به طور مستقیم و سه برابر این میزان در 107 کارخانه صنعت شیلات سیستان وبلوچستان به صورت غیر مستقیم اشتغال زایی کرده است.
تنوع درصيد انواع ماهيان
شرايط ويژه منطقه ودارابودن بيشترين امكانات براي ماهيگيري از جمله دلايل مهمي است كه موجب شده تا ماهيگيران اين استان بالاترين و ومتنوع ترين صيد را به خود اختصاص دهند.
مدیرکل شیلات سیستان وبلوچستان درتاييد اين موضوع مي گويد:«دست به دست دادن تمامي شرايط سبب شده تا صیادان سیستان وبلوچستان تنها در سال جاری با استحصال بیش از250 ھزار تن آبزی از دریا حدود 160هزار تن انواع ماهی را صید کرده‌اند که اين ميزان نسبت به سال گذشته ازرشد 10درصدی برخوردار بوده است»
میرمردازهی مي افزايد : «از آنجا كه خوردن برخي از ماهيان به دليل شرعي ومذهبي امكان پذير نسيت اينگونه آبزيان كه شامل ، یال اسبی، سلطان ابراھیم، ماھی مرکب، مار ماهی و گربه ماهی است توسط كشتيان ترال از كف دريا واقيانوس صيد شده وبه كشورهاي آسياي جنوب شرقي صادر شده كه اين مهم نيز براي صيادان بیش از 16 میلیون دلار ارزآوری داشته است.»
وي ادامه مي دهد:« علاوه بر آن پرورش ماهي در قفس وايجاد مزارع پرورش ميگو نيز از روشهايي شمار مي رود كه سود خوبي را نصيب پرورشدهنگان كرده است.»
ماهي رتبه اول صيد اول سيستانيها
از آنجا كه این استان تامین کننده بیش از 60 درصد تن ماهی کشور است و با توجه به این که ماهی صید شده با قلاب از کیفیت خوبی برخوردار است، می‌تواند ارزش افزوده خوبی هم داشته باشدلذااين مهم موجب شده تا مشتريان بسياري خواهان اينگونه از ماهيان باشند.
مدیر کل دفتر امور صید و صیادی سازمان شیلات ایران دراين خصوص مي گويد:« از مجموع صید تن ماهیان و شبه تن ماهیان، 51 درصد صید مربوط به صید این گونه ماهیان در آبهای اقیانوس هند است و 49 درصد دیگر نیز در آبهای خلیج فارس و دریای عمان صید می شود.»
مختار آخوندي مي افزايد:«سالانه در مجموع یک میلیون و 800 هزار تن انواع تن ماهیان از اقیانوس هند صید می شود که از این میزان یک میلیون و 100 تن به صید در غرب اقیانوس هند اختصاص دارد.»
تمايل ژاپني ها براي خريد ماهي تن از ايران
كيفيت بالاي ماهي هاي صيد شده توسط صيادان سيستاني ازجمله دلايلي بود كه ژاپني ها براي خريد ماهي تن داوطلب شده و یک گروه از سرمایه‌گذاران ژاپنی را براي عقد قرارداد اه سيستان وبلوچستان بفرستند.
مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان با تاييد اين موضوع مي گويد:« صید ماهی با قلاب از روش‌های نوین صیادی است که در آن ماهی به‌صورت انتخابی و باکیفیت بالا صیدشده و با قیمت حدود کیلویی 40 دلار در آن کشورها عرضه می‌شود .»
مير مراد ذهي مي افزايد:«چندی پیش از کشور ژاپن به عمل آمد و رایزنی‌های انجام‌شده با برخی سرمایه‌گذاران آنها، این گروه اعلام آمادگی کردند عمده تن‌ماهیان صید با قلاب این استان را به‌صورت مستقیم خریداری کنند.»
