حكايت پيامك‌هاي مزاحم تبليغاتي تنها در پيام‌هاي ناخواسته‌اي خلاصه نمي‌شود كه وقت و بي‌وقت از سوي صاحبان كالاو خدمات به گوشي‌هاي تلفن همراه شما سر مي‌كشد، بلكه حكايت از حراج گذاشتن شماره تلفن و اطلاعات كاربران تلفن همراه از سوي اپراتورهاست كه عمري به درازاي ورود و فراگيري تلفن همراه در كشورمان دارد. وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات دولت دوازدهم اما چندين‌بار براي سامان دادن به اين وضعيت قول‌هايي داده و سامانه‌اي براي شكايت از اين پيامك‌ها طراحي كرده بود.
حالا هم سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي اعلام كرد: دو اپراتور همراه به دليل عدم اهتمام در حفظ اطلاعات مشتركان ۴ ميليارد تومان جريمه شدند. هر چند اين گزارش نقض حريم خصوصي كاربران از سوي اپراتورها را امري سهوي عنوان مي‌كند و معتقد است اصل ماجراي تخلف شركت‌هاي طرف قرارداد اپراتورها بوده است. پيش از اين محمد جواد آذري جهرمي در اين باره گفته بود:«اگر زماني مشخص شود كه اپراتورها شماره مشتركان را جهت تبليغات در اختيار كسب و كارها قرار داده‌اند، حتماً با آنها برخورد خواهد شد.»
ماجراي پيامك‌هاي مزاحم تبليغاتي قصه ديروز و امروز نيست و چند سالي مي‌شود اپراتورهاي تلفن همراه اطلاعات مشتركانشان را در اختيار شركت‌هاي تبليغاتي قرار مي‌دهند و تاكنون همه راه حل‌هاي ارائه شده مقطعي بوده و بعد از مدتي دوباره سر و كله پيام‌هاي تبليغاتي مزاحم در گوشي تلفن همراه مشتركان پيدا مي‌شود. حالا آنطور كه سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي اعلام كرده است مشخص شده اپراتورهاي همراه اول و ايرانسل با برخي از شركت‌ها به منظور تسهيل در فرايند پرداخت بر خط و ورود كاربران به سامانه‌هاي موردنياز، شماره مشتركان را طبق روش Header Enrichment و با ضوابط خاص امنيتي در اختيار برخي شركت‌هاي طرف قرارداد مي‌گذاشتند، اما در اين بين به دليل اشتباه در تنظيمات امنيتي بعضي از شركت‌هاي طرف قرارداد با اپراتور، موجبات سوءاستفاده از شماره مشتركان در راستاي ارسال پيامك تبليغاتي فراهم شده بود. بر اساس اين گزارش پس از احراز تخلف صورت گرفته، ضمن اخطار به اپراتورهاي تلفن همراه، خطاي مورد اشاره رفع و با نظر به لزوم بررسي بيشتر و انجام تنظيمات امنيتي كامل‌تر، اين سرويس در حال حاضر متوقف شده است.
نقض حريم سهوي
مهر ماه بود كه وزير ارتباطات با اشاره به وجود مزاحمت پيامك‌هاي تبليغاتي گسترده براي شهروندان از مسدود شدن شماره‌هاي پيام‌دهنده با گزارش پيامكي شهروندان به سامانه ۱۹۵ خبر داد. محمد جواد آذري جهرمي در اين باره گفته بود: اين سامانه گزارش‌هاي مردمي را در خصوص مزاحمت‌هاي تبليغاتي برخي شماره‌ها دريافت مي‌كند و پس از بررسي‌هاي لازم توسط مراجع ذيصلاح شماره ريپورت و مسدود مي‌شود. حدود يك ماه بعد آقاي وزير در گزارشي اينستاگرامي درباره فعاليت‌هاي اين سامانه نوشت: تاكنون 32 هزار و 155 نفر با ارسال 82 هزار و 672 پيامك، شكايات خود را ارسال كرده‌اند كه منجر به مسدودسازي2 هزار و 773 شماره شده است. به گفته وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات همچنين وقتي افراد براي انجام خدمات مختلفي مانند دريافت پروانه به مجموعه خدماتي در شهر مراجعه مي‌كنند، اين دفاتر نيز اقدام به دريافت شماره افراد مي‌كنند و سپس بانك اطلاعاتي را رسماً به مركز تبليغاتي مي‌فروشد كه لازم است در اين زمينه نيز مقررات‌گذاري انجام گيرد.
بر اساس گزارش مركز ماهر (مركز مديريت امداد رخدادهاي رايانه‌اي) پیرو توضيحات ارائه شده از سوي اپراتورهاي تلفن همراه، نقض هدفمند حريم خصوصي مشتركان توسط اپراتورهاي ايرانسل و همراه اول رخ نداده‌است، ولي اشتباه و كاستي اپراتورهاي تلفن همراه در كنترل موضوع و مشكلاتي كه در تنظيمات اين سرويس توسط شركت‌هاي طرف قرارداد اپراتور وجود داشته است، موجب سوءاستفاده شده است. به همين دليل هم، بنابر مفاد موافقتنامه پروانه اپراتورهاي تلفن همراه، شركت خدمات ارتباطي ايرانسل و شركت ارتباطات سيار ايران هر يك مشمول جريمه و به ميزان حداكثر 20 ميليارد ريال هستند.
پيامك سفيد به جاي پيامك سياه
با تمام اينها اگر تصور مي‌كنيد قرار است پيامك‌هاي تبليغاتي به طور كامل بار خودشان را جمع كنند و بروند سخت در اشتباهيد!
آذري جهرمي بر لزوم حل ريشه‌اي مشكل پيامك‌هاي ناخواسته تبليغاتي تأكيد دارد،اما به شيوه خودش! وي در اينباره معتقد است: مصوبه‌اي داشته‌ايم مبني بر اينكه مشترك قبل از دريافت پيامك خودش آن را انتخاب كند. بر مبناي اين مصوبه سامانه تقاضاي دريافت پيامك تبليغاتي راه اندازي كرديم. وزير ارتباطات با اشاره به اينكه ليستي از موضوعات پيامكي در اختيار مشترك قرار مي‌گيرد كه بايد نسبت به آن تمايل خود را به دريافت پيامك هايي كه نياز دارد اعلام كند، مي‌افزايد: با اين وجود پيامك‌هاي سياه تبليغاتي با رضايت مشترك به پيامك سفيد تبديل و منافع مشترك در اين خدمات در نظر گرفته مي‌شود.
