كسري محمديان
بوي تولد دوباره طبيعت مي‌آيد و هيچ حسي زيباتر از حس نفس كشيدن در اين هواي دل‌انگيز نيست. لذت بردن از هواي بهاري و طبيعت بهاري شانس بزرگي است كه بايد قدر آن را بدانيم. طبيعت بكر و زيباي بهاري نعمتي است كه بايد از آن مراقبت كنيم و در نهايت لذت ببريم اما همين طبيعت زيباي بهاري در ايام نوروز با رفتار نادرست شهروندان به يك زباله‌داني تبديل مي‌شود. البته نه تنها در ايام بهاري كه هميشه شاهد اين‌گونه رفتارهاي نادرست هستيم. مرتب مي‌شنويم و مي‌خوانيم كه محيط زيست با خطرات بزرگي مواجه است. كره زمين به دليل رفتار نادرست ساكنانش در حال ويراني است. اكوسيستم به‌هم ريخته است. لايه اوزون سوراخ شده است. زمين گرم شده و يخ‌هاي قطبي در حال آب شدن هستند. همه اين اخطارها را مي‌شنويم ولي باز هم به كارهاي اشتباه خود ادامه مي‌دهيم. زباله‌هاي خود را در طبيعت رها مي‌كنيم. جنگل‌ها را نابود مي‌كنيم. زمين‌هاي كشاورزي را تغيير كاربري مي‌دهيم. رودخانه‌ها را خشك مي‌كنيم و هزاران رفتار اشتباه ديگر را مرتكب مي‌شويم كه شايد برخي از اين رفتارها از روي عدم آگاهي شهروندان باشد ولي بسياري از اين رفتارها با آگاهي كامل از اثرات تخريبي آن انجام مي‌شود. افراد سودجو و منفعت‌طلبي كه تعدادشان هم كم نيست و اصلاً هم به قوم و نژاد خاصي مربوط نمي‌شوند و با رفتارهاي اشتباه خود كمر به نابودي محيط زيست بسته‌اند.
زباله‌ها، معضل بزرگ همه جوامع!
امروزه مشكلات محيط زيستي رو به رشد است و فعالان محيط‌زيست دائم در حال هشدار دادن و ايده دادن براي حفظ محيط زيست هستند. با اينكه تلاش‌هاي بي‌شماري در جهت حفظ زمين از فجايع زيست محيطي صورت گرفته اما تهديد اكوسيستم از جهات مختلف همچنان ادامه دارد و ممكن است در نهايت موجب از بين رفتن آن شود. زباله‌ها و معدوم كردن آنها يكي از بزرگ‌ترين معضلات اكوسيستم است كه همه كشورهاي دنيا با آن مواجه هستند. انسان در هر جاي دنيا كه زندگي كند به عناوين مختلف زباله توليد مي‌كند و فقط به فكر دور كردن اين زباله از منزل يا محل كار خود است، حالا اينكه زباله‌ها، كه عمدتاً تر و خشك آن درهم در كيسه ريخته مي‌شود، بعد از خارج كردن از منزل يا محل كار به كجا برده مي‌شود و چه اتفاقي براي آن مي‌افتد براي كمتر كسي مهم است اما فقط همين را بايد بدانيم كه اگر همين روالي را كه در توليد زباله و رها كردن آن در طبيعت در پيش گرفته‌ايم ادامه دهيم كره زمين به يك زباله‌داني تبديل مي‌شود كه حيات و زندگي در آن از بين مي‌رود.
تفكيك زباله از مبدأ
همه دنيا چه كشورهاي پيشرفته و چه كشورهاي عقب‌مانده، درگير چگونه نابود كردن زباله‌هاي انباشته شده خود هستند. امروزه بسياري از كشورهاي توسعه يافته، با ايجاد و ترويج فرهنگ تفكيك زباله‌هاي تر و خشك از هم قدم‌هاي مؤثري را در اين راستا برداشته‌اند. در اين جوامع تمام زباله‌هاي خشك و تر چه زباله‌هاي صنعتي و پزشكي و چه زباله‌هاي خانگي همگي به صورت تفكيك‌شده جمع‌آوري مي‌شوند. زباله‌هاي خشكي كه قابليت بازيافت دارند به كارگاه‌ها يا كارخانه‌هاي مربوطه رفته و دوباره به شكل اجناس مختلف توليد شده و مورد استفاده قرار مي‌گيرد. موضوعي كه اكوسيستم را به خطر مي‌اندازد رها كردن زباله‌هايي است كه قابليت جذب در طبيعت را ندارند و به طبيعت آسيب مي‌رسانند. شما زماني كه قصد سفر داريد يا به دل طبيعت مي‌زنيد زباله‌هاي توليد شده خود را چه كار مي‌كنيد؟ ظروف يك بار مصرفي كه استفاده كرده‌ايد را همان‌طور در طبيعت رها مي‌كنيد يا آنها را در كيسه‌هاي بزرگ زباله ريخته و با خود به همراه مي‌بريد و در اولين سطل زباله كه ديديد مي‌ريزيد؟
ما بايد به خودمان و افراد ديگري كه براي تفريح به طبيعت مي‌آيند بهداشت مربوط به محيط‌زيست را ياد دهيم. رها كردن زباله‌ها و پلاستيك‌ها در محيط نه تنها موجب تكثير پشه‌ها و باكتري‌ها و ميكروب‌هاي ديگر مي‌شود بلكه موجب آلودگي خاك نيز مي‌شود، بيشتر مردم تصور مي‌كنند پاكيزگي تنها مربوط به خانه است و به راحتي زباله‌هايشان را در جاده رها مي‌کنند. اين تفكر مثل اين است كه فرد بخشي از خانه‌اش را پر از زباله كند بدون اينكه آن فضا را بخشي از خانه‌اش بداند. اين احساس كه كره زمين خانه ماست به افراد كمك مي‌كند كه اين افكار اشتباه را كنار بگذارند. بايد گهگاهي به مقامات مسئول براي سازمان‌دهي دفع مناسب زباله‌ها گوشزدهايي كرد تا آنها هم برنامه‌هايي براي جمع‌آوري زباله‌هايي كه در مناطق مختلف ريخته شده است، داشته باشند.
پلاستيك بلاي جان همه!
اين پلاستيكي كه در دست داريد و با خود به همه جا حمل مي‌كنيد از بمب اتم هم خطرناك‌تر است. اين پلاستيك‌ها مواد شيميايي زيان‌بخشي را توليد مي‌كنند كه وقتي در طبيعت رها مي‌شوند و آب در اين زمين‌ها جاري مي‌شود آن را آلوده مي‌كند و همين آب آلوده به سفره‌هاي آب زيرزميني نفوذ مي‌كند، آن را نيز آلوده مي‌كند. به همين راحتي مرگ تدريجي را براي خود رقم مي‌زنيم! وقتي كيسه‌هاي پلاستيكي را به داخل آب مي‌اندازيم يا روي زمين رها مي‌كنيم، بيش از ۲۶۰ گونه جاندار مي‌ميرند يا در پلاستيك‌ها محبوس مي‌شوند. پلاستيك‌هاي تجزيه‌پذير در بلندمدت تجزيه مي‌شوند، اما موجب توليد گاز متان مي‌شوند كه نقش اصلي در گرم شدن كره زمين دارد. چه خوب است كه همه ما با خود تمرين كنيم كه كمتر از پلاستيك و بطري‌هاي پلاستيكي استفاده كنيم. اين فرهنگ را بايد در جامعه ايجاد كنيم كه به جاي پلاستيك از پاكت يا كيسه‌هاي كنفي براي بسته‌بندي اجناس خود استفاده كنيم يا بطري‌هاي شيشه‌اي را به جاي پلاستيكي مورد استفاده قرار دهيم. امروزه مد شده است كه همه چه در مهماني‌ها و جشن‌هاي خود و چه براي سفر يا پيك‌نيك براي راحتي خود از ظروف يك‌بار مصرف استفاده مي‌كنند. بعد از پايان جشن‌ها و مهماني‌ها، انباشته شدن اين ظروف به خودي خود شكل و ظاهر آلوده‌اي را ايجاد مي‌كند چه برسد به اينكه محيط زيست را نيز آلوده مي‌كند. بهتر است به جاي ظروف يك‌بار مصرف پلاستيكي از ظروف كاغذي يا گياهي كه با محيط‌زيست سازگار هستند استفاده كنيم. با اين كار قدمي براي نجات طبيعت برداشته‌ايم.
حرف آخر اينكه اين زميني كه روي آن زندگي مي‌كنيم متعلق به همه ما و همه نسل‌هاي بعد از ماست. اين وظيفه همه ماست كه جلوي تخريب زمين و طبيعت را بگيريم. ما كه ساكنين كره زمين هستيم، لازم است اقدامات فوري براي كاهش تمام احتمالات از دست رفتن اين خانه زيبا انجام دهيم. اگر همه دست به دست هم بدهيم مي‌توانيم تغيير اساسي ايجاد كنيم و شايد ظرف چند سال آينده شاهد كاهش ميزان ويراني محيط‌زيست باشيم. بهار با تمام زيبايي‌اش از راه مي‌رسد. شايد بهار احترام ما را به طبيعت برانگيزد!
