بازار ارز دوباره آشفته شده است. دلالان در آستانه شب عيد خيمهشب بازي راه انداختهاند و دلارفروشي، شغل دوم برخي كارمندان شده است.
به گزارش «مهر»، بازار ارز دوباره آشفته شد. همان بازاري كه دو هفته آرام بود و البته برخي ميگفتند آرامشي پيش از طوفان است. موضوعي كه البته مسئولان دولتي آن را رد كردهاند و بر اين باورند كه بازار را به كنترل خود دربياورند. واقعيت آن است دلالان ارزي، دست از سر بازار برنميدارند و به هر نحوي شده، نبض بازار را به دست گرفتهاند.
حال ديگر دلالي در بازار ارز، تنها به فاصله چهارراه استانبول تا ميدان فردوسي ختم نميشود، بلكه كافي است تا سري به گوشه و كنار شهر بزنيم تا مشخص شود، دلالان در صرافيها چه ميكنند و چقدر خريد و فروش بازار را به دست گرفتهاند. آنگونه كه فعالان بازار ارز ميگويند، طي روزهاي اخير باز هم سروكله دلالان معروف پيدا شده و هر يك تلاش ميكنند تا به نوعي بازار را ملتهب كرده و سود بيشتري را از اين بازار به دست آورند.
برخي از آنها، هر روز از ساعات ابتدايي صبح و حتي يكي دو ساعت قبل از شروع كار صرافيها، به ميدان فردوسي میروند و مراجعهكنندگان را به بازار ارز هدايت ميكنند. برايشان صف درست ميكنند و به آنها شماره ميدهند و خود هم براي برخي خريدوفروشهايي كه حاشيه اين صفوف انجام ميدهند، سود ميبرند. نكته حائز اهميت ديگر، ورود طيفهاي جديدي به صف خريداران و فروشندگان ارز در بازار است. اكنون علاوه بر دلالان، واسطهها، متقاضيان بخشخصوصي و كارخانهداران و حتي زنان خانهدار كه به تازگي به جرگه خريداران ارز پيوستهاند، اكنون ردپاي برخي كارمندان را هم ميتوان در اين بازار ديد كه دلارفروشي را شغل دوم خود كردهاند.
يكي از دلارفروشان كارمند در گفتوگو با «مهر» ميگويد: روزها بعد از اتمام ساعت كار به بازار ارز ميآيم و با توجه به آشناياني كه در اين بازار دارم، اقدام به معامله ارز ميكنم. به نظرم كار جذابي است و ميتواند درآمدزايي خوبي براي من داشته باشد.
وي ميافزايد: بعد از ساعت كار يا حين كار گاهي سري به بازار ارز ميزنم و حتي افرادي را سراغ دارم كه شغل دوم خودشان را خريدوفروش ارز انتخاب كردهاند و به واسطه برخي زيرمجموعههايي كه دارند كار خريد و فروش را انجام ميدهند.
در اين ميان هستند زنان خانهداري كه از جمله خريداران ثابت ارز شدهاند، اما سرمايههايشان اغلب خرد است و وقتي كه وارد بازار ميشوند، تأثير زيادي شايد نداشته باشند اما به طور قطع، تعدادشان وقتي بالا ميرود در صفهاي خريد ارز مقابل صرافيها، توجه بسياري را به خود جلب ميكند، حتي اگر صف آنقدر طولاني باشد كه شايد لازم باشد ساعتها را در صف بايستند. البته براي آن هم چارهانديشي كردهاند و با خود، چهارپايههاي همراه را حمل ميكنند.
گزارشهاي ميداني «مهر» حكايت از آن دارد كه باز هم بازار ارز به دست دلالان افتاده و تكرار برخي سياستهاي اشتباه در بازار ارز، همه را نگران كرده است. در اين ميان، حتي تدابير دولتي هم ديگر جواب نميدهد و بازار ارز تا حدود زيادي از كنترل دولت خارج شده، اگرچه اين اميدواري وجود دارد كه در روزهاي آينده، نرخها باز هم تعديل شود و اثر خود را بر بازار بگذارد.
تمام اينها در شرايطي است كه فعالان اقتصادي، بارها و بارها نسبت به وضعيت نگرانكننده ارزي هشدار داده بودند و توجه دولت و بانك مركزي را به اين موضوع معطوف كردند كه بايد از اين پس هزينههاي جانبي نرخ ارز در بازار پوشش داده شود و به نظر ميرسد، تورم هم روي نرخهاي تكرقمي، مربوط به خريدهاي قبلي ارز در بازار بوده كه اقدام به واقعيسازي نرخ ارز كنند. فعالان اقتصادي بر اين باورند، بايد مابهالتفاوت تورم داخلي و خارجي را محاسبه و ماهبهماه و هفتهبههفته، روي نرخ كنوني دلار در بازار اضافه كنند. اينجاست كه ديگر تعيين نرخي براي ارز، تنها يك دستور نيست و به نظر ميرسد بايد با روشهاي اقتصادي آن را جمعوجور كرد.
وليالله سيف، رئيس كل بانك مركزي نيز البته اين موضوع تلويحاً تأييد كرده و بر اين باور است كه نرخ ارز بستگي به دو گروه عوامل بنيادي و غيربنيادي دارد. به اين معنا كه عوامل غيربنيادي بحث انتظارات و باور مردم درباره آينده است، يعني اين موضوع كه آنها چه تصويري از آينده دارند، آيا خوشبين هستند يا نگرانند.
وي با بيان اينكه متأسفانه شرايطي ايجاد ميشود كه اين عوامل را تشديد ميكند، اظهار داشت: اين شرايط باعث التهاب در جامعه ميشود، نمونه بارز اين مطلب را در خرداد تا شهريور ۹۲ ببينيد كه چه اقداماتي انجام شد، قيمت ارز از 3 هزار و 900 تومان به 3 هزار و 100 و حتي 3 هزار تومان رسيد.
سيف با اشاره به اينكه اين كاهش قيمت نتيجه انتظارات مثبت بود، تصريح كرد: اين مسير قبلاً نيز طي ميشد و اگر قرار بود، مسير عوض شود اين تغيير از شهريور به بعد بود.
وي اظهار داشت: از بخشهاي مختلف بهخصوص رسانهها تقاضا دارم در انعكاس مطالب خود، اميد را ايجاد كنند. زيرا اميد آثار مثبتي بر امر اقتصاد ايجاد ميكند و اين مطلب كه بانك مركزي در كنترل ارز هيچ اختياري ندارد يا كسي كمكش نميكند و حامي چنداني ندارد، متأسفانه به صورت مستمر از داخل و خارج سمپاشي ميشود.
سيف با اشاره به ديگر متغير بنيادي در افزايش نرخ ارز گفت: مهمترين عامل، بحث تورم ميباشد و آنچه قدرت پول ملي را تقويت ميكند، همان اقدامي است كه دولت از ابتداي دولت يازدهم به آن پرداخته است.
وي افزود: ما قيمت ارز را به صورت مصنوعي پايين نگه نداشتهايم و بايد ديد قدرت پول ملي با تورم بالاي ۴۰درصد كه در حال حاضر تكرقمي شده و اين خدمتي است كه در اثر برنامهريزيهاي دقيق انجام شده است. به هر حال بايد منتظر ماند و ديد كه در روزهاي آينده، چه سرنوشتي براي بازار ارز رقم خواهد خورد.