محمدصادق عابديني
حسين افشار تهيه كننده مستند مسابقههاي «فرمانده» و «ضد گلوله» معتقد است، اين برنامههاي تلويزيوني باعث شد تا بينندههاي تلويزيون با سردار شهيد محمد ناظري از اسطورههاي دوران دفاع مقدس آشنا شوند. در مستند مسابقه«فرمانده» شهيد ناظري داور و آموزشدهنده شركت كنندهها بود.
مستند مسابقه «ضد گلوله» كم كم به آخرين روزهاي خود نزديك ميشود؛ مسابقهاي كه در 10 فصل طراحي شده و فصل آخر آن كه بخش فينال مسابقه نيز به شمار ميرود در ايام نوروز 97 از تلويزيون پخش خواهد شد. به مناسبت روزهاي پاياني اين مستند مسابقه جذاب كه از اواسط تابستان از تلويزيون در حال پخش است، عوامل برنامه در نشستي رسانه اي، روند توليد «ضد گلوله» را تشريح كردند.
حسين افشار در نشست رسانههاي مستند مسابقه «ضدگلوله» با اشاره به سابقه كوتاه مدت توليد برنامه در ژانر «رئاليتي شو» در تلويزيون، گفت: توليد اين برنامه با همكاري تيمي جوان از سال 90 آغاز شد.
افشار درباره توليد «ضد گلوله» گفت: در توليد برنامه «ضدگلوله» پروسه توليد، حضور شركتكنندگان بيشتر، توجه به كيفيت و كميت كار، مورد توجه قرار گرفته بود كه با برنامهريزي انجام شده طی حدود شش ماه توليد اين كار به نتيجه رسيد. حدود 10 ماه پروسه توليد «ضدگلوله» به طول انجاميد و ضعفهاي برنامه با توجه به نظر مخاطبان از بين ميرفت.
وي با بيان اينكه در توليد مستند مسابقه «ضدگلوله» حدود 70 نفر عوامل گشت و جلوي دوربين فعاليت داشتند، افزود: از اين تعداد 30 نفر نيروي نظامي نيز با مسابقه «ضد گلوله» همكاري كردهاند. افشار تصريح كرد: ساخت مستند مسابقه هايي مانند «فرمانده» و «ضد گلوله» ميتواند باعث بالا رفتن توقع بينندگان از تلويزيون شود. ژانر «مستند مسابقه» در طول سالهاي گذشته با افزايش مخاطب روبهرو شده و اين توسعه توجه مخاطبان تلويزيون باعث ميشود شرايط براي توليد كارهاي بيشتر مهيا شود.
تهيه كننده مستند مسابقههاي «فرمانده» و «ضدگلوله» با اشاره به نقش مستند مسابقههاي جذاب براي برقراري قوي ارتباط رسانه با مردم گفت: شهيد سردار ناظري بين نيروهاي نظامي و رزمندههاي دفاع مقدس شناخته شده بود ولي حضور ايشان در مستند مسابقه فرمانده باعث شد تا مخاطبان جوان و عموم مردم نيز با اين اسطوره كشور آشنا شوند و خلقيات و تواناييهاي وي را در قالب يك برنامه تلويزيوني جذاب از نزديك ببينند. افشار با انتقاد از عدم برنامه ريزي تلويزيون براي نمايش مطلوب «رئاليتي شو»ها تأكيد كرد: در اين راستا در رسانه ملي حتي برنامهريزي و بودجهريزي مناسبي نيز براي اين ژانر نشده است ولي اميدوارم در سال آينده به اين ژانر توجه داشته باشند و برنامهريزي بيشتري كنند.
خانه مستند، توسعهدهنده رئاليتي شو
در ادامه اين نشست حسين ماهان، كارگردان مستند مسابقه «ضد گلوله» با بيان اينكه «خانه مستند انقلاب اسلامي» باعث توسعه «رئاليتي شو» در ايران شده است، گفت: در توليد مسابقه، رقابت بين دو نفر اتفاق ميافتد و اما در مستند مسابقه كار از انتخاب كاراكترها شروع ميشود و «ضدگلوله» داستان افراد شركت كننده است و بهانه نزديك شدن به اين افراد نيز همين قصههاست.
ماهان افزود: تا به امروز در كمتر كاري در تلويزيون ديدم كه با اين جزئيات و دقت به كاراكترها توجه شده باشد، ما مبنا را بر اين افراد گذاشتيم و بر اساس ويژگيهاي بسياري به آنها رسيديم. ماهان با اشاره به توليد مستند مسابقه «فرمانده» گفت: در آن زمان هيچ كس نميدانست ما قرار است چه چيزي بسازيم، چراكه تعريف اكثريت از يك مسابقه تلويزيوني استوديويي است با يك مجري كه روحيه طنز دارد و اتفاقات سادهاي در آن رخ ميدهد. تفاوت عمدهاي كه رئاليتي شو با اين دست توليدات دارد، اين است كه در آن ديگر گروه آبي و قرمز با هم مسابقه نميدهند، بلكه آدمهايي هستند كه طي اتفاقات واقعي باهم رقابت ميكنند.
كارگردان مستند مسابقه «ضد گلوله» گفت: در ساخت مستند مسابقه ضدگلوله مجبور شديم شيوههاي نويني ابداع كنيم، به عنوان مثال براي توليد برخي از سكانسها مجبور شديم، با برخي از همكارانمان صحنهها را بازي كنيم تا از نقاط قوت و ضعف آن مطلع شويم.
وي با اشاره به اينكه توليد يك مستند مسابقه به مراتب از يك سريال تلويزيوني ارزانتر است، تصريح كرد: شايد اگر با ارزانترين سريال هم آن را مقايسه كنيم، يكهفتم هزينه ساخت آن باشد، در صورتي كه هفت برابر سختتر از يك سريال كار ميكنيم.
ماهان درباره پخش قسمتهاي پاياني مستند مسابقه «ضدگلوله» نيز گفت: مرحله نيمه نهايي و نهايي «ضدگلوله» نيز در حال حاضر آماده شده و در نوروز از اول تا16 فروردينماه هر شب از شبكه مستند و همزمان در يك شبكه ديگر كه به احتمال زياد شبكه نسيم است، روي آنتن ميرود.
ضدگلوله و عنصر هشتم برنامهسازي
مسعود آبپرور كارگردان مجموعههاي تلويزيوني كه به عنوان منتقد و كارشناس در نشست رسانهاي «ضدگلوله» شركت كرده بود، درباره ويژگيهاي كيفي و كمي اين برنامه تلويزيوني گفت: امروز گيم يا بازي، ژانر تأثيرگذار در توليدات رسانهاي امروز است. هر قدر در توليدات به اين سمت نزديك شويم توانسته ايم با مخاطبان ارتباط بهتري برقرار كنيم، در حال حاضر فرهنگ معادل سرگرمي معني شده است، به اين معنا كه سرگرمي به نوعي فرهنگ شده است و به نظرم در اين سالها فرهنگ را از دست دادهايم و سرگرمسازي را بيهوده ميدانستيم.
آب پرور ادامه داد: برنامه «ضد گلوله» به دليل استفاده از تركيب ابداعات جديد در توليد برنامه خود توانسته به اهداف خود برسد.
كارگردان سريال تلويزيوني «هوش سياه»، تأكيد كرد: ما هفت هنر داريم كه عنصر مسابقه يا بازي به عنوان هنر هشتم به آن اضافه شده است و نميشود آن را ناديده گرفت، در برنامه «ضدگلوله» اين عوامل در برنامه جمعآوري شدند و توانستند برنامه موفقي را به توليد برسانند. وقتي محصولي را توليد ميكنيم بايد ببينيم كه در بسته درست خود گنجانده شده يا نه كه برنامه «ضدگلوله» اين ويژگي را داشته است. آب پرور گفت: در ضد گلوله كه شاهد تركيبي از بازي، حضور جوانها، هيجان و مسابقه هستيم، ميتوان حدس زد كه اين مستند ميتواند در ميان مخاطبان جايگاه خود را باز كند، به همين جهت بايد قدر اين گونه توليدات و توليدكنندگان آن را بدانيم.