جعفر تکبیری
وزير خارجه فرانسه ادعا كرده بلندپروازي‌هاي ايران در رابطه با موشك‌هاي بالستيك «بسيار نگران‌كننده» بوده و ناقض قطعنامه سازمان ملل متحد هستند. اما اين براي اولين بار نيست كه فرانسوي‌ها دست روي برنامه دفاعي كشورمان مي‌گذارند و آن را تهديد معرفي مي‌كنند. پيش از اين نيز امانوئل مكرون رئيس‌جمهور اين كشور چندين بار مواضع ضدايراني اتخاذ كرده بود و از ايران خواسته بود آنچه وي «استراتژي تهاجمي» مي‌خواند كاهش دهد و درباره برنامه موشكي خود شفاف‌سازي كند.
فرانسه در كدام زمين بازي مي‌كند؟
فرانسوي‌ها در حالي طي چند ماه اخير سخن از محدودكردن برنامه موشكي كشورمان به ميان مي‌آورند كه نگاهي به قراردادهاي منعقد شده پسابرجام نشان مي‌دهد فرانسه بيشترين سهم را از بازار پسا برجام به خود اختصاص داده است.
در اين خصوص بايد گفت كه به‌رغم تمامي مشكلاتي كه امريكا در مسير تجارت با ايران بر سر راه كشورها قرار داده، فرانسوي‌ها توانسته‌اند قراردادهاي نسبتاً خوبي با ايراني‌ها ثبت كنند و در كنار سرازير شدن كالاهاي مصرفي توليد اين كشور به ايران، در حوزه‌هاي پرسود نفت‌و‌گاز، خودرو‌سازي و فروش هواپيما با ايران قرارداد امضا كنند، جالب اين است كه شركت‌هاي اين كشور مترصد آن هستند با يافتن راه‌هاي تازه، حجم قراردادهاي خود را افزايش دهند.
بر اين اساس، در بخش خودرو‌سازي قرارداد شركت‌هاي رنو و پژو جزو مهم‌ترين قراردادهاي تجاري ميان ايران و فرانسه بوده است و همچنين در حوزه هواپيما، بزرگ‌ترين و مهم‌ترين قرارداد پسابرجام ميان ايران و شركت ايرباس فرانسه امضا شده و قرار است نزديك به 100فروند هواپيما به ايران تحويل دهند. علاوه بر اين در حوزه نفت‌و‌گاز هم قرارداد مهمي با شركت توتال فرانسه به امضا رسيده كه قرار است اين شركت توسعه فاز 11پارس‌جنوبي را انجام دهد. به اينها بايد قراردادهاي خرد ديگري همچون توسعه و ساخت فرودگاه، توسعه كارخانه فولاد و نيروگاه را نيز اضافه كرد كه عايدي زيادي را نصيب شركت‌هاي فرانسوي مي‌كند.
تمامي اينها در حالي است كه مكرون اين روزها به واسطه همنشيني با دونالد ترامپ سعي مي‌كند سخنان خوشايند اين فرد را به زبان بياورد و سياست كشورش را همسو با امريكا و همپيمانان منطقه‌ای‌اش تنظيم کند، اگرچه مي‌كوشد با سفر به ايران حجم مبادلات تجاري فرانسه با كشورمان را بيش از هر زمان ديگري كند اما گفته‌هاي مقامات فرانسوي حكايت از آن دارد كه توقف برنامه دفاعي كشورمان مطابق خواسته امريكا، اولويت بزرگ‌تري نسبت به قراردادهاي تجاري با ايران است.
فرانسه؛ پليس بد
حال براي درك بهتر موضوع در خصوص نقش آفريني فرانسه در پرونده ايران، به سه برهه زماني مهم در اين خصوص اشاره خواهد شد. برهه نخست مربوط به زمان انجام مذاكرات برجام در وين است؛ جايي كه وزراي خارجه 1+5 به همراه وزير خارجه ايران به هتل كوبورگ وين رفته بودند تا آخرين توافقات در خصوص بستن پرونده هسته‌اي ايران را انجام دهند اما ناگهان يك اتفاق بازي را برهم زد و كار را تا خروج نمايندگان ايران از محل مذاكرات و افتادن ادامه مذاكرات به روزهاي بعد پيش برد. اين اتفاق چيزي جز برهم زدن بازي توسط لوران فابيوس وزير وقت امورخارجه فرانسه نبود؛ فردي كه به سفارش محور عبري- عربي مي‌كوشيد شرايط ايران پس از توافق را متزلزل‌تر از هر زمان ديگري نگه دارد و همين خواسته باعث شد مذاكرات چندين نوبت متوقف شود. وي پيش‌تر نيز در فروردين ۱۳۹۴ يعني فقط ۹ روز پس از انعقاد تفاهم هسته‌اي لوزان، در جريان يك سفر رسمي به رياض، ضمن تهديد ايران عنوان كرد كه من در جريان مذاكرت لوزان اصرار كردم تحريم‌هاي ايران به صورت تدريجي لغو شود. همين اتفاقات باعث شده بود لوران فابيوس به چهره‌اي منفور نزد ايرانيان در آن برهه تبديل شود.
فرانسه؛ پليس خوب
نقش بعدي فرانسه پس از امضاي توافق برجام شكل گرفت؛ نقشي كه مي‌توان از آن به عنوان پليس خوب ياد كرد؛ جايي كه اين كشور و شركت‌هاي تجاري‌اش به واسطه توافق هسته‌اي توانستند قراردادهاي بزرگي با ايران به امضا برسانند و سود زيادي از اين مسير عايد خود كنند. اين سود آوري به حدي بود كه به رغم هماهنگي فرانسه با سياست‌هاي امريكا، اين كشور تلاش زيادي براي حفظ برجام و شرايط موجود انجام داد. به نحوي كه مقامات اين كشور چندين بار با مقامات امريكايي كه ديوانه‌وار به دنبال برهم زدن برجام بودند، تلفني گفت‌وگو كردند و حتي كار تا آنجا پيش رفت كه اين كشور به همراه آلمان و انگليس نمايندگاني را راهي واشنگتن كردند تا نظر دولت ترامپ را در خصوص برجام تغيير دهند؛ پروژه‌اي كه در كوتاه مدت موفق بود اما پس از آن ترامپ رسماً اعلام كرد ديگر حاضر نيست در برجام باقي بماند.
فرانسه؛ بازهم پليس بد
اما سومين نقش فرانسه در خصوص پرونده ايران بازهم نقش پليس بد است؛ جايي كه تحت فشار امريكايي‌ها پذيرفتند تهديدات خود عليه ايران را از سر بگيرند اما اين بار به خاطر نفع اقتصادي خود از برجام، كاري به اين توافق ندارند و از آن حرفي نمي‌زنند بلكه محور فشار خود را معطوف به برنامه دفاعي ايران كرد‌ه‌اند، بنابراين محور اصلي فشارهاي فرانسه عليه كشورمان در حوزه موشكي قرار گرفت و رئيس‌جمهور اين كشور به همراه وزير امورخارجه‌شان بارها عليه برنامه دفاعي ايران موضع گيري‌هاي تندي كردند و حتي خواستار برچيده شدن برنامه ايران شدند.
لزوم ابلاغ سياست‌هاي اصولي كشور
در همين حال به نظر مي‌رسد سفر وزير امورخارجه فرانسه به تهران، فرصت مناسبي براي ابلاغ سياست‌هاي رسمي جمهوري اسلامي ايران به اين كشور اروپايي است و بهتر است مقامات كشورمان يكبار براي هميشه از فرانسه بخواهند براي حفظ ارتباط خود با ايران دست از سياست دوگانه خود و تغيير نقش‌هاي مداوم بردارد. علاوه بر اين به نظر مي‌رسد مقامات كشورمان مي‌توانند با تأكيد بر حوزه‌هاي اقتصادي، فرانسه را وادار به عدم پيروي از سياست‌هاي خصمانه ايالات متحده عليه كشورمان كنند.
سایت جوان " فراسه هیچ وقت پلیس خوب نبوده ونخواهد بود چرا؟
