فرزين ماندگار
مستند- مسابقه «خانه ما» از مسابقههايي است كه با گذشت زمان توانسته است جايگاه خود را در ميان مخاطبان تلويزيون باز كند و در هر سري، با حضور در يكي از استانهاي كشور، اقتضائاتي را متناسب با آن استان به آيتمهاي خود اضافه نمايد.
فصل چهارم مستند- مسابقه «خانه ما» كه عيد امسال در اهواز ضبط شده است هم اكنون در حال پخش از شبكه نسيم است. اين سري مستند- مسابقه از نظر ساختاري و محتوايي تفاوتهايي نسبت به سري گذشته خود دارد از جمله اينكه به دليل قرار داشتن در ايام عيد نوروز فضاي متفاوتي را براي شركتكنندگان و بينندگان به تصوير كشيده است.
از ديگر تفاوتهاي سري چهارم مستند- مسابقه «خانه ما» كه قدرت مانور خانوادهها را افزايش داده است، دو برابر شدن سرمايه اوليه شركتكنندگان در مسابقه است و همين مسئله سبب شده تا شرايط مسابقه به زندگي عادي مردم نزديكتر شود و به نوعي مردم بتوانند شباهتهاي بيشتري از اتفاقات روزمره زندگي خود را در مسابقه «خانه ما» مشاهده كنند.
برنامهاي خطشكناين شباهت و قرابتهاي زندگي مردم با شرايط مستند- مسابقه «خانهما» به ميزاني است كه علي رمضان كارگردان اين مسابقه ميگويد: نشان دادن روابط صميمي و روزمره بين اعضاي خانواده كه قبلاً در استانداردهاي تلويزيون امكانپذير نبود توسط «خانه ما» پايهگذاري شد و از اين جهت به نظرم «خانه ما» يك برنامه خطشكن است. به همين دليل تصويري كه در خانه ما از خانواده ايراني ميبينيم تصوير واقعيتري است.
حضور خرده فرهنگهااز نكات ديگر و جالب اين مستند- مسابقه ميتوان به ارائه تصويري واقعي و نزديك از خرده فرهنگهاي مختلف كشور در قالب يك مسابقه تلويزيوني اشاره كرد به گونهاي كه شنيدهها و تصورات قبلي در خصوص سبك زندگي اصفهانيها يا اهوازيها به خوبي در اين مستند- مسابقه به تصوير كشيده ميشود. اين مسئله در سري چهارم با حضور يك خانواده عرب زبان معناي تازهاي پيدا كرده و آشنايي با فرهنگ اعراب منطقه خوزستان و شباهتها و تمايزهاي آن با ساير ساكنان اين منطقه، جذابيت خاصي به اين سري از مستند - مسابقه «خانه ما» داده است.
تقویت مديريت اقتصاديشايد اولين قضاوتي كه در خصوص مستند- مسابقه «خانه ما» بشود كرد اين است كه هدف اين مسابقه ترويج مديريت اقتصادي در بين خانوادههاست ولي مخاطبان دائمي اين مستند- مسابقه به خوبي درمييابند كه نقطه كانوني برنامهريزي اين مسابقه، جلوگيري از اسراف و بهينه زندگي كردن با وجود محدوديت منابع است. به نظر ميرسد همين مسئله موجب شده است هموطنان مختلف با فرهنگها و پيشينههاي متفاوت بتوانند با اين مسابقه ارتباط برقرار كنند.
توانمندسازي براي كسب درآمدعلي رمضان، كارگردان مستند- مسابقه «خانه ما» هدف محوري آن را اينگونه توضيح ميدهد: تواناييهايي در خانوادههاي ايراني وجود دارد كه معمولاً ناديده گرفته ميشود. تواناييهايي كه ميتواند پولساز و درآمدزا باشد.
در «خانه ما» دو هدف در زمينه درآمدزايي دنبال ميشود؛ يكي ايجاد توانايي راهاندازي كسبوكار و ديگري هم قبح شكني نسبت به كسب درآمد خلاقانه است.
با اين وجود مستند- مسابقه «خانهما» علاوه بر اينكه يك مسابقه جذاب و سرگرمكننده محسوب ميشود، ميتواند در زمينه ترويج سبك زندگي متناسب با ويژگيهاي بومي ايران مفيد باشد.