احمد كاظمزاده
برخي از رخدادها چه سياسي باشد و چه نظامي يا حتي اجتماعي نقطه عطف محسوب ميشوند و گذشت زمان از اهميت آنها نميكاهد و چه بسا با گذشت زمان ابعاد و زواياي پنهان بيشتري از آن رويداد آشكار شود. شايد بتوان سرنگوني يك فروند هواپيماي اف 16 پيشرفته رژيم صهيونيستي بر فراز منطقه اشغالي جولان سوريه آن هم با يك فروند موشك قديمي سام 5 روسي را يكي از اين رخدادها دانست كه در 21 بهمن ماه گذشته اتفاق افتاد. رژيم صهيونيستي بعد از اين فضاحت اقدام به تحريف ماوقع كرد و مدعي شد هواپيماهاي اين رژيم در تعقيب پهپاد ايراني و مركز هدايت آن اقدام به تعرض به خاك سوريه كردند و بعد از بمباران مركز هدايت پهپاد ايراني و چند مركز نظامي ديگر سوريه حين بازگشت يكي از هواپيماها مورد اصابت يك موشك قرار گرفت. در واقع اين رژيم از اين طريق كوشيد به تجاوزات خود ماهيت دفاعي ببخشد حال آنكه نقض حريم هوايي سوريه و انجام حملات در خاك اين كشور تقريباً از سال 2011به يك عمل معمولي براي اين رژيم تبديل شده بود ضمن اينكه بارها اين رژيم گروههاي مسلح و تكفيري سوريه را به خصوص در امتداد مرزهاي جولان تسليح و تجهيز و در مواردي در ملأ عام با احداث بيمارستان صحرايي در جولان به مداواي مجروحان اين گروهها كرده بود تا بار ديگر به صحنه عملياتي برگردند. در واقع تمركز تبليغاتي رژيم صهيونيستي در جريان سرنگوني هواپيماي اف 16 پيشرفته اين رژيم به جاي اينكه بر اين موضوع معطوف باشد بر پهپاد منسوب به ايران متمركز شد و دستكم دو هدف از اتخاذ اين رويكرد دنبال ميشد: نخست اينكه فضاحت و شكست ادعاي برتري هوايي اين رژيم به حاشيه رانده شود و در واقع از اذهان پاك گردد و دوم اينكه اين تبليغات دروغين پوشش رواني لازم را براي نمايش نتانياهو در نشست مونيخ فراهم كند كه قطعه منسوب به پهپاد ايراني را به حضار اين نشست نشان دهد. بر همين اساس هم ملاحظه ميشود تا قبل از سخنراني نتانياهو در نشست امنيتي مونيخ تبليغات اين رژيم به طورگسترده بر پهپاد ايراني معطوف بود و سرنگوني هواپيماي اف 16 ذيل آن مطرح ميشد اما به محض اينكه نتانياهو نمايش خود را در مونيخ اجرا كرد و به تل آويو بازگشت به سرعت از گستره تبليغات درباره پهپاد منسوب به ايران يا سرنگوني هواپيماي اف 16 كاسته شد و به سرعت به حاشيه رانده و از سيبل افكار عمومي خارج شد. اين رويكرد نشان ميدهد صهيونيستها از قبل براي اجراي نمايشنامه نتانياهو در نشست امنيتي مونيخ برنامه داشتند و در تدارك آن بودند اما سرنگوني هواپيماي اف16 اين برنامهريزي را به هم ريخت و ابتكار عمل را از دست اين رژيم گرفت و در عين حال شكست سياسي ديگري را به پرونده اين رژيم اضافه كرد. با اين حال سرنگوني هواپيماي اف 16 رژيم صهیونیستی چيزي نيست كه اين رژيم بتواند به سادگي از كنار آن بگذرد چه آنكه راهبرد نظامي اين رژيم بر برتري هوايي قرار دارد كه بر هواپيماهاي اف 16 استوار است. حال كه اين هواپيما آن هم از نوع بسيار پيشرفته آن با يك موشك قديمي سرنگون ميشود قطعاً بايد چارهانديشي شود. هنوز اقدامات چارهجويانه رژيم صهيونيستي علني نشده است و بعد از نشست امنيتي مونيخ باب بحثها به كلي بسته شده و شايد هم ابعاد محرمانه پيدا كرده است. با اينحال چند اقدام محتمل به نظر ميرسد: نخست اينكه در راهبرد نظامي اين رژيم كه بر برتري هوايي استوار است بازنگري شود و براي برقراري توازن بين نيروهاي سهگانه زميني، دريايي و هوايي تلاش شود. اين بازنگري از اين جهت نيز ضرورت مييابد كه در حال حاضر بين راهبرد نظامي اين رژيم كه مبتني بر برتري هوايي است و عملكرد سياست خارجي آن كه مبتني بر رئاليسم تهاجمي است تطابق ديده نميشود، چراكه يكي از آموزههاي اصلي اين ديدگاه تأكيد بر برتري نيروي زميني است. دومين اقدام محتمل در اين زمينه سرعت گرفتن روند جايگزيني هواپيماهاي اف 35 با هواپيماهاي اف 16 است كه دستكم دو قرارداد براي خريد آن بسته شده است. از اين ديد احتمال دارد از اين پس رژيم صهيونيستي تقاضاهاي بيشتري را از امريكا براي دريافت هواپيماهاي اف 35 كند و بخش عمدهاي از هزينههاي خريد آن را نيز كما في السابق بر گردن امريكا بيندازد. البته احتمال روند جايگزيني اين هواپيماها با هواپيماي اف 16 درخود دستگاه نظامي امريكا نيز وجود دارد، چراكه در بودجه سال 2018 امريكا در اقدامي بيسابقه بيش از 700 ميليارد دلار بر نوسازي ناوگان نظامي امريكا اختصاص يافته است. با وجود اينكه حدود يك و نيم تريليون دلار براي توليد هواپيماهاي اف 35 سرمايهگذاري شده و اين هواپيماها از گرانترين هواپيماها از نوع خود محسوب ميشوند اما به اندازه كافي از آن استقبال نشده است و لذا به نظر ميرسد يكي از آثار سرنگوني هواپيماي اف 16 رژيم صهيونيستي رونق گرفتن خريد و فروش هواپيماهاي اف 35 باشد كما اينكه ژاپن به تازگي از نيت خود براي خريد 35 فروند از اين هواپيماها خبر داد.
اما از ديگر اقدامات احتمالي كه به نظر ميرسد در دستور كار نشستهاي محرمانه مسئولان رژيم صهيونيستي قرار گيرد جبران يا به عبارت دقيقتر تلافي سرنگوني هواپيماي اف 16 خود است. هرچند جوانب اقدامات احتمالي اين رژيم در اين زمينه كاملاً مشخص نشده است اما از محتواي تبليغات اخير يا با مراجعه به سوابق اين رژيم تا حدودي ميتوان چارچوب آن را مشخص كرد. با وجود اينكه اين هواپيما در خاك سوريه و با يك موشك روسي سرنگون شد اما همچنانكه ملاحظه شد رژيم صهيونيستي تمام تلاش خود را در سطع تبليغات به كار گرفت تا مسئوليت آن را متوجه ايران كند. در اين ميان مراجعه به سابقه اين رژيم نيز چند نكته را آشكار ميكند: نخست اينكه رژيم صهيونيستي بعد از اينكه درجنگ سال 2006 ميلادي شكست خورد چند اقدام را به تلافي آن در دستور كار قرار داد كه براي رصد اقدامات تلافيجويانه اين رژيم در قبال سرنگوني هواپيماي اف 16 هم ميتواند مورد توجه قرار گيرد. دوم اينكه اين رژيم بعد از شكست در جنگ 2006 عماد مغنيه را كه به مغز متفكر حزبالله و طراح عمليات موفقيت آميز حزب الله در جنگ 2006 مشهور بود طي ترفند خاص در سوريه ترور كرد و سوم اينكه خيزشهاي مردمي شمال آفريقا و خاورميانه را در 2010 به گونهاي مديريت كرد كه به سوريه، قلب محور مقاومت كشيده شود كه اكنون به مدت هفت سال اين كشور را به صحنه انواع گروههاي مسلح و تكفيري و همينطور بازيگران منطقهاي و بينالمللي تبديل كرده است. با اين پيشينه بايد مراقب اقدامات احتمالي رژيم صهيونيستي چه در زمينه ارتكاب حملات تروريستي و چه ايجاد ناآراميهاي داخلي بود.