هادی غلامحسینی
پس از كشمكشهاي بسيار ميان نمايندگان مجلس و دولت بر سر سقف اعتبار دولت براي پرداخت يارانهها، رئيس سازمان برنامه و بودجه در صحن علني مجلس گفت: سال آينده 46هزار ميليارد تومان براي هدفمندي در نظر گرفته خواهد شد.
به گزارش «جوان»، از روزي كه لايحه بودجه97 به مجلس رفت، حواشي بسياري درباره حذف يارانهبگيران بهوجود آمد. دولت سقف پرداخت يارانه را از 46هزار ميليارد تومان فعلي به 23هزار ميليارد تومان كاهش داد كه اين كاهش 50درصدي به مثابه حذف 35ميليون نفر از يارانهبگيران بود.
اين موضوع باعث افزايش چالش ميان دولت و مجلس شد، به ويژه زماني كه بحث بنزين هزارو500 توماني به ميان آمد نمايندگان گفتند دولت بايد شفافسازي كند كه با كاهش 23هزار ميليارد توماني اعتبارات يارانه و افزايش بهاي حاملهاي انرژي قرار است چه اتفاقي بيفتد كه دولت عنوان كرد، جهت اشتغال بهكار گرفته خواهد شد. گرچه دولت برنامه روشني ارائه نداد، اما مجلس نهايتاً تصميم گرفت سقف اعتبارات يارانهاي را افزايش دهد. جبار كوچكينژاد در گفتوگو با «تسنيم»، با اشاره به مصوبه اخير مجلس شوراي اسلامي درخصوص هدفمندي و پرداخت نقدي يارانهها گفت: پيشنهاد افزايش 10هزار ميليارد توماني پرداخت نقدي يارانهها از سوي آقاي حاجيبابايي مطرح شد، اما نمايندگان با اين پيشنهاد مخالفت كردند.
كوچكينژاد ادامه داد، اين پيشنهاد بهدنبال افزايش رقم پرداخت يارانهنقدي به 40هزار ميليارد تومان بود كه محل تأمين آن از افزايش ميزان فروش حاملهاي انرژي و ساير روشها بود، به اين معنا كه بهعنوان مثال در سال آينده از محل افزايش فروش بنزين روزانه از 70ميليون ليتر به 80ميليون ليتر درآمد اضافي صرف پرداخت يارانه نقدي و جلوگيري از حذف يارانهبگيران شود.
عضو كميسيون تلفيق مجلس گفت: از آنجا كه پيشبيني ميشد، اين پيشنهاد در سال آينده محقق نشود و از طرفي امكان افزايش قيمت حاملهاي انرژي وجود داشت، با آن مخالفت شد. در مصوبه كميسيون تلفيق پيشنهاد پرداخت نقدي 23هزار ميليارد توماني دولت به 30هزار ميليارد تومان افزايش پيدا كرد. با پيشنهاد دولت 33ميليون نفر در سال آينده از صف دريافت يارانه حذف ميشدند، اما با مصوبه جديد 23ميليون نفر حذف ميشوند.
بهگفته اين عضو كميسيون تلفيق بودجه، با عدم تصويب اين پيشنهاد سال آينده 23ميليون نفر از دريافت يارانه نقدي حذف ميشوند، اما قيمت حاملهاي انرژي افزايش نخواهد يافت.
در مجلس چه گذشت؟
با چنين فضايي، صحن علني مجلس شاهد روز مهمي بود. روزي كه مشخص ميكرد سال آينده چه اتفاقي براي يارانهها رخ خواهد داد. محمد باقر نوبخت، رئيس سازمان برنامه و بودجه كه در بهارستان حضور داشت با بيان اينكه سال آينده 46هزار ميليارد تومان يارانه پرداخت خواهد شد، گفت: شفافسازي هر چه بيشتر ارقام و اعداد لايحه بودجه 97 كه با موافقت و همكاري دولت مواجه است، شرايط بسيار خوبي را براي سال آينده به وجود ميآورد تا مردم از هماكنون بدانند براي سال 97 مسئولان تقنيني و اجرايي قرار است چه اقدامي براي جامعه انجام دهند.
وي افزود: دولت در سال آينده حدود 46هزار ميليارد تومان يارانه نقدي پرداخت ميكند، در حالي كه اين مبلغ در سالهاي گذشته 42هزار ميليارد تومان بود و براي افزايش يارانه خانوارها 4هزار ميليارد تومان اضافه كرديم. اما دولت از برنامه از پيش هماهنگشده با برخي از نمايندگان براي پرداختن به كارهاي ديگر مبلغ يارانهها را از 46هزار ميليارد تومان به 23هزار ميليارد تومان در لايحه كاهش داد، اما اين پيشنهاد دولت با موافقت مجلس روبهرو نشد و حتماً نمايندگان فهيم صلاح مردم را بهتر تشخيص ميدهند.
نوبخت، با تأكيد بر اينكه دولت با تصميم مجلس هماهنگ خواهد شد و مستقلاً اقدامي را در اين خصوص انجام نخواهد داد، گفت: با پيشنهاد 41هزار ميليارد توماني مشروطي كه آقاي حاجيبابايي ارائه كرد، پيشنهاد معقولي است كه با آن موافقيم. هرچند كه اين عدد با 46هزار ميليارد تومان مدنظر دولت فاصله دارد و بايد براي افرادي كه مستغني هستند، فكري كنيم.
وي بر همين اساس اضافه كرد: اگر يارانه 23 يا 30هزار ميليارد توماني تصويب ميشد، يارانه نقدي نيمي از افراد يارانهبگير براي سال آينده حذف ميشد.
منابع يارانهها كجاست؟
براساس گفتههاي نوبخت، سقف اعتبارات دولت براي پرداخت يارانه به همه مردم ايران افزايش يافته است، اما سؤال اساسي اينجاست كه اين منابع از چه محلي تأمين خواهد شد. بدون ترديد مهمترين منبع درآمدي دولت براي پرداخت يارانه، مصارف مردم و قيمت حاملهاي انرژي است و از آنجا كه مجلس اختيار افزايش قيمت حاملها را به دولت تفويض كرده است، احتمالاً سال آينده با افزايش بهاي بنزين و گاز مواجه خواهيم بود.
البته بايد گفت، براساس دريافتيهاي حاصل از فروش داخلي فرآوردههاي نفتي 415 هزارو 407 ميليارد ريال، دريافتي حاصل از صادرات فرآوردههاي نفتي157 هزارميليارد ريال، جمع دريافتي از فروش فرآوردههاي نفتي 572 هزارو 407 ميليارد ريال، دريافتي حاصل از فروش داخلي گاز طبيعي 175هزارو985 ميليارد ريال، دريافتي حاصل از فروش داخلي و صادراتي برق و ساير دريافتها217 هزارو 785 ميليارد ريال و دريافتي حاصل از فروش آب 22هزارو 163ميليارد ريال ميباشد كه مبلغ جمع كل دريافتيها حدود 100هزار ميليارد تومان خواهد بود.