جواد محرمي
قرار دادن يك انيميشن به عنوان فيلم افتتاحيه جشنواره برليناله از درك جايگاه انيميشن از سوي برگزار كنندگان اين رويداد هنري حكايت دارد؛ مسئلهاي كه برگزاركنندگان جشنواره ايراني فجر از درك آن عاجز نشان دادند.
شصتوهشتمين دوره جشنواره فيلم برلين با نمايش انيميشن «جزيره سگها» كار خود را آغاز كرد. اين دقيقاً خلاف آن چيزي است كه در جشنواره فجر رخ داد كه داوران اين رويداد خود را ملزم ندانستند براي نشان دادن اهميت انيميشن، تنهاترين اثر حاضر در جشنواره را دست كم در يك بخش نامزد كنند.
«جزيره سگها» دومين فيلم انيميشن وس اندرسون است و فيلم «آقاي فاكس شگفتانگيز» نخستين تجربه او در اين ژانر سينمايي بود. اندرسون در سال ۲۰۱۴ با فيلم «هتل بزرگ بوداپست» آغازگر برليناله بود و يك خرس نقرهاي را از آن خود كرد.
هر قدر كه جلو ميرويم انيميشن در صنعت فيلم جهان بيش از پيش جايگاه خود را ارتقا ميدهد و اين مسئلهاي است كه گردانندگان فيلم و متوليان سينما در كشورهاي پيشرفته به درك آن نائل آمدهاند. بچهها امروزه به اصليترين مخاطبان سينما در جهان تبديل شدهاند چراكه نقش تأثيرگذار كودكان در فرهنگپذيري و آينده جهان مسئلهاي است كه اهميت آن براي اين كشورها روشن است و درباره آن ترديدي وجود ندارد. ورايتي در اينباره گزارش داد، در شب افتتاحيه جشنواره فيلم برلين كه با نمايش انيميشني ساخته وسن اندرسون شروع شد اين كارگردان همراه با تيلدا سوينتون و گرتا گرويگ روي فرش قرمز برليناله رفتند. جمله صداپيشگان انيميشن «جزيره سگها» نيز با اولين اكران جهاني اين انيميشن روي فرش قرمز برليناله رفتند. رومن كاپولا و جيسون شوارتزمان نويسندگان فيلمنامه اين انيميشن و شماري از اعضاي فني آن نيز در اين مراسم حضور داشتند.
حضور برخي سينماگران با لباس مشكي در اعتراض به تجاوزهاي جنسي از حاشيههاي افتتاحيه جشنواره برلين بود. در مراسم افتتاحيه شماري از زنان حاضر با لباس مشكي حاضر شده بودند تا حمايت خود را از جنبش «من هم همينطور» نشان دهند. اين مسئله از چشم مجري تلويزيون آلمان آنكه انگلكه كه هنرپيشه و كمدين نيز هست و اجراي برنامه افتتاحيه را برعهده داشت، دور نماند و به طعنه سخناني درباره اين مسئله بيان كرد.
از ديگر نكاتي كه در جشنواره فيلم برلين به چشم ميآيد اين موضوع است كه باز هم برخلاف جشنواره فيلم فجر خودمان، آلمانيها اعضاي هيئت داوران اين رويداد را از ميان افرادي انتخاب كردهاند كه طي سالهاي اخير از آنها خلاقيت، ابتكار يا نوآوري خاصي ديده شده است. توجه به همين مسئله باعث ميشود تا شاهد اتفاقات رو به رشدي در اهداي جوايز باشيم.