كسري محمديان
به روزهاي بشور و بساب و هلاك شدن خانواده براي هر چه تميز كردن خانه نزديك مي‌شويم. البته بهتر است بگوييم كه ديگر وارد اين مرحله از روزهاي پاياني سال شده‌ا‌يم. خانه تكاني و آماده شدن براي شروع يك سال جديد، يكي از سنت‌هاي زيباي ايراني‌هاست. از سال‌هاي دور تا به امروز با رسيدن به ماه‌هاي پاياني سال خانم‌هاي خانه همه اهل منزل را بسيج مي‌كنند كه به خانه يك تكان اساسي بدهند. البته اين تكان دادن و تميز شدن خانه فقط براي چند وقت قابل رؤيت است و بعد از تعطيلات عيد، خانه به شكل اول خود برمي‌گردد. حكمت تميزي و خانه تكاني پايان سال بيشتر براي غبارروبي و پاك كردن دوده‌ها و سياهي‌هاي زمستان است، اما بسياري از اين خانم‌ها سنت خانه تكاني را تا مرحله به خطرانداختن سلامت جسم و جان خود مي‌رسانند.
وسواس تميزي با بمب شيميايي!
خانم خانه تمام فكر و ذكر اين روز‌هايش هر چه تميزتر شدن خانه و وسايل آن بود. تحمل نداشت تا نيروي كمكي براي تميز كردن خانه بيايد. اصلاً هم حاضر نبود از نيروهاي شركت‌هاي خدماتي براي اين كار استفاده كند. چون اصلاً كار آنها را قبول نداشت. پس خودش مثل هر سال آستين‌ها را بالا زد و دست به كار شد. در تمام مدت كار هم فقط به هرچه بيشتر برق افتادن خانه و وسايل آن فكر مي‌كرد. پس براي رسيدن به اين منظور بهترين انتخابش استفاده از شوينده‌هاي شيميايي بود. تصور مي‌كرد اگر شوينده‌هاي شيميايي را با هم مخلوط كند حتماً تأثير پاك كنندگي بيشتري دارد، اما خبر نداشت كه اين مخلوط كردن چه فاجعه‌اي به بار مي‌آورد. شوينده‌هاي قوي شيميايي را كه با هم مخلوط كرد تمام فضاي خانه از گازهاي سمي پر شد. تنفس برايش مشكل شد. چشم‌هايش جايي را نمي‌ديد. ناتوان از حركت بود. در خانه تنها روي زمين افتاده بود و به سختي نفس مي‌كشيد. تمام نيرو و توانش را براي باز نگه داشتن چشم‌هايش به‌كار گرفته بود. مي‌دانست كه اتفاق بدي برايش افتاده است پس براي زنده ماندن بايد تلاش كند. به زندگي و همسر و تنها فرزندش فكر مي‌كرد و در تلاش براي رسيدن به تلفن خانه بود تا از كسي كمك بگيرد. همان موقع زنگ تلفن به صدا درآمد، اما او قادر به جوابگويي نبود. همسرش پشت خط بود و او اين را به خوبي مي‌دانست. زنگ تلفن مدام به صدا در مي‌آمد تا اينكه در خانه باز شد و ديگر هيچ چيزي را متوجه نشد. وقتي به هوش آمد خود را در يك فضاي بسته روي تخت بيمارستان ديد. بعدها متوجه شد كه ماسك اكسيژن يار هميشگي او شده است اما مادامي كه زنده است ديگر مثل يك انسان عادي نمي‌تواند زندگي كند، زيرا او با اين كار خود در واقع يك بمب شيميايي در خانه خود منفجر كرده بود كه منجر به از دست دادن سلامت ريه‌هايش شد. در ايام خانه‌تكاني شوينده‌هاي قوي بسيار مورد استفاده قرار مي‌گيرند كه اگر در استفاده بسياري از آنها احتياط‌هاي لازم صورت نگيرد منجر به حادثه مي‌شود. مثلاً بسياري از تركيبات مواد شيميايي و فرآورده‌هاي شوينده و پاك‌كننده، بخارات سمي ايجاد مي‌كنند كه به مخاط دهان، بيني و ريه صدمه مي‌زنند، پس بهتر است هنگام استفاده، پنجره‌ها باز نگه داشته شوند تا هوا به‌خوبي در محيط جريان داشته باشد. از اختلاط مواد شيميايي مانند جوهر نمك و مواد سفيدكننده و لك بر اكيداً خودداري كنيد، چراكه بخارات و گازهاي ناشي از اين اختلاط بسيار سمي و خفه‌كننده هستند. اگر به فكر سلامتي خود و خانواده خود هستيد قبل از استفاده از هر شوينده شيميايي برچسب روي آن را به دقت مطالعه كنيد.
كثيفي پشت شيشه جانش را گرفت!
يكي از شايع‌ترين آسيب‌ها در ايام خانه‌تكاني افتادن از ارتفاع است. قرار است خانه و زندگي خود را غبارروبي كنيم و با تغيير دكوراسيون تنوعي به خانه و زندگي خود بدهيم و خود را براي سال جديد آماده كنيم ولي قرار نيست با بي‌احتياطي و اصرارهاي بي‌مورد براي كاري كه بهتر است انجام نشود، اتفاقات جبران ناپذيري را سبب شويم و شب عيد و ايام نوروز را در بستر بيماري بگذرانيم يا حتي در وضعيت ناگوارتر، خانواده خود را عزادار كنيم.
خانم خانه همراه يك كمكي كه از شركت‌هاي خدماتي آمده بود، شروع به تميز كردن خانه و جابه‌جا كردن وسايل آن كردند. خانه در يك برج و در طبقه 9 آن قرار داشت. خانم خدمه از پاك كردن پشت شيشه‌ها به دليل ارتفاع زياد ممانعت مي‌كند و اصلاً نمي‌پذيرد كه آنها را تميز كند، اما خانم خانه براي اينكه براي سال جديد شيشه‌هاي خانه تميز باشند خود دست به كار مي‌شود. بدون رعايت هيچ‌گونه نكات ايمني به پشت پنجره مي‌رود و شروع به كار مي‌كند و در يك لحظه بر اثر همان بي‌احتياطي كه انجام داده بود پايش سر مي‌خورد و به پايين سقوط مي‌كند. اكنون شيشه‌هاي خانه برق مي‌زنند، خانه تميز است ولي ديگر مادر در خانه نيست.
آيا تميزي و برق افتادن خانه و وسايل آن ارزش به خطر افتادن خانه و زندگي و سلامتي ما را دارد؟ آيا ارزش دارد كه با بي‌احتياطي تنها براي يك خانه‌تكاني ساده، عيد را براي خانواده خود به عزا تبديل كنيم؟ در واقع ارزش و بهاي هيچ چيزي در دنيا بالاتر از سلامتي انسان نيست،بنابراين براي اينكه شب عيد را با جسم و رواني سالم شروع كنيم و سر از بيمارستان و مطب پزشكان در نياوريم بهتر است نكات ايمني را رعايت كنيم.
اگر قرار است از نردبان بالا رويم يا بر لبه پنجره بايستيم و قسمتي را تميز كنيم حتماً بايد فرد ديگري در كنار ما قرار داشته باشد تا مراقب ما باشد كه حادثه‌اي رخ ندهد. اگر هم حادثه‌اي اتفاق افتاد به ما كمك كند. در صورتي كه مجبور بوديم به تنهايي كار كنيم، بايد تلفن را در دسترس قرار دهيم تا در صورت زمين خوردن و ناتواني در حركت از طريق تلفن كمك بخواهيم. پيش از آنكه كار خانه‌تكاني را شروع كنيم از خود بپرسيم براي چه اين كار را انجام مي‌دهيم؟ صرفاً به خاطر اينكه سال جديد را با خانه تميز آغاز كرده باشيم؟ يا اينكه دوست و آشنا خانه ما را مرتب ببينند؟ اينها بهانه‌هاي خوبي براي خانه تكاني نيست. بهتر است اين بار تصميم بگيريم براي رسيدن به هدف والاتري خانه خود را تميز كنيم. به اين فكر كنيم كه در يك خانه هميشه مرتب مي‌توانيم رشد و بالندگي بيشتري داشته باشيم. مي‌توانيم كارهايي را انجام دهيم كه پيش از اين وقت آن را نداشتيم. انگيزه ما در خانه‌اي كه همه چيز سرجاي خودش قرار دارد و مرتب و تميز است بسيار بالاتر از آن است تا در خانه‌اي زندگي كنيم كه هر لحظه امكان به هم ريختنش وجود دارد. پس اين بار با انگيزه يك زندگي سالم‌تر و شاداب‌تر خانه تكاني خود را شروع كنيم.
