محمدصادق عابديني
«بليتهاي سينماي مردمي فجر را ارگانيها خريدهاند»، «ارگانها همه بليتهاي فيلم را پيشخريد كردهاند و سينما خالي است»، «با بليتهاي خريده شده بدون اينكه فيلم را ديده باشند به آن رأي ميدهند» اينها تنها بخشي از شايعاتي بود كه از ابتداي جشنواره فيلم فجر به گوش ميرسيد. همه چيز در نقد ارگانيها بود؛ ارگانيهايي كه پول بيزبان ميدادند و بليتهاي جشنواره را ميخريدند تا آنها را به كارمندان و نيروهايشان بدهند و آنها بروند فيلم ببينند و رأي بدهند. همه اينها را هم ارگانيها انجام ميدادند تا سيمرغ بهترين فيلم از نگاه تماشاگران را به دست آورند؛ ارگانيهايي كه تا آخرين روز مشخص نشد چه كساني هستند و اسم ارگان و نهادشان چيست! حتي معلوم نشد آنها پول ميدهند كه بليت كدام فيلم را بخرند؟! فقط عنوان ميشد كه بليت ميخرند و توزيع ميكنند! ارگانيها در طول 10 روز برگزاري جشنواره فيلم فجر از همه موجودات روي زمين بدتر بودند.
همه چيز در ارگانيها خلاصه و به گونهاي هم فضاسازي ميشد كه انگار يك سيمرغ بلورين از همان روز اول براي فيلم ارگاني كنار گذاشتهاند اما نتيجه چه شد؟!
در آخرين دقايق برگزاري مراسم اختتاميه فيلم فجر، منوچهر شاهسواري، مديرعامل خانه سينما، برنده سيمرغ بهترين فيلم از نگاه تماشاگران را معرفي كرد. شهسواري فيلم «مغزهاي كوچك زنگ زده» را به عنوان بهترين فيلم معرفي كرد و به عوامل فيلم تبريك گفت. در اينجا يك سؤال پيش ميآيد، چه كسي دروغ گفته است؟
خانه سينما متولي برگزاري رأيگيري از تماشاگران جشنواره فيلم فجر است و هر سال در مراسم اختتاميه جشنواره فيلم فجر، اين مدير عامل خانه سينماست كه برنده سيمرغ بهترين فيلم از نگاه تماشاگران را معرفي ميكند؛ سيمرغي كه از نظر ارزش و اعتبار كمتر از سيمرغ بهترين فيلم جشنواره نيست، حتي از نظر اقتصادي ميشود گفت سيمرغي بهترين فيلم از نگاه تماشاگران نشانه يك آينده خوب براي اكران آن فيلم است، به طوري كه فيلمي كه مردم دوست داشته باشند و در جشنواره به آن رأي بيشتري داده باشند قاعدتاً ميتواند در زمان اكران در سينماها هم از همين مزيت محبوبيت استفاده كند و به طور بالقوه فروش فيلم تضمين شده است.
با اين تعاريف سیمرغ بهترين فيلم از نگاه تماشاگران حداقل از بعد رواني و تبليغاتي براي فيلمها ارزش دارد. قاعدتاً خانه سينما كه مجمعي صنفي است، به عنوان برگزاركننده رأيگيري از تماشاگران، بايد اصل امانتداري را رعايت كند و از آنجا كه نماينده همه صنوف سينمايي است، نبايد حق هيچ كدام از اعضا را در جريان رأيگيري ناديده بگيرد ولي ميبينيم از همان روز نخست كه صحبتهاي زيادي درباره تقلب و خريد فلهاي بليتهاي سينماهاي جشنواره مطرح ميشود، خانه سينما واكنشي نشان نميدهد و تا آخرين روز هم كه آرا معرفي ميشود، كسي نميپرسد كه چرا با همه تبليغات منفيای كه درباره خريد بليتها از سوي ارگانها مطرح شده، فيلمي سيمرغ بلورين بهترين فيلم از نگاه تماشاگران را از آن خود ميكند كه وابستگي به ارگان خاصي ندارد يا حداقل در ظاهر ندارد.
در عوض فيلمهايي كه تهيهكنندههاي آنها نهادهاي انقلابي هستند برخلاف همه شايعات سيمرغ مذكور را به دست نياوردند. از زماني كه خانه سينما به طور روزانه شروع به اعلام فيلمهاي حاضر در رأيگيريها كرد و هر روز يك فيلم از گردونه رقابت خارج ميشد، چند فيلم مهم جشنواره كه جوايز اصلي را هم به دست آوردند، در فهرست حضور داشتند. اين حضور گويا براي عدهاي تلخ بوده است؛ عدهاي كه دوست ندارند فيلم هايي با موضوعات ارزشي در جشنواره باشد و از همان روز اول سمپاشي را آغاز كردند. در كمال تأسف هم اين سمپاشيها با سكوت متوليان برگزاري جشنواره همراه بوده و اين سكوت و عدم موضعگيري بر دامنه شايعات افزود. حداقل اكنون كه با اعلام نتيجه آراي مردمي مشخص شد فيلم ارگاني جايزه نگرفته، اين شهامت وجود داشته باشد كه عذرخواهي كنند و حلاليت بطلبند.