نويسنده: محمدرضا سوري
از آنجا كه توليدات روستايي اعمم از
محصولات باغي ،كشاورزي دامي وصنايع دستي نقش مهمي در زمينه تامين مواد غذايي
ودرآمد زايي براي روستاييان وكل جامعه دارد لذا هماره مي طبد تا براي حل مشكلات
آنها اقدامات اساسي انجام بگيرد.
دراين ميان خراسان رضوي از جمله استانهاي
كشور به شمار مي رود كه در زمينه توليدات كشاورزي ودامي حرفهاي بسياري براي گفتن
دارد.
مدیر امور باغبانی و زراعت سازمان جهاد
کشاورزی خراسان رضوی دراين خصوص مي گويد:« میزان تولید انواع محصولات کشاورزی در کشور ۹۶ میلیون تن شامل محصولات زراعی و محصولات باغی است که خراسان رضوی با
سهم ۶ و ۳ دهم درصدی از کل این
تولیدات رتبه سوم را از این نظر دارد.»
هاشم نقيبي با بيان
اينكه کندم، پنبه، پسته، زعفران، جو و
انواع میوه را از عمده محصولات کشاورزی این استان است مي افزايد:«خراسان رضوی با دارابودن ۴/۷ دهم درصد از ۱۴ میلیون هکتار زمین‌های
کشاورزی کشور، رتبه دوم را در بین دیگر استان‌ها دارد.»
به گفته وي خراسان رضوی با دارا بودن ۲۹۸ هزار و ۸۰۰ هکتار باغ که بیش از
۱۱ درصد باغات کشوررا شامل مي شود در تولید محصولات باغی رتبه ششم کشور را دارد که
پسته با ۸۶ هزار هکتار و زعفران
با ۸۲ هزار هکتار سطح زیر کشت بیشترین سطح را بین اقلام باغی تولیدی خراسان
رضوی دارند.
اين درحالي است كه خراسان رضویبا دارابودن 7.5 میلیون راس دام سبک شامل گوسفند و بز ،و 320
هزار راس گاو در مجموع 14،6 میلیون واحد دامی دارد و سالانه یک میلیون و 200 هزار
تن محصولات در حوزه دام دراین استان تولید می شود.
نگاهي به مشكلات
روستاهاي خراسان رضوي
درحالي كه روستاهاي خراسان رضوي بالاترين نقش را
در زمينه توليدات دامي وكشاورزي وباغي دارند اما مشكلاتي از قبيل خشكسالي وصرفه
اقتصادي نداشتن كشاورزي ودركنار نبود اشتغال، وبرخي
از زيرساختها ازقبيل آموزش و بهداشت اساسی سبب شده تا بيشتر روستاييان دراين مناطق
اقدام به مهاجرت به شهرهاي بزرگ استان وحاشيه آن ازجمله مشهد مقدس كنند.
نماینده شورای اسلامی شهرستان سبزوار دراين
خصوص مي گويد:« در حال حاضر از هفت
هزار و ۳۵۹ روستا در خراسان
رضوی، چهار هزار و ۲۴ روستای استان خالی
از سکنه شده است.»
درقدمی
با بیان اینکه هم اکنون دو هزار و ۵۲۴ روستای
استان نیز زیر ۲۰ خانوار جمعیت دارند،
مي افزايد: «سهم خراسان رضوی در مهاجرت روستاییان به شهرها نسبت به سایر استان‌های
کشور بسیار بالاست.»
وي با اشاره به مشكلاتي كه سبب شده تا
روندمهاجرت از روستاهاي خراسان رضوي به شدت بالا باشد ادامه مي دهد:« مطلوب نبودن وضعیت کشاورزی و درآمد،مشكلات مسکن، بهداشت و سایر خدمات ارائه
شده در روستاها از جمله دلايلي است كه سبب شده تا مهاجرت دراين مناطق روبه رشد
باشد.»
به گفته اين عضو ارشد شوراي روستاي سبزوار تنها راهکار اساسی و اصلی برون رفت روستاها از این وضعیت اصلاح نظام
تصمیم گیری توزیع اعتبارات و تشکیل مدیریت واحد برای روستاها است كه بايد به طور
جدي دنبال شود.
روند كند اجراي طرخ هادي در روستاهاي مشهد
با وجود اينكه قرار بودبا اجراي طرح هادي
در روستاهاي كشورمشكلات زيرساختها دراين مناطق كاهش يابد ، با اين وجود اجراي ناقص
اين طرح سبب شده تا بيشتر مناطق روستايي نتوانند بهره آنچناني از اجراي آن ببرند
كه به عنوان نومنه مي توان از روستاهاي خراسان رضوي نام برد.
معاون عمران روستایی بنیاد مسکن خراسان
رضوی با بيان اينكه برای 2524
روستای بالای 20 خانوار استان خراسان رضوی تهیه طرح انجام شده است ولی از نظر اجرا
با مشکل اعتبار مواجه هستیم، مي گويد:«درحالي كه برای کل روستاها تهیه طرح هادی
صورت گرفته اما به دلیل کمبود اعتبار تاکنون در 30 درصد روستاها این طرح اجرا شده
که کار کمی است و دو سوم کار باقی‌مانده و دلیل کندی در کارها نیز کمبود اعتبار
است.»
مجید معصومی مي افزايد:« طرح هادی براساس افق 10 ساله پیش‌بینی شده است که برای برآورد دقیق روند نرخ رشد جمعیتی را از دو مرجع رسمی مرکز آمار و خانه بهداشت
منطقه میزان زاد و ولد و مرگ میر را می‌گیریم و سپس با مشورت شورا، دهیاری و
فرمانداری سمت و سو توسعه در روستا را مشخص می‌کنیم و اگر در روستایی بنا به
دلایلی این سمت توسعه زودتر از برنامه پر شود در خواست داده می‌شود و پس از تایید
کمیته فنی زمین به مساحت اضافه می‌گردد.»
اشتغال زايي براي 1600روستاي خراسان رضوي
وجود مشكلات در زمينه اشتغال روستايي در
خراسان رضوي سبب شد تا جهاد دانشگاهي اين
استان براي رفع اين مهضل وارد عمل شده و برنامه هاي ويژه اي را دراين خصوص اجرايي
كند.
مدیر مرکز کارآفرینی سازمان جهاد دانشگاهی
خراسان رضوی دراين خصوص مي گويد:«به منظور رفع مشكلات موجود در روستاهاي استان كه
مهمترين آنها اشتغال است طرحی تحت عنوان
«برنامه توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی روستایی» را با همکاری سازمان جهاد دانشگاهی
استان در دستور کار خود قرار داديم .»
جواد سخدری با بيان اينكه قرار است حدود
1600 روستا در استان خراسان رضوی طی 4 سال آینده و برنامه ششم، برنامه توانمندسازی
آن نوشته و اجرا شود درتوضيح بيشتر درخصوص اجراي آن مي افزايد:« در فاز یک این پروژه 441 روستا در 28 دهستان و شهرستان استان مدنظر
ماست تا این برنامه در این روستاها اجرا شود.»
