درياي عمان و سواحل مكران يكي از مهم‌ترين مناطق راهبردي در خاورميانه و سواحل دريايي جنوب كشور محسوب مي‌شود. بر كسي پوشيده نيست كه حضور در اين منطقه برخلاف خليج‌فارس و تنگه هرمز كه از مدت‌ها پيش به دليل عبور كشتي‌هاي نفتكش در روز از اهميت بالايي برخوردار است، مورد بي‌توجهي قرار گرفته بود. با وجود اين رهبر معظم انقلاب اسلامي از مدت‌ها پيش نسبت به حضور در اين منطقه دستورات جدي را به دولت و نهادهاي ذيربط صادر كردند كه برخي از ثمرات آن در سال‌هاي اخير و به خصوص در منطقه مكران و درياي عمان قابل مشاهده است.
ايشان در مهرماه سال 91 و در ديدار با فرماندهان ارتش سواحل گسترده جمهوري اسلامي و به‌ويژه ساحل درياي عمان و عقبه آن در منطقه مُكران را ثروت عظيم ملي توصيف كردند و افزودند: اگر دولت و ساير مسئولان با نگاه راهبردي به مناطق دريايي، به كمك بيايند، اين منطقه عظيم و مهم مي‌تواند توانايي‌هاي زيادي را براي جمهوري اسلامي به وجود آورد. ایشان همچنين در آذرماه سال 94 نيز باز هم در ديدار با فرماندهان ارتش تأكيد كردند: اين منطقه، نقطه‌اي اساسي در ايفاي مسئوليت نيروي دريايي است و درخصوص احياي اين منطقه به دولت نيز سفارش‌هاي لازم را كرده و خواهيم كرد.
حال سؤال اصلي اينجاست كه سواحل مكران چرا چنين مورد تأكيد مقام معظم رهبري قرار دارد.
چرا مكران اين چنين مهم است
مَكران، مُكران يا مكوران، از نظر تاريخي سرزميني ساحلي در جنوب شرقي ايران و جنوب غربي پاكستان است كه در طول خليج عمان از رأس‌الكوه در غرب جاسك تا لاس بلا در جنوب غربي ايالت بلوچستان پاكستان گسترده‌است. در بعضي منابع اروپايي قرن‌هاي ۱۶ تا ۱۸ از ايالت مكران نام برده شده است. در دوره‌هاي مختلف تاريخي اين منطقه خودمختار و تحت اداره خوانين محلي بوده است كه خود را رعاياي دولت ايران مي‌ناميدند.
يكي از مهم‌ترين قابليت‌هاي اين منطقه، مجاورت آن با آب‌هاي آزاد بين‌المللي در سرتاسر مرز جنوبي، همسايگي مستقيم با كشورهاي پاكستان و افغانستان و به طور غيرمستقيم (ریلی) با كشورهاي آسياي مركزي (از طريق تركمنستان) است كه يك راه غيرقابل چشم‌پوشي براي اين كشورهاي محصور در خشكي(به جز پاكستان) به درياهاي آزاد محسوب مي‌شود.
سواحل درياي عمان يا بنا به تأكيد رهبر انقلاب، سواحل مكران، عقبه منطقه خليج فارس در برابر دشمنان فرامنطقه‌اي ايران به حساب مي‌آيد، به نحوي كه نيروهاي متخاصم براي هرگونه اقدامي در خليج فارس، مجبور به عبور از اين دريا هستند. با توجه به احاطه ايران بر كرانه شمالي درياي عمان، با يك برنامه‌ريزي دفاعي دقيق مي‌توان به مقابله با تحركات دشمن در اين منطقه پرداخت و آن را در خليج فارس در تنگنا قرار داد. سواحل جنوب شرقي ايران به لحاظ جايگاه نظامي مي‌تواند در اتخاذ استراتژي‌هاي فرامنطقه‌اي براي ايران تعيين‌كننده باشد و توان تحرك ميان آب‌هاي اقيانوسي را به نيروي دريايي ايران ببخشد. اين به معناي گسترش حوزه عمليات نظامي ايران، فراتر از حوضچه خليج فارس و امكان تبديل آن به يك قدرت دريايي استراتژيك است.
برخلاف محيط بسته خليج فارس، درياي عمان و اقيانوس هند، با پيوند دادن ما به آب‌هاي آزاد، امكان اين تبديل را به ما مي‌دهد. وجود پايگاه هوايي چابهار و توسعه آن مي‌تواند قدرت نظارتي و كنترل ايران را بر بخش شمالي اقيانوس هند افزايش دهد. سواحل و آب‌هاي جنوب شرق ايران داراي عمق استراتژيك خاصي است كه توان بالايي را براي ايران در مقابله با چالش‌هاي دفاعي- امنيتي منطقه تضمين مي‌كند. اگرچه تفكر راهبردي دفاعي ايران در جنوب بر خليج فارس متمركز است، چنانچه صحنه عملياتي ايران قبل از ورود به خليج فارس، از درياي عمان طراحي شود، توان استراتژيك مضاعفي در اختيار ايران قرار مي‌گيرد. روشن است كه با چنين اهميتي نيروي دريايي جمهوري اسلامي ايران و همچنين ساير نيروهاي ارتش به دنبال آمادگي نظامي در اين منطقه و به رخ كشيدن توان نظامي جمهوري اسلامي باشند، از همين رو رزمايش«محمد رسول الله»(ص) از روز گذشته به محوريت نيروي دريايي و حضور ساير نيروهاي ارتش آغاز شده و در آن اصلي‌ترين توانمندي‌هاي نظامي ايران در اين منطقه به نمايش درآمده است.
آغاز رزمايش «محمدرسول‌الله»(ص)
اين رزمايش مشترك با هدف افزايش مهارت و آمادگي‌هاي دفاعي و همچنين ارتقاي روحيه سلحشوري كاركنان و انتقال تجربيات، ارزيابي آموزش‌هاي سالانه و تمرين و همچنين هماهنگي بين نيروهاي تابعه ارتش برگزار مي‌شود. گفتني است وسعت اين رزمايش مشترك 3ميليون كيلومتر مربع در محدوده جنوب و جنوب شرق كشور، سواحل مكران و درياي عمان تا مدار 15درجه شمالي است و با حضور گسترده نيروهاي دريايي، زميني، هوايي و قرارگاه پدافند هوايي خاتم‌الانبيا برگزار مي‌شود.
نيروي هوايي هم به ميدان آمد
در اولين مرحله از رزمايش مشترك محمدرسول‌الله(ص) ارتش جمهوري اسلامي ايران كه با حضور امير سرلشكر موسوي فرمانده كل ارتش و دريادار سياري معاون هماهنگ‌كننده ارتش و با مشاركت يگان‌هايي از نيروي زميني، نيروي هوايي، نيروي دريايي و قرارگاه پدافند هوايي از صبح دیروز آغاز شده است، جنگنده‌هاي فانتوم و ميراژ اف1 نيروي هوايي ارتش در سواحل دريايي عمان به‌پرواز درآمدند و به اجراي عمليات پشتيباني از نيروهاي زميني و عمل‌كننده پرداختند. همچنين بالگردهاي هوانيروز ارتش شناورهاي دشمن فرضي را كه قصد نفوذ به سواحل كشورمان داشتند گلوله‌باران كردند.
بيرون راندن كشتي‌هاي بيگانه از منطقه رزمايش
امير دريادار سيدمحمود موسوي معاون عمليات ارتش و سخنگوي رزمايش مشترك محمد رسول الله(ص)5 اعلام كرد: بامداد دیروز و در ساعات اوليه مرحله نمايش قدرت، دو فروند از ناوهاي ائتلاف كه به منظور پايش يگان‌هاي نيروي دريايي ارتش به محدوده رزمايش نزديك شدند توسط پهپادهاي اين نيرو به صورت دقيق شناسايي شدند.
وي تأكيد كرد: پس از اعلام اين موضوع به قرارگاه تاكتيكي رزمايش، هواپيماهاي گشت و شناسايي با پرواز بر فراز ناوهاي ائتلاف به آنها هشدار دادند و اين ناوها منطقه رزمايش را ترك كردند.
دیروز شاهد عملكرد يگان‌هاي شناوري سطحي، زيرسطحي و پروازي در صحنه دريا براي رصد فعاليت، شناسايي و رهگيري و در نهايت انهدام يگان‌هاي دشمن براي جلوگيري از نزديك شدن آنها به آب‌هاي كشور بوديم. وي تأكيد كرد: پس از آن شاهد عملكرد يگان‌هاي مدافع نوار ساحلي اعم از تكاور وعمليات ويژه با شناورهاي هجومي براي انهدام يگان‌هاي نفوذي بوديم.
سخنگوي رزمايش محمد رسول‌الله(ص)5 تصريح كرد: در نهايت نيروي زميني ارتش براي كمك و مشاركت به نيروي دريايي براي دفاع از ساحل و ممانعت از نفوذ دشمن به عمق كشور با بهره‌گيري از سازمان رزم خود وارد عمل شد و با دفاع ساحلي و ايجاد موانع و كمين و انجام پدافند قاطع در مقابل نيروهاي دشمن و به كارگيري راكت فجر5 و موشك نازعات در كنار پشتيباني نيروي هوايي و تيزپروازان هوانيروز و توپخانه حجم سنگيني از آتش را به نيروهاي دشمن وارد كردند و در پايان با استفاده از تاكتيك زمين مسلح براي انهدام كامل دشمن عمليات خود را به پايان رساندند.
موسوي در پايان اظهار داشت: در طول اين عمليات‌ها تيزپروازان نيروي هوايي ارتش به پشتيباني از يگان‌هاي زميني و دريايي پرداختند و قرارگاه پدافند هوايي خاتم‌الانبيا با چشماني كاملاً بيدار منطقه را رصد و آماده مقابله با نفوذ دشمن است.
پيامي به قدرت‌های فرامنطقه‌اي
اين رزمايش در روزهاي آينده نيز ادامه پيدا خواهد كرد و علاوه بر نشان دادن توانمندي‌هاي نظامي اخطار جدي به تمام نيروهاي چندمليتي خواهد بود كه در منطقه درياي عمان به دنبال ناامني و پيگيري منافع خود هستند، البته ايران از مدت‌ها پيش به دنبال ايجاد يك نظام امنيت جمعي در منطقه با حضور كشورهاي منطقه و بدون استقرار نيروهاي فرامنطقه‌اي بوده و هيچ گاه نيروهاي نظامي ايران تهديدي عليه هيچ كدام از كشورهاي منطقه به خصوص كشورهاي عربي نبوده است.
