چرا فیل نتانیاهو یاد هندوستان کرد؟

امین ارشادی    

اولین سفر یک نخست وزیر صهیونیستی به هند بعد از 15 سال، شش روز اقامت بی سابقه در هند در راس هیات 130 نفره، مخالفت دهلی نو با به رسمیت شناختن پایتختی قدس برای رژیم صهیونیستی و در عین حال گفت و گوهای داغ دو طرف درباره قراردادهای تسلیحاتی؛ اینها در کنار خشم پاکستان و نگرانی چین، سفر نتانیاهو را قابل تامل و حساس کرده است.
پیش از نتانیاهو، آریل شارون در سال 2003 به هند سفر کرده بود اما آن زمان نه از تراز بالای تجارت هند و اسرائیل (سالانه بیش از 5 میلیارد دلار) خبری بود نه از موشک های رافائل اسرائیلی که می تواند شبه جزیره هند را وارد منازعه ای جدی کند و نه اقامتی شش روزه که سوال های جدیدی را درباره اهداف سفر برانگیزد و نه تا پیش از سفر ماه جولای گذشته نارندرا مودی هیچ مقام هندی در سطح نخست وزیر به اسرائیل سفر کرده بود.
گفته می شود نارندرا مودی نخست وزیر هند این سفر را تاریخی خوانده و همتای اسرائیلی اش از «عصر جدید» در روابط دهلی نو و تل آویو خبر داده است.
برای نتانیاهو خیلی دلچسب تر بود که به جای تل آویو از «اورشلیم» یا همان قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی نام ببرد و به جای روابط اسرائیل با هند بگوید روابط اورشلیم با دهلی نو اما هندی ها قبلا با این رویا همراهی نکردند.
نتانیاهو و مودی با وجود دلخوری صهیونیست ها از اینکه هندی ها ماه گذشته میلادی به همراه بیش از 100 کشور دیگر پایتختی قدس برای اسرائیل را محکوم کرده بودند، دست یکدیگر را فشردند و نتانیاهو صراحتا گفت «احساس ناامیدی» می کند که دهلی نو هنوز نام قدس را به جای تل آویو به رسمیت نمی شناسد.
تاکنون هند و اسرائیل 9 قرارداد را در زمینه های نفت و گاز، انرژی های جدید، دفاع، پرواز، امنیت سایبری، تولید مشترک سینمایی و سرمایه گذاری های اقتصادی دیگر به امضا رسانده اند.
با این حال، نتانیاهو تلاش می کند یک قرارداد باطل شده از سوی هند را در این سفر زنده کند؛ قرارداد فروش موشک های اسپایک ساخت شرکت اسرائیلی رافائل که ارزش آن حدود 500 میلیون دلار برآورد می شود.  
چند روز پیش مئیر بن شابات مشاور امنیت ملی رژیم صهیونیستی با اجیت دووال همتای هندی خود دیدار کرد و آن گونه که روزنامه هاآرتس نوشته محور اصلی این دیدار احیای قرارداد موشک های اسپایک بود.
هندی ها قرارداد دفاعی نیم میلیارد دلاری را به این دلیل لغو کرده بودند که بیم داشتند این توافق باعث تخریب صنعت موشک سازی داخلی هند شود با این حال وزارت دفاع هند هفته گذشته پیش از سفر نتانیاهو به دهلی نو اعلام کرده بود که 131 موشک زمین به هوا از اسرائیل می خرد و در اولین ناو هواپیمابر خود که در حال ساخت است از این موشک ها استفاده خواهد کرد.  
هند بزرگترین وارد کننده تجهیزات نظامی دفاعی در جهان است و ده ها میلیارد دلار هزینه کرده تا تجهیزات نظامی خود را نوسازی کند تجهیزاتی که بخش عمده آن به دوره شوروی باز می گردد و نیز می خواهد برای مواجهه احتمالی با دو رقیب تاریخی خود آماده باشد؛ پاکستان و چین.
ناظران تحولات بین الملل می گویند پاکستان دست به انتخاب راهبردی بین چین و آمریکا زده و چین را انتخاب کرده است و به همین دلیل اسلام آباد دوباره در فهرست تحریم های آمریکا قرار گرفت. هند در این وضعیت عطش شدیدتری به تسلیحات با درک احتمال تقابل با پاکستان احساس می کند. پاکستانی ها بارها و به صراحت گفته اند که ارتباط با آمریکا را به قیمت تقابل با چین و روسیه نمی خواهند و از زبان برخی سیاستمداران پاکستانی این عبارت درآمد که «ما تبدیل به قدرت هسته ای نشده ایم که مقابل آمریکا سرخم کنیم.»   
گذشته از تنش ها و رقابت های تاریخی هند با چین و پاکستان، روابط دهلی نو و تل آویو بعد از روی کارآمدن نارندرا مودی در سال 2014 از حزب بهاراتیا جاناتا (BGP) که زاویه هایی اساسی با اسلام گرایان نیز دارد، رو به گسترش نهاد.
نتانیاهو تلاش می کند در این سفر از این فضای سمپاتیک نهایت استفاده را ببرد. دو نخست وزیر در اولین حرکت نمادین سراغ یادبودی رفتند که گفته می شود متعلق به سربازان هندی کشته شده در جنگ با امپراتوری عثمانی است سربازانی که در حیفا اشغالی و در طول جنگ جهانی اول با عثمانی ها جنگیده اند.
نتانیاهو همچنین کودکی 11 ساله را در این سفر به همراه آورده بود که در سال 2008 خانواده اش را در حمله تروریستی به بمبئی از دست داده بود.
آیا نتانیاهو در این سفر می تواند هندی ها را اغوا کند؟ پاسخ این سوال هنوز مشخص نیست. تا اینجای کار یکی از اهداف او یعنی به رسمیت شناخته شدن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی محقق نشده و مودی نتانیاهو را در این باره «ناامید» کرده است.
آیا هندی ها حاضرند به خاطر روابط با رژیم صهیونیستی خود را درگیر نزاع و تشدید تعارض بین المللی در منطقه ای مسلمان نشین کنند؟ قراین موجود هنوز حاکی از چنین ریسک خطرناکی نیست.