مترجم: نادر يارمحمدي
مايع امنيوتيك، همان سيال محافظت‌كننده از جنين است كه در عمل جراحي سزارين به عنوان زباله دور ريخته مي‌شود. با اين حال، شواهد زيادي وجود دارد كه نشان مي‌دهد اين مايع منبعي ارزشمند از مواد بيولوژيك، شامل سلول‌هاي بنيادين با پتانسيل استفاده در سلول درماني و درمان باززاينده است. تيمي از دانشمندان و پزشكان در سوئد روشي چندمرحله‌اي ايجاد كرده‌اند؛ اين روش شامل يك ابزار جمع‌آوري منحصر به فرد و تكنيك‌هاي برداشت و فرآوري جديد سلول است كه امكان برداشت مايع امنيوتيك را براي مقادير زيادي از سلول‌ها فراهم مي‌سازد.
اين روش جديد در تركيب با زايمان‌هاي سزارين و همينطور در ميليون‌ها سزارين كه سالانه در سراسر جهان انجام مي‌شود، استفاده مي‌شود. اين روش يك منبع بالقوه دست نخورده از سلول‌هاي بنيادين و مولكول‌هاي بيواكتيو ارزشمند موجود در مايع اطراف جنين را قابل بهره‌برداري مي‌كند.
پروفسور آندراس هربست، پزشك ارشد تيم تحقيقاتي و يكي از نويسندگان اين تحقيق چنين مي‌گويد:«ما نشان داديم كه با استفاده از ابزار مي‌توانيم تا يك ليتر از مايع امنيوتيك را طي زايمان‌هاي سزارين جمع‌آوري كنيم. اين مجموعه به طور كل 90 ثانيه به عمل جراحي افزوده است و براي كودك و همينطور مادرش كاملاً بي‌خطر است.»
مي‌توانMSCها را از ساير بافت‌هاي بدن نيز به دست آورد و آنها براي بيماري‌هاي مصون و التهابي (براي مثال بيماري‌هاي قلبي- عروقي، ديابت، التهاب مفصل و اختلالات بازسازي سلول‌هاي عصبي) نيز مفيد هستند. با اين حال مشكلات به دست آوردن تعداد كافي از اين سلول‌ها كاربرد گسترده آنها در سلول درماني و عمل‌هاي ترميم بافت را محدود مي‌سازد. به گفته محققان اين تحقيق مايع امنيوتيك كامل كه منبعي سهل‌الوصول و انبوه از بافت است، مي‌تواند راه‌حلي براي سلول درماني مبتني بر MSC و عمل‌هاي درمان باززاينده باشد.
اين گروه تحقيقاتي يك كاربرد بالقوه ديگر نيز براي MSCهاي به دست آمده از مايع امنيوتيك كامل نشان داده‌اند. با تبديل اين سلول‌ها به يك وضعيت سلولي، آنها مي‌توانند به طور بالقوه تمام سلول‌هاي بدن، شامل سلول‌هاي عصبي، سلول‌هاي خوني، سلول‌هاي قلبي و ساير سلول‌ها را به وجود آورند.
به گفته محققان، تركيب اين ابزار نوين و روش‌هاي انتخاب و كشت سلولي مي‌تواند زمينه سلول‌هاي بنيادين را دگرگون كند، زيرا با استفاده از اين مواد دور‌ريختني مي‌توان مقدار زيادي MSCهاي تازه به دنيا آمده توليد كرد. استانداردهاي امنيتي موجود نيز بخشي اصلي براي كسب پذيرش پزشكي هستند. به طور واضح مرحله بعدي پرورش اين سلول‌ها در لابراتوار و در صورت موفقيت، در مدل‌هاي بيماري خواهد بود.
به گفته پروفسور آندراس هربست، اكنون كه به اين منبع MSC نوزاد دسترسي آسان پيدا كرده‌ايم، اميدواريم گروه‌هاي تحقيقاتي بيشتري شروع به كار روي اين سلول‌ها كنند. اين كار درك ما از پتانسيل درماني واقعي آنها را سرعت مي‌بخشد.
منبع: ساينس ديلي
