محمد صادقي
با خروج خانه نيما يوشيج ، پدر شعر نوين ايران از فهرست آثار ثبت ملي شده، اين خانه تاريخي در معرض تخريب قرار گرفته است. اكنون فعالان حوزه ميراث فرهنگي نگران اين هستند كه مالكان خانه نيما، اين خانه قديمي و باارزش را تخريب و اقدام به ساخت‌و‌ساز كنند؛ خانه‌اي كه گفته مي‌شود در سال‌هاي گذشته توسط پسر نيما فروخته شده است و مالكان فعلي اين ساختمان با شكايت به ديوان عدالت اداري توانسته‌اند حكم خروج آن را از فهرست آثار ملي به دست آورند.
خانه‌اي در منطقه دزاشيب تهران كه در همسايگي‌اش منزل جلال آل‌احمد و سيمين دانشور قرار دارد. دانشور درباره همسايگي با نيما گفته است: مي‌دانيد نيما همسايه ما بود. اساساً ما به خاطرِ نيما و همجواري با او، اين خانه را ساختيم (يعني جلال ساخت). براي عاليه خانم، همسر نيما، سخت بود كه هر شب دورِ نيما جمع بشوند و او هم بخواهد پذيرايي كند. به همين جهت نيما به خانه ما مي‌آمد. ... من وقتي كه خانمِ نيما را با آن همه گرفتاري و درگيري مي‌ديدم، دلم خون مي‌شد. او ناچار بود سَحَر پا شود، غذا درست كند، براي ظهرِ نيما و خودش و شراگيم (پسرشان). توي برفِ زمستاني، قابلمه غذا در دست، از تجريش بچه را تا مدرسه سَن لويي برساند و بعد برود بانك ملي، كار و تأمينِ معاش كند. عصر خريدِ خانه را بكند و بچه را از مدرسه بياورد و با وسايلِ نقليه محدودِ آن وقت‌ها، خود را از شهر به تجريش برساند و تازه شامِ شب فراهم كند.
خانه‌اي كه نيما سال‌ها در آن مي‌زيسته، اكنون در يك قدمي نابودي قرار دارد. فاطمه ذولقدر، نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي و عضو كميسيون فرهنگي با هشدار نسبت به تخريب اين خانه با ارزش تاريخي مي‌گويد: اگر از تخريب خانه نيما جلوگيري نشود تخريب خانه هنرمندان و مفاخر ايراني باب مي‌شود؛ اگرچه ممكن است اين خانه‌ها ارزش تاريخي نداشته باشد اما به دليل آنكه محل زندگي اين افراد بوده، ارزشمند است. ذولقدر با متهم كردن سازمان ميراث فرهنگي به قصور در قضيه خانه نيما مي‌گويد: علت خروج خانه نيما از ليست آثار ملي چيست؟ سازمان ميراث فرهنگي نه تنها از خروج اين خانه از ليست آثار ملي جلوگيري نكرد بلكه اقدامي نيز در حفاظت از آن انجام نداده است. عضو كميسيون فرهنگي مجلس از سازمان ميراث فرهنگي مي‌خواهد تا با صاحبان خانه وارد مذاكره شود و تأكيد مي‌كند: اين سازمان بايد بتواند صاحبان خانه را از تخريب منصرف و آن را خريداري كند چراكه تخريب اين مكان‌ها و ساخت ساختمان‌هاي تجاري به هيچ وجه مناسب نيست. احمد مسجد‌جامعي، عضو شوراي شهر تهران نيز با اشاره به اينكه در تاريخ هزار ساله شعر فارسي، دو نفر را پدر ناميدند كه يكي رودكي و ديگري نيما يوشيج بود، مي‌گويد: خانه نيما پاتوق كساني است كه شعر نو فارسي را مي‌دانند و اين خانه تنها متعلق به ايرانيان نبود و به تاجيك‌ها و افغان‌ها نيز كه به شعر نو علاقه داشته و شاعر بودند نيز تعلق داشت. اين عضو شوراي شهر از شهرداري تهران خواسته است تا جلوي تخريب خانه نيما گرفته شود. مانند كاري كه در خصوص خانه پروين اعتصامي در دوره گذشته شهرداري تهران انجام شد و آن خانه از خطر تخريب نجات پيدا كرد. اكنون براي نجات خانه نيما، شرايط حساسي به وجود آمده است. تجربه تلخ تخريب خانه‌هاي تاريخي در تهران، اين امكان را به وجود آورده است كه خانه نيما نيز شبانه با خاك يكسان شود. شايد ساعت‌ها و دقايق پيش رو تنها زمان‌هاي باقي مانده براي جلوگيري از تخريب خانه‌اي باشد كه سال‌ها پدر شعر نو ايران در آن مي‌زيسته است و اكنون مي‌تواند به عنوان ميراث معنوي پايتخت، ميزبان گردشگران باشد.
