نفيسه ابراهيم زاده انتظام
همايش خبر خوب رسانه مسئول روز گذشته با حضور چهرههاي فرهنگي و اجتماعي در تالار سوره تهران برگزار شد. فصل مشترك اظهارات سخنرانان اين همايش تأكيد بر حفظ ويژگي صداقت در انتشار اخبار بود.
خوب يا بد بودن خبر از منطق فازي پيروي ميكند، يعني ميتواند وارد تعاريفي در مرز فلسفه شود. تا پيش از اين خبر خوب خبري بود كه با سرعت و حفظ اصول خبرنويسي و اصالت و صحت منبع منتشر شود اما امروز مؤلفه بستر فكري و فرهنگي جامعه نيز براي انتشار اخبار مهم شمرده ميشوند. به بيان ديگر مختصات زماني و رواني جامعه هم در مباني تعريف خبر خوب جاي خود را باز ميكنند. براين اساس چند وقتي است ارباب خبر به فكر به روزرساني استانداردهاي خبررساني افتادهاند. در حال حاضر تمركز بر اخبار مثبت و دوري از تكرار و بازنشر اخبار منفي به صورت يك نياز انگيزشي براي جامعه درآمده و توجه نكردن به آن پويايي جامعه را از بين ميبرد. اين در حالي است كه به عقيده كارشناسان مهندسي اخبار در دوره حكمراني فضاي مجازي كاري بسيار دشوار است. در اين اثنا نخستين دوره همايش «خبر خوب» روز گذشته با حضور مقامات، چهرههاي فرهنگي، اجتماعي و سياسي در تالار سوره حوزه هنري تهران برگزار شد.
بهتر است با مردم صادق باشيم
عزت الله ضرغامي، عضو شوراي عالي فضاي مجازي و رئيس اسبق صداو سيما به عنوان اولين سخنران مدعو در همايش «خبر خوب، رسانه مسئول» گفت: جامعه نياز به آگاهي و اطلاعات و تحريك شدن و انگيزه پيدا كردن دارد. قرار هم نيست يك خبر خوب بدهيم تا حال بخشي از جامعه خوب شود بلكه بايد نيازهاي مخاطب را سنجيده و مديريت كنيم.
وي ادامه داد: بايد براي خبر خوب شاخصهايي اقتباس كرد و مشخص شود كه منظور چيست در غير اين صورت ميشود يك كارفرمايشي و نميتوان از آن توقع عملياتي شدن داشت و شايد نشود آن را ارزيابي كرد.
ضرغامي تصريح كرد: امروز برخي از رسانهها متوسل به خبرهاي دروغ و كذب ميشوند، زيرا ميخواهند از ساير رسانهها عقب نيفتند.
عضو شوراي عالي فضاي مجازي در ادامه افزود: نكته بعدي اين است كه درواقع جامعيت خبر بايد موردتوجه قرار گيرد، امروز آسيبي داريم كه خبري دروغ نيست اما دو سه خط نگاشته ميشود كه تنها بخش كوچكي از يك گزارش كامل است. اينكه ميگويند دروغ نگو اما همه راست را هم نگو صحيح نيست زيرا برخي موارد وجود دارد كه نگفتن همه راستها خود مصداق دروغ است.
اين عضو شوراي عالي فضاي مجازي تصريح كرد: خبرنگاران بايد اجتهاد و سپس خبر را منعكس كنند. همچنين بايد مهارت و توانايي خبرنگار منجر به توليد خبر خوب شود.
اين عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام گفت: بايد خبرهاي خوب منجر به سازندگي كشور شود ضمن اينكه در اين خصوص بايد بدانيم كه خبر خوب كمككننده به سازندگي كشور، مديريت ارشد آن و همچنين ياري رهبر معظم انقلاب و ديگر بزرگان كشور است و اگر نتوانيم خود را در اين محدوده هدفگذاري شده تنظيم كنيم اشتباه خواهيم كرد.
وي گفت:اگر دائم خبرهاي نااميدكننده توسط رسانهها منتشر شود مردم نااميد ميشوند و انگيزهها از بين خواهد رفت.
اين عضو شوراي عالي فضاي مجازي گفت: اگر برخي از مردم به سمت رقباي خبر و رسانههاي خارجي سوق پيدا كرده و منجر به افزايش ممبر و فالوورهاي آنها ميشوند به دليل آن است كه مردم با ديدن و مشاهده مرتب خبر خوب، ديگر آن مسائل را باور نميكنند. پس بهتر است با مردم صادق باشيم.
وي افزود: برخي مسئولان و مخالفين ما داراي مشروعيت قانوني، رأي مردم و مجلس، پايگاه اجتماعي و كاريزما و قدرت خاصي هستند. لذا نبايد در اخبار، مردم را در مسيري خاص قرار داد.
اين عضو شوراي عالي فضاي مجازي گفت: بايد مسئولان و متوليان بدانند و بشنوند كه برخي جاها هشدار و آژير نسبت به مديريت آنها كشيده شده است، چراكه كشور ما در اتاق شيشهاي واقع است البته من نظرم درباره اعتراضات اخير هم آن است كه اين موضوع فرصت بوده نه تهديد.
رسانهها گفتماني براي دفاع از محرومان تشكيل دهند
سيد پرويز فتاح، رئيس كميته امداد امام خميني(ره) سخنران بعدي همايش خبر خوب، رسانه مسئول بود. وي گفت: نظام اسلامي بايد در دنيا خبرخوب تعريف كند و الگو بسازد. ياد گرفتهايم ديانت مثل سياست است و اجازه نداريم وقتي يقين نداريم حرفي بزنيم. قبول دارم كه در هر كجاي نظام ممكن است اشكالاتي باشد، اما كارهاي خوب هم وجود دارد و نميشود فقط نيمه خالي ليوان را ديد، بلكه مثبت ديدن زودتر نتيجه ميدهد.
رئيس كميته امداد گفت: آمار اشتباه دادن بلاي كشور است و معلوم نيست اين آمارهايي كه ذهن مردم را خراب ميكند از كجا درميآيد و به چه منطقي اين آمارسازيها ميشود؟ به گفته رهبري دستكاري در آمار گناه كبيره است، هر آماري كه اعلام ميشود چه از سوي مسئولان و چه رسانهها در قبال آنها مسئوليت داريم.
فتاح گفت: شما بايد الگوي صداقت باشيد و در دنيا الگوسازي كنيد و بگوييد رسانهاي داريم كه بر محور فضيلت و اخلاق رفتار ميكند. رسانههاي خارجي اينگونه نيستند. حتي رسانههاي CNN و فاكسنيوز كه حرفهاي هستند در مورد عربستان و فجايع آن در يمن حرفي نميزنند چون عربستان همه آنها را خريده است.
رئيس كميته امداد افزود: انتظار داريم رسانهها طرفداران محرومان باشند چراكه آرمانگرايي در حمايت از محرومان، يتيمان و نيازمندان است نه اينكه فقط از سياست بگوييم. اين صحبتها براي يك زلزلهزده كمكي نميكند.
فتاح تصريح كرد: بخشي از مردم ما در فقر و زحمت هستند بايد به آنها برسيم و مردمداري كنيم.
وي پيشنهاد داد: رسانهها گفتماني براي دفاع از محرومان تشكيل دهند و سيستمي ايجاد شود كه خود رسانهها هم نقد شوند. همه از رسانهها ميترسند و ميگويند اگر چيزي بگوييم راست و دروغ عليهمان مينويسند و براي هميشه ميسوزيم؛ شما رسانهها كه با همه ور ميرويد، شما را چگونه ديگران نقد كنند؟ سازوكاري بسازيد كه شما را هم نقد كنند. همه در يك كشتي هستيم و سرنوشتمان به هم گره خورده است.
قدرتطلبي سياسيون و مردم عصبانيتر
در اين همايش كه به ميزباني خبرگزاري فارس برگزار شد پيام تيرانداز، مديرعامل اين خبرگزاري بر شيوع انتشار بيقاعده و پرتكرار اخبار منفي تأكيد و خاطرنشان كرد: اين امر منجر به روحيه مأيوس و كسلكنندهاي شده كه مانع حركت انسان است.
وي با بيان اينكه رسانه بيطرف نداريم، گفت: رسانه بيطرف بيمعناست و اداي بيطرفي درآوردن هم فريب مخاطب است.
تيرانداز اظهار داشت: بر اساس آمارها و پژوهشهاي علمي، مردم ما عصبانيتر و كمتحملتر از قبل شدهاند، ضمن اينكه دعواهاي بيارزش و قدرتطلبيهاي جناحهاي سياسي منجر به تحمل هزينههاي گزاف از سوي جامعه شده است.
همايش «خبرخوب، رسانه مسئول» با تقدير از تني چند از اصحاب رسانه به كار خود پايان داد.
گفتني است پويش خبر خوب در چند روز گذشته توانسته مورد استقبال رسانهها، وزارتخانه، دستگاهها و سازمانهاي مختلف قرار گيرد. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، سازمان بسيج مستضعفين، كميته امداد حضرت امام خميني (ره)، نيروي انتظامي، سازمان بهزيستي، سازمان اوقاف و امور خيريه، جمعيت هلال احمر، وزارت آموزش و پرورش، بنياد بركت، كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي، ستاد اجرايي فرمان حضرت امام خميني (ره)، خبرگزاري تسنيم، خبرگزاري مهر، روزنامه جوان، روزنامه وطن امروز، وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، سازمان اقتصادي كوثر و خبرگزاري ميزان از جمله نهادهايي هستند كه به اين پويش پيوستهاند.