آیا واقعاً اردوغان دستور حمله به منطقه تحت کنترل کردها را خواهد داد که هم اکنون مهمترین دارایی امریکا در سوریه محسوب میشود؟ در صورت حمله ترکیه، واکنش امریکاییها چه خواهد بود؟ ناظران نمیتوانند با قاطعیت درباره واکنش واشنگتن حرف بزنند اما مقامات ترکیه میگویند نظر امریکا مهم نیست و این کشور باید بین ترکیه و کردها یکی را باید انتخاب کند. سرگئي لاوروف در واكنش به تصميم امريكا براي تسليح نيروهاي كرد هشدار داده كه امریکا مشغول پیگیری سیاست چند تکه کردن سوریه است.
به گزارش «جوان»، تحرکات نظامی ترکیه در نزدیکی مرزهای شمالی سوریه افزایش قابلتوجهی یافته است و هر روز مقامات آن کشور از اقدام نظامی علیه کردها حرف میزنند. رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه روز سهشنبه اعلام کرد در عملیات نظامی «عفرین» که طی روزهای آتی آغاز میشود، معارضان سوری نیز شرکت خواهند داشت. اردوغان طی سخنرانی در جمع حزب عدالت و توسعه گفت: «در مدت زمان کوتاهی تروریستهای حاضر در شمال سوریه را یک به یک نابود خواهیم کرد. عملیات از عفرین و منبج آغاز خواهد شد». عفرین و منبج دو شهر شمالی در سوریه هستند که در کنترل «یگانهای مدافع خلق» قرار دارند. ترکیه یگانهای مدافع خلق را شاخه سوریه حزب کارگران کردستان «پکک» میداند که از نظر آنکارا یک گروه تروریستی محسوب میشود.
طی چند روز گذشته تهدیدهای مقامات ترکیه علیه این شهر بهویژه عفرین افزایش قابلتوجهی یافته است و آنها از قطعی بودن تصمیم خود حرف میزنند اما آنچه باعث میشود ناظران با تردید نسبت به عملی شدن تهدید آنکارا نگاه کنند، این است که کردها هم اکنون مهمترین متحدان امریکا در سوریه محسوب میشوند. امریکاییها و کردها طی یک سال گذشته بیش از پیش به یکدیگر نزدیک شدهاند. واشنگتن کردها را تنها و مهمترین گروه قابل اعتماد روی زمین میشناسد که میتواند برای پیشبرد سیاستهای خود روی آنها حساب کند. هدف امریکا از ادامه حضور در مناطقی از سوریه جلوگیری از نفوذ قدرت ایران است و تلاش دارند از طریق فرآیند دولت و ملتسازی تجزیه دوفاکتوی سوریه را رقم بزنند. در همین راستا امریکا روز یکشنبه اعلام کرد یک گارد مرزی با حضور 30 هزار نفر در شمال شرقی سوریه ایجاد میکند. این اقدام امریکا با واکنش تند روسیه، ایران، سوریه و از همه مهمتر ترکیه مواجه شد. اردوغان بلافاصله تهدید کرد این لشکر را از روی زمین «محو» خواهد کرد و وزیر خارجه ترکیه اظهار داشت:«واشنگتن و غرب باید صریح باشند، بگویند آیا خواهان تقسیم سوریه هستند یا تمایل دارند تمامیت ارضی آن حفظ شود؟» ترکیه نگران است جدایی بخشهای شمال از سوریه به دست کردها باعث جدا شدن بخشهایی از خاکهای جنوبی خود شود. سرگئي لاوروف وزير خارجه روسيه هم در واكنش به تسليح كرد ها از طرف امريكا گفته است:« ما این نگرانی را داریم که امریکا مشغول پیگیری سیاست چند تکه کردن سوریه است در حالی که در قطعنامههای سازمان ملل از این بابت هیچ چیز وجود ندارد بنابراین ما میخواهیم یک شفاف سازی صورت بگیرد.» رئیس دستگاه دیپلماسی روسیه تأكيد كرد:«همانطور که شاهد هستید این اقدام با واکنش منفی ترکیه مواجه شده است. از نظر ما هم این اقدام سؤالات جدی و مهمی را در رابطه با حفظ تمامیت ارضی سوریه به دنبال دارد.»
واکنش امریکا
همزمان که تهدیدهای ترکیه علیه کردها جدی میشود این سؤال در ذهن ناظران ایجاد میشود که واکنش امریکا چه خواهد بود؛ آیا برای حمایت از کردها به صورت مستقیم وارد خواهد شد یا اینکه آنها را رها خواهد کرد. مقامات ترکیه میگویند برای آنها مهم نیست واکنش امریکا چه خواهد بود و آنها برای مبارزه با تروریسم جدی هستند. اردوغان روز گذشته با بیان اینکه قصد ندارد پیش از آغاز عملیات در شمال سوریه با دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا تماس بگیرد، توضیح داد: «کسانی که در ظاهر متحد ما بودند اما از پشت سر به ما خنجر زدند، نمیتوانند جلوی عملیات را بگیرند». همچنین مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه گفت: «ما تدابیر امنیتی را علیه سازمانهای تروریستی صرفنظر از اینکه چه طرفی پشت این گروههاست اتخاذ خواهیم کرد. برای ما مهم نیست که امریکا باشد یا هر کشور دیگری.» این مقام ترک افزود: «ما با یگانهای مدافع خلق مبارزه خواهیم کرد همانطور که با پ.ک.ک مبارزه کردیم. این مسئلهای موجودیتی برای ماست. امریکا نمیتواند بیانیههایی به اسم ائتلاف بینالمللی صادر کند چرا که ما نیز از اعضای این ائتلاف هستیم.»چاووشاوغلو در ادامه از امریکا خواست مشخص کند که میخواهد با متحدانش باشد یا طرف گروههای تروریستی را میگیرد.
دو راهی ترکیه و کردها در طول دو سال گذشته یکی از مهمترین و چالشیترین انتخابهای مقامات امریکایی در صحنه جنگ سوریه بوده است. بر اساس گزارشهای رسانههای امریکایی، همواره این بحث جدی در میان محافل تصمیمگیر وجود دارد که آیا کردها ارزش آن را دارند تا واشنگتن از متحد قدیمی خود در ناتو دور شود؟ تصمیمهای امریکا نشان میدهد که آنها کردها را به ترکیه اولویت دادهاند، هرچند معلوم نیست که امریکا تا کجا به حمایت از خود کردها ادامه خواهد داد.