نويسنده: ميترا شهبازي
کهگيلويه و بويراحمد با مساحتی حدود ۱۶هزار و ۲۴۹ کیلومتر مربع، استاني به نسبت مرتفع و کوهستانی است که از طبیعتی بکر و زیبا برخوردار است. همين موقعيت جغرافيايي ظرفيت و جاذبههاي اقتصادي، گردشگري و غيره بسياري را براي استان فراهم کرده است. با اين حال مغفول ماندن اغلب فرصتهاي اقتصادي آن نه تنها براي بوميان سودي نداشته است، بلکه طي سالهاي گذشته روند مهاجرت روستاييان به سمت شهرهاي استان و گسترش حاشيه نشيني را هم تسريع کرده است.
به طوري که به گفته علی محمد احمدی، استاندار کهگيلويه و بويراحمد با افزايش مهاجرت روستاييان، مرکز استان يعني شهر یاسوج در صدر لیست شهرهای مهاجر پذیر کشور قرار گرفت. در اين خصوص کارشناسان معتقدند بيش از نيمي از جمعيت ۱۷۰۰ منطقه روستا نشين کهگيلويه و بويراحمد به شهرها مهاجرت کردهاند. اين نيز درحالي است که کهگيلويه و بوير احمد از بيش از 300 جلوه طبیعی و تاریخی از جمله آبشارها و غارهای تاریخی برخوردار است. همچنين وجود خاک مساعد، منابع آب کافی، جنگلهای انبوه، سرسبز و مراتع به نسبت غنی موجب اين شده است که اين استان از نظر اقتصادی، در رديف نواحي مهم کشاورزی و دامپروری کشور قرار گيرد.
کهگيلويه و بويراحمد مدير ميخواهد نه اعتبار
با اين حال به رغم وجود تمام اين ظرفيتهاي اقتصادي طي سالهاي گذشته بيتوجهي مسئولان و عدم مديريت صحيح منابع مالي منجر به اين شده است که کهگيلويه و بوير احمد پيشرفت چنداني در راستاي اشتغالزايي و حفظ نيروي جوان و مولد نکند و روز به روز جمعيت روستا نشين خود را از دست دهد. روستايياني که با حضور در مناطق دور از شهر، علاوه بر حفظ ضرفيتهاي گردشگري، با فعاليتهاي کشاورزي و دامپروري به حفظ آب و خاک کمک ميکنند و همچنين افزايش توليد ملي و تحقق اقتصادي مقاومتي را رقم ميزنند. اما در اين بين نبود بازاري براي فروش محصولات کشاورزي تا صنايع دستي، آنها را از ماندن در بافت روستايي دلسرد کرده و به سمت حاشيه شهرها کشانده است.
جمعيتي که ميتوانستند رونق را به زادگاهشان هديه دهند، اغلب حاشيه نشين ميشوند و به مشاغل کاذب روي ميآروند. در اين راستا استاندار کهگيلويه و بويراحمد تاکيد ميکند:« متاسفانه مديران استاني حتي اطلاعات کافي هم در خصوص جزئيات و مشکلات پروژههاي درحال اجراي در دست خودشان را هم ندارند.» احمدي ادامه ميدهد:« با اين تفاسير است که مشکلات زیادي در مسير اجراي اغلب پروژهها قرار ميگيرد. بنابراين بايد گفت که کمبود اعتبارات به تنهایی نمی تواند دلیل کاهش روند ساخت و تعطیلی ساخت طرحهاي استاني باشد.» درحال حاضر استان کهگيلويه و بويراحمد بيش از هرچيزي نياز به برنامه ریزی در راستاي توسعه خدمات بهداشتی درمانی، اجرای طرحهای هادی، بهسازی و آسفالت محورهای روستایی، نوسازی و تجهیز فضاهای آموزشی، حمل و نقل و آبرسانی و غيره دارد که مدیران باید در اسرع وقت برای به حداقل رساندن این نیازها تلاش کنند.
ادغام روستاهاي کوچک با روستاهاي بزرگ
علاوه بر آنچه که گفته شد، کمبود شديد آب و قطعي آب لوله کشي در ساعاتي از شبانه روز در برخي از مناطق درد ديگري است که در اثر عدم مديريت صحيح منابع آبي صورت ميگيرد. از اين رو متوليان با اصلاح انشعابات فرسوده و جلوگيري از هدر رفت روانآبها و ايجاد سدهاي ذخيره کننده مايع حيات ميتوانند اين معضل را هم برطرف کنند.
حالا در کنار تمام اين مشکلات بالاخره مسئولان به فکر اين افتادهاند که با توجه بيشتر و ايجاد طرحهاي اشتغالزايي ميتوان روستاييان را از مهاجرت باز داشت و مهاجرت معکوس را رقم زد. در اين خصوص مدیرکل میراثفرهنگی استان کهگیلویه و بویراحمد ميگويد:« ۳۰میلیارد تومان اعتبار برای توسعه و رونق اشتغالزایی صنایعدستی این استان در سال ۹۶ اختصاص یافته است.» اين اعتبار که به صورت ميانگين قرار است براي 650 نفر اشتغال زايي کند، در راستاي مهاجرت معکوس در 140 روستاي کهگیلویه و بویراحمد اختصاص يافته است. محمود باقری با تاييد مطالب فوق ادامه ميدهد:« ایجاد شغل با صنایعدستی بسیار آسانتر و کمهزینهتر از ایجاد شغل از طرق دیگر است.»
البته ظرفيتهاب صنعتي و کشاورزي استان هم قرار است احيا شوند، در اين خصوص مشاور اقتصادی استاندار کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به ضرورت بهره گيري از تجارب بسیاری از کشورها، در راستاي ايجاد شرکتهای کوچک و متوسط، ميافزايد:« اکنون استان طرحهاي نيمه تمام بسياري دارد که بايد با مديريت صحيح همه آنها را به سرانجام برساند و از آنها در راستاي اشتغالزايي روستاييان بهره ببرد.»
البته در اين راستا احمدي استاندار کهگيلويه و بوير احمد معتقد است که با توجه به وضعيت موجود، هزينه کردن در روستاهاي زير 20 خانوار که به هرحال مهاجرت بر سر آنها سايه انداخته است، جز تلف کردن وقت و سرمايه نتيجهاي در بر ندارد. از اين رو بايد ابتدا روستاهاي پر جمعيتتر را رونق بخشيد و مردم ساکن در مناطق کم جمعيت را به روستاهاي پرجمعيتتر با خدمات بيشتر جذب کرد. گفته ميشود در حال حاضر از 1700 روستاي استان، تنها 700 روستاي آن جمعيتي بالاي 20 خانوار دارند.