نظامهاي سياسي در جهان معاصر كار ويژههاي مشخصي دارند كه در جوامع مختلف تقريباً يكسان است. تأمين معيشت، تأمين شغل و مسكن، برقراري امنيت و تأمين بهداشت و درمان و مواردي از اين قبيل كارويژههاي مشتركي هستند كه مردم از دولتهاي خويش مطالبه مينمايند. تأمين موارد فوق به منزله كارآمدي دولت محسوب ميشوند و طبعاً عكس آن ناكارآمدي دولت تلقي ميشود، البته حكومت ديني به جز كاركردهاي فوق وظايف ديگري هم در حوزه بسترسازي براي تعالي معنوي مردم هم دارد. در ايران با توجه به تفكيك قوا مسئوليت امور فوق به عهده قوه مجريه و دولت است و ساير قوا و مردم با كنش و واكنشهاي خود ميتوانند در جهت ارتقا يا تنزل كارآمدي دولت عمل نمايند. به نظر ميرسد براي كمك به ارتقا و كارآمدي دولت چهار اقدام زير توسط مردم و ساير دستگاهها از جمله رسانهها ضروري است:
1- بيان دستاوردها و اقدامات مثبت دولت: هر دولتي به رغم كاستيهاي خود يكسري اقدامات مثبت دارد كه در حل بخشي از مشكلات جامعه مؤثرند، ضمن اينكه دولتها با توجه به گستردگي و تنوع كاركردها در برخي زمينهها موفقتر از ساير زمينهها اقدام مينمايند. بيان اين دستاوردها ضمن اميد بخشي به جامعه، باعث تقويت روحيه دولتمردان و افزايش انگيزه براي خدمت بيشتر خواهد بود.
2- بيان مطالبات مردم از دولت: معمولاً دولتمردان به خاطر فشارهايي كه در اداره كشور متحمل ميشوند، بعضاً از مطالبات انباشته شده مردم غفلت ميكنند و در تعيين اولويتهاي كاري خود ممكن است دچار اشتباه شوند، لذا بيان مطالبات مردم از دولت در واقع كمك به كارآمدي آن خواهد بود.
3- بيان نقدها و انتقادات منصفانه: بروز برخي اشتباهات يا تفاوت برداشت از موضوعات مختلف در اداره امور كشور كاملاً طبيعي است، لذا انتقادات مردم و تريبونداران جامعه امري طبيعي و بلكه لازم است، اما شرط مفيد بودن آن، منصفانه بودن و پرهيز از تخريب و تضعيف دستگاه انتقادشونده است و دولتمردان با پذيرش انتقادات سازنده و دفع نواقص احتمالي خود، كارآمدي خويش را افزايش ميدهند.
4- بيان ظرفيتها و محدوديت ها: امكانات كشور نامحدود نيست و نميتوان انتظار هر اقدامي را از دولت داشت. اگر ظرفيتها و محدوديتها به درستي براي جامعه تبيين شود، طبعاً انتظار از دولت نيز معقولانه خواهد بود، البته خود دولتها هم ميتوانند با وعدههاي ناممكن در زمان انتخابات مطالبات را افزايش داده باشند، اما آنچه مسلم است بيان ظرفيتها و محدوديتها و معقولانه نمودن انتظارات جامعه در جلوهگري كارآمدي دولت مؤثر است.
مشي رهبر معظم انقلاب اسلامي نيز همواره حمايت از دولتها در كنار هشدارهاي دلسوزانه به آنها بوده چراكه افكار عمومي تفاوتي بين دولت و نظام قائل نيست و كارآمدي و خداي ناخواسته ناكارآمدي دولت را به حساب كارآمدي نظام اسلامي ميگذارد.