شاهد توحيدي
رويداد كشف خانه سدان و استخراج اسناد آن، در زمره وقايع مهم نهضت ملي ايران به شمار ميرود. اين اسناد كه نشان ميداد دولت انگلستان در بسياري از شئون حياتي ملت ايران دخالتي ناروا دارد، در آن دوران به عنوان يكي از مستندات مهم ملت ايران در مبارزه با استعمار انگليس مورد توجه قرار گرفت. اين مجموعه كه توسط اعضاي حزب زحمتكشان از خانه سدان استخراج شد، تا سالها در منزل شخصي دكتر مظفر بقايي نگه داشته ميشد تا اينكه بخشهايي از آن توسط اسماعيل رايين از محاق به درآمد و نشر يافت. ناشر در ديباچه اين اثر تاريخي آورده است:
«اكنون كه اين كتاب آماده انتشار ميشود، مردم ميهن ما درگير مبارزهاي قاطع و بيامان با امپرياليسم امريكا هستند. معلوم شده كه سفارتخانه امريكا برخلاف اصول ديپلماسي بينالمللي مركزي براي جاسوسي بوده و اسناد و مدارك به دست آمده نشانگر آن است كه اين سفارتخانه سالها ستاد فرماندهي و رهبري طاغوت و طاغوتيان بوده است. كتاب حاضر نيز شرح ماجراي كشف جاسوسخانه امپرياليست سلف يعني انگلستان است كه ساليان دراز بر كليه شئون مملكت ما حكومت ميكرد و هستي ما را به غارت ميبرد.
تاريخ آيينه عبرت است، چاپ و انتشار كتاب اسناد خانه سدان مخصوصاً در اين موقعيت حساس از زندگي سياسي كشور ما از آن نظر حائز اهميت است كه نشان ميدهد 30 سال پيش نيز عين ماجراي كشف خانه جاسوسي كشوري استعمارگر در مملكت ما اتفاق افتاده كه آن بار هم اندكي از اسناد و مدارك نيمسوخته به دست آمده است. اكنون كه ماجرا تكرار ميشود، مردم وطن بايد از تاريخ درس عبرت بگيرند و بيدار و هوشيار باشند تا استعمار اين بار در هيئت و لباسي ديگر به كشور ما نفوذ نكند و سرنوشت ما را به دست نگيرد. آن بار كه ملت قهرمان ما توانست دشمن خود را بشناسد و مشتش را باز و وي را رسوا كند ديديم استعمارگري ظالمتر، وحشيتر و شقيتر جايگزين او شد و بيش از ربع قرن ما را در اسارت و بدبختي قرار داد. اين بار هوشيار باشيم كه در پناه پرچم جمهوري اسلامي و رهنمودهاي رهبر بزرگمان هيچ استعمار و استثماري در هر لباسي كه باشد، امكان مداخله در سرنوشت امت اسلامي ما را نداشته باشد. لازم به توضيح است كه طبق اظهار مؤلف اين كتاب در سال 1351 چاپ شده است، ولي در آن سال دولت حافظ منافع و حيثيت استعمار بهشدت از انتشار آن جلوگيري كرد و حتي چاپشدهها را نيز از بين برد. نسخهاي از آن نزد مؤلف ماند كه كتاب حاضر از روي آن افست شده است.
اگر جايجاي از بعضي اشخاص به نيكي يا بدي ياد شده يا سياق و فحواي بعضي عبارات و مطالب ناگزير منعكسكننده حال و هواي زمان تأليف و چاپ اول كتاب است، بديهي است با توجه به محتواي آموزنده آن خوانندگان به ديده اغماض خواهند نگريست، چون آنچه در اين كتاب اهميت دارد نشان دادن توطئهها، دسيسهها و دخالتهاي نارواي جاسوسان ديپلماتنماي امپرياليست انگلستان است كه امروز معلوم ميشود خلف او، امريكا وقيحانهتر و جسورتر به همان راه رفته است. بههوش باشيم كه اين ماجرا تكرار نشود.»