حسن روانشيد*
كشور ايران اگرچه توانسته به پشتوانه آيين يگانه خود در همه زمينه‌ها برتر باشد و بدين‌جهت مورد بي‌مهري و حسادت كج‌انديشان جهان قرار گيرد، اما اندوخته‌هاي كلان از ذخاير شناخته و ناشناخته را در زمينه‌هاي مادي و معنوي دارا مي‌باشد كه باوجود آنها همچنان سرآمد و برتر باقي مي‌ماند. زيبايي و ظرافت سنگ‌هاي ارزشمند و هنر بي‌بديل دست‌هاي معجزه‌گر در كنار هم به خلق آثاري ختم مي‌شود تا همين بدخواهان و حسودان كج‌انديش را به تحسين وادارد، اما آنچه را مي‌توان نعمت نام نهاد، سنگ‌هايي است آبي‌رنگ كه خليج‌فارس و درياي عمان و بحر خزر را تداعي مي‌كند؛ گوهرهاي گرانبهايي كه با نام فيروزه از دل خاك نيشابور به دست مي‌آيد تا به پنجه هنرمنداني در خطه‌هاي مختلف كشور برسد كه در خلق آثاري برگرفته از آن اعجاز كنند. اينجا ايران است كه همه اديان الهي در مهد آن آزادانه زندگي مي‌كنند و به كارهاي متنوعي اشتغال دارند و اين رأفت اسلامي و خصلت آزادمنشي مردم آن است كه اينگونه در كنار ديگر بندگان خداوند باري‌تعالي زندگي و همزيستي مسالمت‌آميز دارند.
اگرچه به خاطر همين منش كه از انسانيت آنها نشئت مي‌گيرد، هزينه‌هاي بالايي پرداخت مي‌كنند، اما باز هم راضي نيستند خسي در چشم ديگران جاي گيرد. اينجا مهد دليران و گهواره انسان‌هايي‌‌است كه تاريخي پرافتخار از رأفت و مهرباني توأم با شكوه و عظمت و هنرهاي بكر دارد و امروز مي‌توان در كنار همه برتري‌هاي كسب‌شده جهاني به‌سوي ثبت هنر بي‌بديل فيروزه كوبي كشور در سازمان يونسكو پرداخت و برادران يهودي ايراني‌تبار يروشالمي بانام‌هاي روبن و نصير را كه امضايشان در زير خلاقيت‌ها نقش بسته و در موزه‌هاي جهان جاي گرفته را به هنردوستان دنيا معرفي كرد.
اين دو برادر كه سال‌هاي تجربه و ميانسالي را مي‌گذرانند، تنها كساني هستند كه راز نهفته صنعت فيروزه كوبي را از سنين كودكي كشف كرده‌اند و بيش از نيم‌قرن است با آن به خلق آثاري شگرف پرداخته‌اند. استادان روبن و نصير يروشالمي در محله جهانباره اصفهان كه زادگاه يهوديان است، چشم به جهان باز كردند و در حالي‌كه خانواده‌اي بزرگ و فقير داشتند، از اوان كودكي و پس از دريافت مدرك ششم ابتدايي به‌صورت خودجوش هنر فيروزه‌كوبي مقدماتي را فراگرفته و به مرور زمان توانسته‌اند روش ابداعي جديدي را در اين صنعت خلق كنند كه همچنان انحصاري و مختص خودشان است. آنها اگرچه دست همكاري سازمان ميراث فرهنگي كشور را پس نزده و شاگرداني را در اين زمينه پرورش داده‌اند، اما همچنان راز انجام كار يك نفر به‌جاي ۱۸ نفر را در اختيار خود دارند كه موجب شگفتي دنياي هنر و صنايع‌دستي است تا امضاي برادران يروشالمي در زير اين آثار برند جهاني باشد.
*روزنامه‌نگار پيشكسوت
