نويسنده:محمد رضا هاديلو
در قرآن کريم بارها و بارها به مقوله سفر پرداخته شده است. در همين راستا و در باب انگيزههاي سفر در آيات متعددي که اهميت حرکت را در قالب هر يک از واژههاي مختلف مورد تاييد قرار دادهاند ميتوان به عناصري همچون؛ عبرتآموزي و درسآموزي از تاريخ گذشتگان، شناخت ماهيت و مبدأ خلقت جهان و آموختن اشاره کرد. نتيجه حاصل از حرکت آگاهانهاي که با چنين انگيزههايي شکل گرفته باشد، البته شناخت و قرب الهي خواهد بود، مشروط بر آن که گردشگر نيز تمام وجود بداند در چه مسيري سير مي کند.
*تاکيد اسلام به سفر
امروزه گردشگري در همه حوزه ها جاي خود را باز کرده است و بي شک گردشگري مذهبي از جمله پتانسيل هاي ويژه اي است که مورد توجه ميليونها انسان در روي کره زمين قرار دارد.
در همين راستا روز گذشته مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان اصفهان عنوان کرد: "می توان وقف گردشگری مذهبی را برای کمک به توسعه و گسترش صنعت گردشگری شهر اصفهان و کشور، فعال کرد."
حجت الاسلام رضا صادقی با بيان اينکه موضوع های وقف بسیار متنوع و گسترده است بنابراین می توان وقف گردشگری مذهبی را نیز فعال کرد، گفت: "وقف های جدید برای رفع نیازهای جامعه اسلامی از جمله اقدام هایی هست که در حال انجام است."
اين يک حقيقت است که در گذشته موقوف ها با عناوین و مصادیق مختلفی توانستهاند نیازهای وقت جامعه خود را برطرف کنند و هنوز هم محرومان در شهر مدینه همچنان از وقفیات نبی مکرم اسلام (ص) و امام علی (ع) بهره مند هستند.
با اين تفاسير اگر امروز از نقش تأمين مالي وقف در صنعت گردشگري به طور نسبي کاسته شده است، دليل آن قطعاً به زاويه نگاه آئين اسلام باز نميگردد. بخصوص توجه به اين نکته بسيار ضروري است که اسلام با عنايت به قابليت پاسخگويي به نيازهاي زمان و مطابق شرايط هر عصري مي تواند به نيازهاي سفر اقشار مختلف براساس مطالعات گسترده در جهان پاسخگو باشد.
هم اکنون گزارش هاي زيادي از کشورهاي اسلامي وجود دارد مبني بر اينکه مبلغان مذهبي به انگيزه آموزشهاي ديني و جلب توجه بيشتر مؤمنان و مسلمانان به مباحث مذهبي به سرزمينهاي مختلف سفر کرده و ضمن اقامت کردن در اماکن مذهبي در جوار مساجد و تامين مالي از سوي آنها براي نيازهاي روزمره خود، مردم را براي شنيدن مباحث مذهبي به جلساتي که از سوي خود در مساجد برگزار ميشود دعوت مينمايند. به اين ترتيب نياز براي تقويت معنوي مسلمانان، بخصوص گاه در سرزمينهاي غيراسلامي، به نوعي از طريق حمايتهاي مادي و معنوي نهادهاي مذهبي همچون مساجد تامين مالي ميشود که ميتواند در قالب وقف شکل گرفته باشد.
بهر حال فارغ از فريضه حج، ضرورت تعامل فرهنگي ميان جوامع اسلامي و تقويت مباني فرهنگ اسلامي و گسترش صلح پايدار ميان ملتهاي مسلمان مي تواند عامل بسيار مهمي در تقويت گردشگري مذهبي در جهان باشد که در همين راستا اهميت دادن به سفرهاي خاص ميان گروههاي فرهيخته جوامع اسلامي و بخصوص جوانان و دانشجويان جزو اولويت هاست که بنظر مي رسد دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي در جهان اسلام در اين خصوص وظيفهاي انکارناپذير برعهده دارند.