جواد محرمي
محمد امين همداني، كارگردان «فهرست مقدس» در نشست رسانهاي اين فيلم از تقريب مذاهب به عنوان يكي از اهداف ساخت اين انيميشن ياد كرد.
كارگردان «فهرست مقدس» در اين نشست رسانهاي كه در فرهنگسراي رسانه برگزار شد، گفت: كساني كه فيلم را ديده باشند اذعان دارند كه حق «فهرست مقدس» خيلي بيشتر از اين نوع برنامهريزي اكران و اين مقدار كم از سينماها بوده است به ويژه اينكه ما در اكرانهاي استانها و شهرهاي غير از تهران ديدهايم كه استقبال گرمي رخ داده و متوجه شدهايم هرچه از فضاي پيچيده اكران در تهران فاصله ميگيريم استقبال بهتر ميشود.
به گفته امين همداني اكران آنقدر خوانهاي مختلف دارد كه اين موضوع كار را براي انيميشن سخت ميكند. با اين وجود مهمترين خاستگاه اين صنعت كم نظير مردم هستند، زيرا اگر آنها بدانند چه معدن ناب طلايي در انيميشن است از آن بيشتر استقبال ميكنند. انيميشن گمشده توليدات كودك و نوجوان است آن هم در حالي كه ميتواند نسل آينده را بسازد و زبان ارتباط ما با آينده باشد. «فهرست مقدس» نشان داده است كه فاصله زيادي با فتح بازارهاي جهاني نداريم با اين وجود كم لطفيهايي به اين فيلم صورت گرفته است. براي مثال فيلم دو سال معطل گرفتن مجوز اكران بود و بعد سئانس متناسب با كيفيت اثر به آن داده نشد از همين رو اميد من به رسانهها و بعد از آن به مردم است. به نظر من هنوز دير نشده است كه اين صنعت به مردم نشان داده شود.
كارگردان «فهرست مقدس» در پاسخ به پرسشي مبني بر اينكه چرا طراحي شخصيتها شبيه به حيوانات است، توضيح داد: به نظر من مهمترين اتفاقي كه باعث ميشود اين سؤال ايجاد شود كيفيت بالاي اين اثر است چون آثار هاليوودي را براي مخاطب تداعي ميكند. مهمترين عنصر توليد انيميشن تخيل و اغراق است و اين اثر هم تخيل و اغراق زياد و در عين حال علمي داشت و اين امر باعث شد از قالب يك اثر تاريخي خشك خارج شود. اين را هم بايد بگويم كه در همه اديان موضوع صورت باطني وجود دارد كه «فهرست مقدس» هم انعكاسي از صورت باطني را نشان ميدهد.
مخاطب كار نوجوانان هستندهمداني درباره انجام روانشناسي كودك در اين اثر بيان كرد: مخاطب «فهرست مقدس» نوجوان است و پيام جهاني دارد. اين فيلم پيرو ژانر خاصي از سينماست كه گروه سني متناسب با خود را دارد به همين دليل نبايد انتظار داشت كودكان از آن استقبال كنند. وي عنوان كرد: ما درباره تجهيزات و هزينهها هيچوقت گله نكردهايم چون «فهرست مقدس» بالاتر از مبلغي كه خرج شده ظاهر شده است. حتي در جشنوارههاي خارجي برخي حدس ميزدند كه خيلي بيشتر از اينها براي ساخت آن خرج شده است. بايد به اين مسئله اشاره كنم كه كشور ما يك سر و گردن در حوزه انيميشن از كشورهاي منطقه بالاتر است و در حال حاضر در نقطه تسلط به ابزار قرار دارد ولي در حوزه تسلط به فيلمنامه نياز به كار دارد.
اين كارگردان ادامه داد: بسياري از صنايع كشور ما وقتي ميخواهد پا بگيرد خيليها بسيج ميشوند كه كار آن راه بيفتد، اما در انيميشن كه به شدت پولساز است كاري انجام نميشود، در حالي كه اين صنعت قابليت پول آوري دارد و يك موضوع دانش بنيان است، بنابراين بايد به يك صنعتي استراتژيك ملي تبديل شود و به نظرم همه يك روز به اين باور ميرسيم كه اين صنعت ميتواند اقتصاد ما را نجات دهد و اقتصاد فرهنگ را فعال كند. ما از چيزي غافليم كه روزي به آن ميرسيم و آن روز حتماً حسرت اين دير پي بردن را ميخوريم.
عليه مسيحيت صهيونيست
همداني درباره اكران «فهرست مقدس» گفت: اين اثر حدود دو سال طول كشيد تا اكران شود، در حالي كه پيامهاي بزرگ بسياري دارد. شايد به خاطر مصالحي ترجيح بر اين بوده كه در آن زمان اكران نشود. بايد بگويم ما پديدهاي در دنيا داريم كه به دنبال مهجور ساختن دنياي اسلام و اسلام هراسي است كه از ملزومات آن مقوله مسيحيت صهيونيسم است از همين رو «فهرست مقدس» به دنبال هدف قرار دادن اين موضوعات است.
اين اثر حدود دو سال طول كشيد تا اكران شود، در حالي كه پيامهاي بزرگ بسياري دارد. شايد به خاطر مصالح ترجيح اين بوده كه در آن زمان اكران نشود. وي ادامه داد: «فهرست مقدس» درباره يك واقعه بينالمللي صحبت ميكند و در اكرانهاي جهاني هم برخورد خوبي با آن نشد. به عنوان مثال تعامل «فهرست مقدس» با حوزه بينالمللي قرار بود با شركت سوني انجام شود و ما پيش قراردادي به همين منظور داشتيم كه روال هم به خوبي پيش ميرفت و حتي به مرحله دوبله رسيده بوديم، اما بعد از مدتي اين شركت اصلاحاتي از ما خواست كه تقريباً به معني تغيير اهداف و پيامهاي فيلم بود البته ما حتي نسخه ثانويه هم آماده كرديم ولي آنها اصلاحات بيشتر ميخواستند و ما قبول نكرديم و اين قرارداد به هم خورد.
سنگ اندازي عربستاناين كارگردان بيان كرد: در لبنان هم اكران با شكوهي داشتيم، اما بعد از چند روز ديديم كه فيلم به طرز امنيتي در سينماهاي لبنان توقيف شد و سپس الجزيره از پشت پرده اين توقيف خبري رفت و گفت عربستان اعلام كرده كه ايران در پي شرارتهاي خود انيميشني ساخته است. بعد از آن رسانههاي مختلف اين موضوع را منعكس كردند كه عربستان نامههاي ممنوعيت اين فيلم را در كشورهاي تحت سلطه خود زده است، به همين دليل فيلم قابليت اكران پيدا نكرد. همين اتفاق و مشابه آن به خاطر صلاحديدها در كشورمان رخ داد. كار تا آنجا پيش رفت كه حتي به اسم «فهرست مقدس» هم ايراد گرفته شد.
همداني اضافه كرد: درباره پيام فيلم بايد بگويم كه ما به آيهاي از قرآن برخورديم كه براي من جالب بود و آن آيه درباره پيدا كردن دشمنترينها بود و ميگفت «اگر حقايق قرآن را براي عدهاي بخوانيد متوجه ميشوند كه همان چيزي است كه مسيح ميگفته است» به همين ترتيب اين تقريب مذاهب براي من جالب بود. وي درباره اكران امريكا هم گفت: اكرانهاي امريكا هم به اين صورت بود كه ما با سه كمپاني تراز اول به نتيجه رسيده بوديم اما به همان دلايلي كه عرض كردم، انجام نشد.
همداني با اشاره به نحوه اكران «فهرست مقدس» بيان كرد: وقتي اسم انيميشن ميآيد يك فيلم در شوراهاي تصميم گيرنده مهجور واقع ميشود و همان مسيري كه در توليد طي كرده در اكران و توزيع بايد طي كند تا همه باور كنند انيميشن ميتواند مخاطبان خود را داشته باشد. درباره «فهرست مقدس» حتي تصور بر اين بود كه در دو هفته اول كف فروشش را از دست ميدهد به همين دليل ابتدا دو سالن براي نمايش آن در نظر گرفتند، اما بعدها سينماهاي بيشتري به اين اثر اختصاص دادند. با اين وجود معضلات يكي دوتا نيست چون تبليغات بسيار مهم است و ما تبليغات محيطي و تلويزيوني خوبي نداريم. به هر حال مهم بازخوردهاي خوب مخاطبان است كه خستگي را از تن ما درآورده است. به هر ترتيب به نظرم اگر تبليغات زيادي داشتيم «فهرست مقدس» بهتر ميفروخت، اما حاشيههايي مثل درگيريهاي خياباني و فيلتر شدنها هم بر اين مسئله تأثير گذاشته است.
اين كارگردان درباره كم هزينه بودن «فهرست مقدس» گفت: ما در سابقه ۱۶ ساله خود تجربه كردهايم كه بايد در قناعت توليد كنيم، اين در حالي است كه اين قناعت خلاقيتهاي زيادي به بار آورد و ما حداكثر تلاشمان را براي جلوگيري از موازي كاريها انجام داديم.
همداني در پايان در پاسخ به سؤالي مبني بر اينكه آيا شركت سوني به دليل مسئله هولوكاست پخش اين فيلم را برعهده نگرفت، افزود: بله همينطور است.