هادی غلامحسینی
سرپرست شركت عمران و بهسازي شهري ايران از اختصاص زمين در ۴۰ شهر كشور براي احياي بافت‌هاي فرسوده خبر داد و مديرعامل بانك مسكن مدعي شد كه وام جديد ۸۰ميليون توماني مسكن نيز با سود كم در راه است، اين در حالي است كه به نظر مي‌رسد وزارت راه و شهرسازي پس از انتقاد صريح رئيس‌جمهور مبني بر غفلت از احياي بافت‌هاي فرسوده سرمايه‌گذاري براي احياي اين مناطق را كليد زده است.
به گزارش «جوان»، فرصت‌سوزي و غفلت از سرمايه‌گذاري بر احياي بافت‌هاي فرسوده انتقادي بود كه رئيس‌جمهور متوجه وزير راه و شهرسازي‌اش دانست، اين در حالي است كه با توجه به زلزله‌هاي اخير و همچنين ركود بازار مسكن و اثر اين ركود در بازار اشتغال، احياي بافت‌هاي فرسوده ضرورتي است كه به نظر مي‌رسد كم‌كم مورد توجه وزارت راه و شهرسازي قرار گرفته است.
حراج زمین دولتی
در همين راستا، هوشنگ عشايري، سرپرست شركت عمران و بهسازي شهري ايران با اشاره به اينكه در بافت‌هاي فرسوده تغيير رويكرد سخت و نيازمند يكسري ابزارها در حوزه مديران، متخصصان و ساكنان بود، اظهار كرد: ابزارهاي اوليه براي احياي بافت‌هاي ناكارآمد شهري در چهار سال اخير شكل گرفت كه مي‌توان به تشكيل سند ملي و ستاد ملي بازآفريني اشاره كرد، ضمن اينكه تشكيل ستادهاي استاني، تغيير نگاه به درون شهرها و ديدگاه توسعه‌اي براي بافت‌هاي فرسوده از جمله اتفاقات خوب چند سال اخير بوده است.
وي با بيان اينكه بر اساس برنامه ششم توسعه بايد 100 هزار واحد در بافت‌هاي فرسوده هدف احيا شود، افزود: براي اين كار اگر به سازندگان 50 ميليون تومان وام پرداخت كنيم، نيازمند سالانه 5هزار ميليارد تومان هستيم كه 2 هزار و 500 ميليارد تومان آن را دولت با سود صفر درصد تأمين مي‌كند.
عشايري با اشاره به اينكه 2 هزارميليارد تومان توسط بانك با سود 18درصد تأمين مي‌شود، تصريح كرد: دولت اراضي خود را در بافت‌هاي فرسوده براي توسعه‌گران به حراج گذاشته تا پس از ساخت واحدهاي مسكوني، سازنده آنها را در اختيار مردم قرار دهد.
سرپرست شركت عمران و بهسازي شهري ايران با بيان اينكه در 40 شهر و 100 محله كشور شركت عمران و بهسازي شهري زمين دارد، گفت: اين زمين‌ها ظرفيت ساخت 25 هزار واحد را دارد.
عشايري همچنين با اشاره به اينكه در عمليات اجرايي برنامه نوسازي مسكن محله سيروس ساختمان‌هاي دو، سه و چهار طبقه ساخته مي‌شود، افزود: رويكرد ما در اين پروژه قديمي است و واحدهاي مسكوني داراي حياط است.
وي اين هم گفت كه نوسازي بافت‌هاي فرسوده بدون نگاه سوداگرانه از طرف دولت انجام خواهد شد.
وام جديد ۸۰ميليون توماني مسكن با سود كم در راه است
از سوي ديگر مديرعامل بانك مسكن از ارائه پيشنهاد وام جديد مسكن خبر داد و گفت: در صورت تصويب اين وام در مجلس، مردم با سپرده‌گذاري ۲۰ميليون تومان مي‌توانند ۸۰ميليون تومان وام مسكن ارزانقيمت دريافت كنند. محمدهاشم بت‌شكن در همين مراسم با اشاره به اينكه به‌ازاي نوسازي هر واحد مسكوني حدود دو نفر اشتغال ايجاد مي‌شود، اظهار كرد: وظيفه بانك مسكن حمايت از انبوه‌‌سازان و شركت‌هاي ساختماني در بخش توسعه‌اي زيرساخت‌ها و شهرهاي جديد و بازآفريني شهري است. مديرعامل بانك مسكن با يادآوري اينكه در بافت فرسوده از 36 هزار فقره وام پرداخت شده، سهم بانك مسكن 32 هزار فقره بوده است و اين برنامه همچنان ادامه خواهد داشت، اظهار كرد: بر‌اساس برنامه بايد سالانه 300 هزار فقره تسهيلات براي نوسازي بافت‌هاي فرسوده پرداخت شود، اما به دليل كمبود بودجه اين برنامه عملياتي نشده است.
بت‌شكن با اشاره به اينكه بانك با اتكا به نوآوري خودش براي تأمين تسهيلات برنامه‌هاي متعددي را در دستور كار دارد، گفت: يكي از اين برنامه‌ها اين است كه تسهيلات ساخت با متوسط 40ميليون تومان با سود 18درصد را به سازندگان پرداخت مي‌كنيم و اگر يارانه سود پرداخت شود 9درصد سود اين تسهيلات كاهش مي‌يابد. وي ادامه داد: روش دوم پرداخت تسهيلات خريد و ساخت از محل حساب سپرده صندوق يكم است؛ با فرض تصويب لايحه بودجه 97 بالغ بر 2 هزار و 500 ميليارد تومان دولت براي احياي بافت‌هاي فرسوده تجهيز منابع صورت مي‌گيرد و به همين اندازه نيز بانك مسكن تجهيز منابع مي‌كند. وي از ارائه پيشنهاد پرداخت 100 هزار فقره 40 ميليون توماني در كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي خبر داد و با ابراز اميدواري براي تصويب آن در كميسيون تلفيق گفت: بر اساس طرح جديد براي زوج‌هاي جوان 10 ميليون تومان وام قرضالحسنه وام مسكن به‌شرط سپرده‌گذاري در صندوق پس‌انداز يكم پرداخت مي‌شود. وي با اشاره به جزئيات اين برنامه گفت: چنانچه متقاضي يك سال 20 ميليون تومان سپرده‌گذاري كند، 40 ميليون تومان وام قرضالحسنه، دو سال سپرده‌گذاري 60 ميليون تومان و به‌ازاي سه سال سپرده‌گذاري 80 ميليون تومان وام پرداخت مي‌شود. مديرعامل بانك مسكن ابراز اميدواري كرد اين طرح در مجلس تصويب شود.
به هويت محلات پيشين برمي‌گرديم
همچنين وزير راه و شهرسازي با تأكيد بر اينكه ساخت پروژه ۱۰۰ واحدي محله سيروس آغاز يك تغيير نگرش در شهر و طراحي شهري است، گفت: دولت، مردم و تمامي ساكنان محلات بايد بر كشيدن خط بطلان بر تصميمات و سياست‌هاي گذشته اقدام كرده و دوران ساخت بيغوله را به پايان برسانند.
عباس آخوندي در مراسم كلنگ‌زني پروژه ۱۰۰ واحدي محله سيروس و گفت: اميد داريم كه بتوانيم اين تغيير رويكرد را در ساير مناطق استان و همچنين شهرهاي كشور تعميم دهيم، من بارها به بحث كالايي شدن مردم در ايران، سوداگري شهري و شهرداري تجارت‌محور اشاره كردم. به‌گونه‌اي كه مي‌بينيم امروز وضعيت تهران نتيجه همين اوامر و خريد تراكم بوده و قديمي‌ترين محلات كشور را به اين روز درآورده است.
وزير راه و شهرسازي ارتقاي كيفيت زندگي را هدف اصلي دولت دوازدهم در حوزه شهري دانست و گفت: پروژه ۱۰۰ واحدي امروز بايد به عنوان يك نمونه در تهران اجرا شده و در نهايت منجر به ارتقاي زندگي مردم شود، به‌گونه‌اي كه آنها بتوانند ضمن لذت بردن از محيط زندگي خود، به آن حس تعلق داشته و تجلي تمامي خاطرات تاريخي و هويت ايراني خود را در آن پيدا كنند.
آخوندي با تأكيد براينكه بايد بار ديگر به هويت ملي خود در ايران باز‌گرديم، گفت: به واقع شهر بايد جايي براي گفتوگو، نفس كشيدن، لذت بردن از ارتباط با همسايگان و برگزاري آيين‌هاي ملي و مذهبي باشد. شهر بايد مكاني باشد تا ساكنان آن بتوانند از حال يكديگر باخبر شوند و اين اقدامي است كه قطعاً از سوي دولت اجرا نمي‌شود، بلكه بايد ضمن سياست‌گذاري از سوي دستگاه حاكميتي توسط مردم و خود شهر اجرا شود.
ايران در معرض زلزله است و احياي بافت‌هاي فرسوده 200 سال زمان مي‌برد
در شرايطي البته مقامات دولتي از آغاز توجهات به بخش بافت‌هاي فرسوده خبر مي‌دهند كه ضعيف‌ترين نمايش عمليات بهسازي و نوسازي بافت فرسوده دركشور مربوط به سال‌هاي اخير بوده است.
پيش از اين عليرضا ابلقي، معاون نوسازي بافت‌هاي فرسوده شركت عمران و بهسازي شهري گزارش داده بود بر مبناي ميزان تخصيص اعتبارات براي نوسازي بافت فرسوده در منصفانه‌ترين حالت، مي‌توان برآورد كرد كه بازسازي و نوسازي بافت فرسوده موجود كشور با شيوه كنوني به ۲۰۰ سال زمان نياز خواهد داشت.
درحال حاضر 19 ميليون نفر يعني چيزي حدود 30درصد از كل جمعيت كشور در 130 هزار هكتار از مساحت ايران زندگي مي‌كنند كه اين بافت‌هاي فرسوده به 56 هزار هكتار بافت ناكارآمد شهري، 25هزار هكتار بافت تاريخي و 48 هزار هكتار سكونتگاه غيررسمي تقسيم مي‌شود.
ايران همواره مستعد مواجهه با 39 مورد از 41 مورد بلاياي طبيعي موجود دنيا بوده و به درستي مي‌توان ادعا كرد كه زلزله در تمامي نقاط ايران رخ خواهد داد، از جمله در سلسله جبال البرز كه توانمندي بروز زلزله‌هايي به بزرگي 8 ريشتر در مقياس داخلي زمين را داراست. گمانه‌زني‌ها از در برداشتن هزينه 100ميليارد توماني بهسازي و نوسازي هر هكتار بافت فرسوده حكايت دارد كه با احتساب 73 هزار هكتار بافت فرسوده شهري، رقم بهسازي مورد‌نياز با نرخ حدودي امروز نهاده‌هاي توليد و ساير عوامل درگير آن به حدود 7 تريليون و 300 هزار ميليارد تومان بالغ خواهد شد. این در حالی است که مدیرکل اداره راه‌وشهرسازی استان تهران مدعی شده که فقط در تهران 15 هزار هکتار بافت فرسوده وجود دارد که 5/4میلیون نفر در آن زندگی می‌کنند.
