وارد رستوران شدم. بعد از رزرو ميز به سمت سرويس بهداشتي براي شستن دستهايم رفتم. گوشه رستوران ميزي قرار داشت كه دو دختر جوان به همراه يك پسر مشغول سيگار كشيدن بودند. وقتي از كنارشان رد ميشدم، جلوي بيني و دهانم را بستم تا بوي سيگار اذيتم نكند، اما در همين حين دختر جوان سر خود را تكان داد و گفت: «واه! واه! چقدر اينجا بو ميده.» و بعد هر سه شروع به خنديدن كردند. بيتوجه به آنها پس از شستن دستهايم به كنار ميزم برگشتم. وقتي مرد جوان با منوي غذا كنارمان آمد، گفتم متأسفم نميتوانيم اينجا غذا بخوريم. مرد كمي تعجب كرد و گفت: شما ابتدا ميز را رزرو كرديد و حالا نظرتان برگشت. علت آن را جويا شد. گفتم به خاطر مشكلات تنفسي نميتوانم در مكان عمومي كه دود سيگار و قليان باشد بمانم. مرد پس از شنيدن حرفهاي من گفت: ما اينجا كه قليان و سيگار نميدهيم. من با دست اشاره كردم. مرد بلافاصله به سوي آن ميز رفت و بعد از چند دقيقه آن ميز خالي شد. مرد برگشت و در حالي كه از ما عذرخواهي ميكرد، گفت: اين معضل جامعه ما شده است. سيگار كشيدن دختران و پسران جوان در اماكن عمومي كه نه تنها موجب صدمه زدن به خود ميشوند بلكه به ما هم ضرر ميزنند.
ژست روشنفكري با سيگار!
سيگار كشيدن زنان اولين بار در كشور امريكا به عنوان يك منبع كليدي براي آزادي مطرح شد. مصرف سيگار و اعتياد به آن شامل تمامي عوامل دوران كودكي است كه فرد در ذهن خود ميسازد و در بزرگسالي نيز تصورات بر جاي مانده از آن را به مرحله اجرا درميآورد. سيگار كشيدن زنان تحت تأثير يكسري عوامل اجتماعي است و در شروع آن هم خانواده نقش بسزايي دارد. مصرف سيگار و قليان به دلايل مختلف از جمله عوامل محيطي، در بين دختران و پسران جوان زياد شده است. استفاده از سيگار در بين دختران جوان موجب ناراحتي و دگرگوني جامعه ميشود و ريشه در تفكرات خانوادگي و سبك زندگي افراد دارد. جوانان امروزي سيگار كشيدن را يك نوع ژست روشنفكري براي خود تلقي ميكنند. تفكري كه احساس گرايش به بزرگي را در آنان به وجود ميآورد.
منزلت و برابري اجتماعي!
تأثيرات دوستان در انگيزه گرايش دختران جوان به سيگار خيلي مؤثر است، زيرا به تأييد اين دسته افراد منجر به ايجاد حس كاذب استقلالطلبي برايشان ميشود. برخي دختران جوان جامعه ما و بهخصوص خانمهاي ميانسال، سيگار كشيدن را يك نوع منزلت اجتماعي به شمار ميآورند. برخي زنان و دختران جوان نيز سيگار كشيدن را نوعي برابري اجتماعي با مردان ميدانند. چالشهايي كه در خانوادهها اتفاق ميافتد گاهي موجب روي آوردن دختران و جوانان به سيگار ميشود. به طور كلي از جمله عوامل تمايل زنان و دختران جوان به استفاده از سيگار شامل ژست گرفتن، بالا رفتن كلاس و طبقه اجتماعي، دلايل فردي، عوامل محيطي و جهت كاهش وزن و... است.
سيگار براي تفنن و تفريح
اين پديده ناهنجار كه به سبك غربي به تدريج جاي خود را در كشور ما باز كرده بسياري از دختران جوان را در دام اعتياد به سيگار -اين بلاي خانمانسوز كه كم كم به يك ناهنجاري مبدل ميشود- كشانده است. گاهي اوقات جوانان براي تفنن و تفريح و در برخي موارد به علت ناسازگاري يا وجود مشكلات در زندگي سيگار مصرف ميكنند. البته بايد توجه داشت كه سيگار كشيدن موجب حل مسئله يا بهبود شرايط و مشكلات نخواهد شد، بلكه با ايجاد يك حس عجيب كه فرد سيگاري احساس ميكند با مصرف سيگار آرامش مييابد، به او آسيب هم ميزند.
جوانان اين روزها اينگونه فكر ميكنند كه مصرف سيگار موجب تسلي خاطرشان ميشود اما حقيقت چيز ديگري است. مصرف سيگار امروزه در جامعه ما به عنوان يك عامل آزاردهنده براي غير سيگاريها مطرح است.
بازيابي هويت از دست رفته
برخي مواقع دختران جوان براي ايجاد هويت از دست رفته خود در خانواده و اجتماع به مصرف سيگار روي ميآورند. اگر چه اين عمل موجب شناختن هويت كاذب افراد ميشود اما در هر صورت هويت وجوديشان آشكار ميشود. اينگونه اعمال بيشتر در اشخاصي كه از بيكاري در رنج و عذاب هستند مشاهده ميشود. بيكاري يكي از مهمترين عوامل دسترسي به سيگار است. فرد نميتواند شغل مورد نظر خود را پيدا كند و مدام با سرزنش اطرافيان مواجه ميشود و براي فرار از مشكلات به دامان سيگار روي ميآورد و با مصرف سيگار به تخليه رواني ميپردازد. پيشرفت تكنولوژي و ارتقاي سطح اجتماعي زنان و مردان موجب شد تا سلامت جسم و روان افراد بيشتر در معرض انواع بيماريهاي رايج و ناهنجاريها قرار گيرد. افراد با شكستن حرمتها و هنجارها به مصرف سيگار گرايش پيدا ميكنند.
يك هنجار غيرطبيعي مضر
يكي از دلايل مهم مصرف سيگار تفريح كردن افراد است كه از سيگار به عنوان يك هنجار غيرطبيعي مضر براي تفريح و سرگرمي استفاده ميكنند. مهمترين عوامل در جلوگيري از مصرف سيگار در جوانان فرهنگسازي هنجارهاي شايسته و آموزش صحيح عوارض جانبي سيگار كشيدن به طرق مختلف و در زمان و مكانهاي عمومي و قابل دسترس است كه بروشورها، برچسبها، كاتالوگها و فيلمهاي آموزشي از جمله آنهاست.