نويسنده: ميترا شهبازي
از ابتداي سال 96 و
در راستاي اقتصاد مقاومتي، توليد و اشتغال، طرح‌هاي ميلياردي بيشماري براي اشتغال‌زايي
بخش روستايي و جلوگيري از مهارجت آنها از سوي مسئولان مطرح شده است. با اينکه
بودجه‌هاي کلاني را براي اجراي اين پروژه‌ها در نظر گرفته‌اند اما گويي قاليبافان
که هنوز چراغ اشتغال خانگي و روستايي را به صورت خودجوش روشن گذاشته‌اند، سهمي از
بودجه‌هاي دولتي ندارند و بايد بيش از 3 سال با بيمه قطع شده و مشکلاتي همچون عدم
حمايت، مواد اوليه گران و نبود بازاري براي فروش دست و پنجه نرم کنند. نکته جالب
هم در اينجاست که مسئولان مي‌توانند براي طرح‌هايي چون توليد پوشاک با محوريت
اشتغال‌زايي روستايي اعتباري بالغ بر 68 ميليارد تومان را براي هر استان در نظر
بگيرند، اما براي پرداخت حق بيمه قاليبافان روستايي با کمبود بودجه مواجه مي‌شوند
و به همين بهانه بيمه اين قشر ضعيف را هم قطع مي‌کنند.
ريزش بيمه قاليبافان
با توجه به اينکه از
سال 93 تاکنون بيمه تعداد زيادي از قاليبافان قطع شده ، بارها اين موضوع در مجلس توسط
نمايندگان مردم مطرح شده، اما باز هم هيچ خبري از تغيير در وضعيت بيمه قاليبافان
ديده نشده است. در حال حاضر بر اساس گفته رئیس
مرکز ملی فرش ایران، به طور متوسط سالانه ۳ میلیون متر مربع فرش دستبافت توسط ۷۰۰ هزار
بافنده تمام وقت و ۳۰۰ هزار بافنده پاره‌وقت در ایران تولید می‌شود.
حمید کارگر ادامه مي‌دهد:«
تا سال ۹۳ نزدیک به ۴۸۰ هزار بافنده فرش و هنرمند صنایع دستی تحت پوشش بیمه بودند که
۸۰ درصد این افراد بافنده فرش بودند اما در دو سال گذشته اعتبار مصوب در این زمینه
پاسخگوی بیمه قالیبافان نبود و در حال حاضر تعداد قاليبافان تحت پوشش بيمه به ۳۲۰ هزار
نفر کاهش يافته است.» در اين رابطه رئیس اتحادیه تولید و فروش فرش دستباف قم می‌گوید:«
در اين چند سال اخير تعداد کساني که بيمه‌شان قطع شده خيلي زياد بوده است و طي
بررسي‌هايي که انجام داده ايم، مسئولان دولتي فقط به دادن وعده بسنده کرده اند.»
قاليبافان هم به
جمعيت بيکار اضافه مي‌شوند
اکنون تعداد زيادي
از قاليبافاني که تنها راه تامين معيشتشان همان دار قالي بوده ، بيمه‌شان قطع شده
است و نمي‌دانند بايد در شهر و روستاي خود بمانند يا به اميد دست يابي به موقعيتي
بهتر مهاجرت را انتخاب کنند. در رابطه با مشکلات فرش‌بافان، ماشالله قاسمی رئیس اتحادیه
تولیدکنندگان و فروشندگان فرش دستباف در میبد با اشاره به اينکه طي چند سال گذشته بیش
از 60 درصد تولیدات فرش میبد به کشورهای حاشیه خلیج فارس و حتی اروپا و آمریکا صادر
شده است، مي‌گويد:« بافندگان با وجود تمام مشکلات، هزینه های بالا، سود کم و مشکلات
دیگر بخاطر بیمه حاضر به ادامه کار بودند ولی قطع بیمه امید آنها را نا امید کرد. متاسفانه
قانون بیمه بافندگان به صورت مطلوبی اجرا نمی‌شود.»
علاوه بر يزد و قم،
استان‌هاي ديگري همچون آذربايجان شرقي هم با مشکل قطع بيمه قاليبافانشان مواجه است.
اتفاقي که فرش‌بافي را به سمت فراموش شدن مي‌برد و بر جمعيت بيکار کشور مي‌افزايد.
علاوه بر اين، با اين تفاسير که متوليان از قاليبافان سنتي و روستايي حمايت نمي‌کنند،
دور از انتظار نيست که اين هنر دستي روستاييان ايراني را کشورهاي ديگر با ورود به
آن به نام خودشان ثبت کنند.
