نويسنده :ميترا شهبازي
زمستان در راه است و
هنوز خطوط گاز به مناطق روستايي استان‌هاي حاشيه زاگرس، همچون کهگيلويه وبويراحمد،
چهارمحال و بختياري و غيره نرسيده است. از اين رو روستاييان ساکن مناطق کوهستاني و
سخت‌گذر به ناچار بايد به قطع درختان سر به فلک کشيده و زيباي بلوط تن دهند. چرا
که براي نمونه از 2هزار روستاي کهگيلويه و بوير احمد تنها به 591 منطقه آن گاز
رساني شده است. با اينکه دولت هرساله به روستاييان سوخت رساني مي‌کند و جريمه‌هايي
هم براي قطع درختان تعيين کرده است، اما نبود خطوط گازرساني چاره‌اي براي آنها جز
استفاده از درختان جنگل به عنوان هيزم نذاشته است. اين درحالي است که تخريب محيط
زيست سالانه رقمي بالاي 50 هزار ميليارد تومان خسارت به کشور مي‌زند که قابل جبران
هم نيست.
+++
محروميت از گاز در
مناطق روستايي استان‌هاي حاشيه زاگرس به قصه پر غصه‌اي براي روستانشينان تبديل شده
است. به طوري که آنها در طول روزهاي سرد زمستان به رغم تحمل سرماي طاقت فرسا به
ناچار بايد تن به آتش زدن بخشي از درختان محيط زيستشان در بخاري‌هاي هيزمي‌شان
باشند. دردي که در نبود سيستم گازرساني تمامي ندارد و هرساله خسارت زيادي را به منابع
طبيعي و جنگل‌هاي کشور، همچون درختان بلوط زاگراس مي‌زند. در حال حاضر به گفته پرویز
گرشاسبی، معاون سازمان جنگل‌ها سالانه 50 هزار ميلياردتومان خسارت به محيط زيست
کشور وارد مي‌شود که در نتيجه همين نوع تخريب‌هاي محيط زيستي است. معضلي که مي‌تواند
به سادگي براي هميشه با رسيدن خطوط گازرساني برطرف شود.
گاز نرسد، درختان
قطع مي‌شود
با اين حال متوليان
دست روي دست گذاشته است تا هر روز از وسعت پهنه سبز جنگل‌هاي کشور کاسته شود. گواه
اين ادعا هم همين بس است که تاکنون از 2 هزار روستاي استان کهگيلويه و بوير احمد
تنها به 591 روستاي آن گازرساني شده است. به گفته بوميان منطقه در مناطق روستايي
اين استان، در گذشته درختان زيادي قابل مشاهده بودند و جنگل‌هاي سرسبزي وجود داشته
است که اکنون يا اثري از آنها نيست، يا تنها تعداد انگشت شماري از درختان ديده مي‌شود.
البته در راستاي جلوگيري از قطع درختان، دولت هرساله براي هر خانواده 4 نفري يک
بشگه 200 ليتري نفت سفيد را اختصاص مي‌دهد، اما هنوز يک ماه نگذشته اين سوخت تمام
مي‌شود و اين مقدار کفاف سوز و سرماي زمستان‌هاي سخت کهگيلويه و بويراحمد را نمي‌دهد.
از اين رو دوباره روستاييان رو به قطع درختان مي‌آورند. معضلي که تنها به اين
استان ختم نمي‌شود در تمام استان‌هاي زاگرس‌نشين همچون لرستان و چهارمحال و
بختياري هم ديده مي‌شود. حالا با اين شرايط دولت قوانيني را هم براي منع روستاييان
از قطع درختان وضع کرده است که بر اساس آن براي قطع هر درخت بلوط روستاييان بايد
مبلغ 5 ميليون ريال را بپردازند. اما تمام اين اقدامات کارساز نخواهد بود، چون
روستاييان ترجيح مي‌دهند درختان را قطع کنند، اما در جانشان را در مقابل سرماي زمستان
سخت حفظ کنند. متوليان هم تا زماني که عمليات گاز رساني به مناطق روستايي را تکميل
نکنند، نمي‌توانند مدعي تلاش براي حفاظت از جنگل‌هاي زاگرس باشند.
مرگ درختان زاگرس تا
20 سال ديگر
حالا با اين شرايط کارشناسان
محيط زيست معتقدند اگر گاز به مناطق روستايي حاشيه زاگرس نرسد، اين جنگل‌ها بيش از
20 سال آينده دوام نخواهند آورد و همگي قطع مي‌شوند. البته رحمان خادم، مدیرعامل شرکت
گاز کهگیلویه و بویراحمد مي‌گويد:« دولت متعهد شده که تا پایان سال ۹۸ گاز رسانی به
روستا‌های بالای ۲۰ خانوار را تعیین تکلیف کند.» بر اين اساس قرار است تا پايان
سال 97 تعداد 286 روستاي ديگر از نعمت گاز برخوردار شوند. در در گذشته بیش از ۸۴۰ هزار
هکتار جنگل در کهگیلویه و بویراحمد وجود داشته است که تاکنون حدود ۱۲۰ هزار هکتار از
این منابع طبيعي در اثر عوامل مختلفي همچون قطع درختان براي تامين سوخت از بین رفته
است. در رابطه با قطع درختان توسط روستاييان مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه
وبویراحمد مي‌گويد:« بارها با مردم مناطقی که از هیزم برای سوخت استفاده می کنند برخورد
شده اما باید واقعیت را پذیرفت که آنها ناچار و مجبور به این کار هستند.»
عزت الله بهشتی‌فر مي‌افزايد:«
عمده این روستاها وخانوارها چون فقیر هستند و توان مالی برای پرداخت هزینه‌های هنگفت
خرید کپسول های گازی را ندارند مجبور به استفاده از هیزم با هزینه‌های کم و ارزان مي‌شوند.»
حالا نکته جالب اين
است که مسئولان شرکت گاز در توجیه خود برای گازرسانی نشدن روستاهاي مناطق محروم،
آنها را فاقد شرایط برخورداری از این نعمت می دانند. این نيز در شرايطي است که
حداقل در استان کهگيلويه و بويراحمد از مجموع یکهزار و 676 روستای دارای سکنه، حدود
720 روستای آن براساس قانون از شرايط لازم براي بهره مندي از گاز برخوردارند.
