نويسنده: ميترا شهبازي
درست در زماني که کشاورزان جنوبي انتظار سرخ شدن محصول گوجه فرنگيشان را ميکشيدند، ورود سامانه سرمايشي نا به هنگام همه آنها را داغدار کرد. محصولي که قرار بود در بازار فروش خودنمايي کند، اکنون بايد بدون برداشت شخم زده شود. اتفاقي که اگر متوليان به موقع نسبت به ورود سامانه سرمايشي هشدار ميدادند، هرگز رخ نميداد و اين همه رنج و زحمت کمر زارعان را خم نميکرد. حالا با اين شرايط که خسارتي چند ميلياردي به سه استان کرمان، بوشهر و سيستان و بلوچستان وارد شده است، کشاورزان در انتظار کمکهاي بلاعوض دولت نشستهاند تا حداقل منابع مالي لازم براي شخم زدن زمينهايشان را تامين کنند.
خسارت ميلياردي سهم کشاورزان جنوبي
آذر ماه سال گذشته هم به رغم اطلاع رساني سازمان هواشناسي، کارشناسان جهادکشاورزي مازندران با به شوخي گرفتن هشدارهاي هواشناسي در خصوص ورود سرما و احتمال يخزدگي مرکبات، پرتقالکاران مازني را داغدار کردند. اتفاقي که هنوز بعد از گذشت يکسال آثار آن از باغات شمال کشور محو نشده است و باغداران تعداد بيشماري از درختانشان را از دست دادند. حالا اين بار قرعه به نام استانهاي جنوبي افتاده و با ورود سامانه سرمايشي و اهمالکاري متوليان، بخش زيادي از صفيجات مناطق جنوبي کشور از بين رفته است. با اين تفاسير، گويي کشاورزان علاوه بر تهيه بذر، کشت محصول، برداشت و حتي عرضه آن در بازار، کار پيش بيني هوا و جلوگيري از سرمازدگي را هم بايد خودشان به عهده بگيرند. در خصوص سرمازدگي باغات و زمينهاي کشاورزي استان کرمان، یعقوب موسوی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان با اشاره به اينکه سرما بين 30 تا 50 درصد مزارع جنوب کرمان را از بين برده است، ميگويد:« سرما بیسابقه چند روز اخیر به چهار هزار و ۱۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی این منطقه خسارت زده است.»
ناوکی رئیس شورای کشاورزی شهرستان رودبارجنوب نيز با اشاره به اینکه بیشترین خسارت به مزارع سیب زمینی، خیار سبز، پیاز وذرت وارد شده است، بيان ميکند:« کارشناسان جهاد کشاورزی درحال حاضر خسارت وارده به اين مناطق را بيش از ۱۲۰میلیارد ریال برآورد کردهاند.»
پيشگيري ا زسرمازدگي هم راهکار دارد
علاوه بر کرمان، بوشهر هم استان ديگري است که از خسارت ناشي از سرما زدگي در امان نمانده است. اين درحالي است که 6 سال گذشته هم بر اثر اين معضل، بیش از 15 هزار هکتار از محصولات کشاورزی استان از بين رفته است. هنوز داغ چند سال گذشته تسکين نيافته، دوباره امسال هم باغات و زمينهاي زراعي بوشهر در معرض سرمازدگي قرار گرفته است. همچنين کشاورزان استان سيستان و بلوچستان هم که به سمت برداشت گوجهفرنگيهاي خارج از فصل ميرفتند، با غافلگيري ناشي از ورود سامانه سرمايشي مواجه شدند. البته با توجه به اينکه معضل سرمازدگي، قصه پر غصه هرساله کشاورزان است، آنها از قبل براي بيمهکردن محصولاتشان اقدام کرده بودند، اما به گفته يکي از کشاورزان فنوجي، اداره بیمه هیچ تعهدی را برای بیمه کردن محصولات آنها بر عهده نگرفته است. اين نيز درحالي است که هر ساله نزديک به 60 هکتار از اراضی کشاورزی شهرستان فنوج به زیرکشت گوجه فرنگی ميرود.
حالا کشاورزان اين سه استان بايد در انتظار کمکهاي دولتي بنشينند، کمکهايي که اگر متوليان اهمالکاري نميکردند نيازي به آنها نبود. چرا که به گفته محمد جعفر رشیدی، کارشناس سموم مدیریت حفظ نباتات بوشهر، اگر اطلاع رساني به موقع انجام ميگرفت، کشاورزان ميتوانستند با استفاده از روشهايي چون ایجاد پوشش بر روی محصولات، آبیاری در شبهای یخبندان، بخاریهای باغی و مزرعهای و همچنين ایجاد دود به وسیله آتش زدن چوب و لاستیک در مناطق غير مسکوني جلوي سرمازدگي را بگيرند.